Theo Nghị định 101/2015/NĐ-CP về cải tạo xây dựng lại nhà chung cư, các chung cư cũ được chia thành 2 loại: Chung cư tập trung theo khu 75 khu với 1.273 chung cư và chung cư riêng lẻ 306 chung cư. Các chung cư này chủ yếu tập trung tại các quận nội thành cũ là Ba Đình (214 nhà), Đống Đa (415 nhà), Hai Bà Trưng (244 nhà), Hoàn Kiếm (99 nhà).
Ngoài ra, còn một số khu tại quận Thanh Xuân Hoàng Mai, Cầu Giấy…trong đó, nhà chung cư 4-5 tầng (nhà tập thể cũ) khoảng hơn 800 nhà. Trong ảnh là khu tập thể cũ Thanh Xuân Bắc.
Những chung cư tập thể cũ có quy mô lớn với hàng nghìn hộ dân vẫn đang sinh sống như khu Thanh Xuân Bắc (quận Thanh Xuân).
Những căn nhà đã xuống cấp trầm trọng, hư hỏng nặng....
Do không được sửa chữa, bảo trì thường xuyên.
Cuộc sống của người dân khu tập thể Thành Công cũ (quận Đống Đa) gặp khá nhiều khó khăn bất tiện. Theo thống kê sau kiểm định, có 8 chung cư cũ nguy hiểm mức độ D. 2 chung cư cũ đưa vào sử dụng C1 Thành công và D6 Giảng võ. Thành phố cũng đã bố trí đủ quỹ nhà tạm cư cho các hộ còn lại di dời.
Theo ông ông Bùi Tiến Thành - Trưởng phòng Phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết: đề án cải tạo chung cư cũ đang báo cáo thành phố không chỉ Sở Xây dựng mà còn là các viện, ngành, chuyên gia… kể cả UBND các quận, huyện các nhà đầu tư. Do đó, đề án mang định hướng tổng thể giải pháp phải thực hiện từ khâu rà soát, lập quy hoạch, bồi thường dự án... cơ chế chính sách cũng chỉ là một phần thôi.
Sở Xây dựng Hà Nội lý giải nhiều nguyên nhân cải tạo chung cư cũ giậm chân tại chỗ trong suốt thời gian dài như vừa qua như nguồn vốn ngân sách Thành phố còn hạn hẹp; việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo cơ chế, chính sách của Thành phố chưa được người dân đồng thuận, nhất là các hộ ở tầng 1.
Nhiều căn hộ bị chia nhỏ phân chia cho nhiều gia đình cùng sinh sống, có những căn chỉ vỏn vẹn chưa đến 10m2. Nhiều khu chung cư nằm giữa nội đô thành phố những đã được ví như 'khu ổ chuột' vì điều kiện sinh hoạt quá tồn tàn, thiếu thốn. Hình ảnh ghi nhận tại khu tập thể Giảng Võ (quận Đống Đa).
Tại buổi toạ đàm 'Cải tạo chung cư cũ, cần tư duy đổi mới' do báo Tiền Phong tổ chức vừa qua, các đại biểu đều cho rằng cần thiết phải thay đổi về mặt thể chế, phải có nghị quyết về vấn đề này đủ mạnh để cải tạo chung cư cũ. Cần có giải pháp về mặt quy hoạch, có phương án nhà nước làm, có phương án doanh nghiệp làm…để giải quyết sớm và triệt để.
Theo Nguyễn Trọng Tài (Tiền Phong)