Nations League là một ý tưởng được UEFA giới thiệu và bắt đầu thực hiện từ mùa thu năm nay. Mục tiêu là thay thế các trận giao hữu không mang nhiều ý nghĩa do FIFA điều hành bằng một giải đấu giữa các đội tuyển châu Âu.
55 đội bóng sẽ được chia thành bốn hạng đấu (League) A, B, C và D . Mỗi hạng đấu được chia thành bốn bảng (Group). Các đội chung bảng tranh tài với nhau theo thể thức lượt đi và về trên sân nhà và sân khách. Bốn đội nhất bảng ở hạng A sau đó được chia cặp ở bán kết, tranh vé vào chung kết, và sau đó tranh Cup vô địch.
Nations League áp dụng luật lên hạng và xuống hạng. Mỗi đội đứng đầu bảng ở các hạng B, C, D được thăng lên hạng cao hơn. Mỗi đội đứng bét bảng ở các hạng A, B , C bị giáng xuống hạng thấp hơn. Thậm chí, các đội bóng có thể kiếm vé dự vòng chung kết Euro thông qua giải đấu này. Vòng loại Euro vẫn được tổ chức bình thường.
Khi Đức tiếp Pháp trên sân nhà vào tháng 11/2017, một lượng lớn ghế trống trên sân tại Cologne khiến các lãnh đạo bóng đá phiền lòng. Họ phải nghĩ cách để thu hút khán giả nhiều hơn. Trong khi đó, các đội bóng nhỏ cảm thấy họ khó tìm được đối thủ ở các loạt trận giao hữu. Điều này khiến UEFA đưa ra ý tưởng về Nations League.
Thể thức của Nations League được thông qua trước khi UEFA công nhận tư cách thành viên của Kosovo. Với sự góp mặt của đội tuyển này, UEFA có 55 đội bóng, được chia thành bốn hạng đấu, mỗi hạng đấu có bốn bảng. Số lượng đội bóng ở các hạng A, B, C, D lần lượt là 12, 12, 15, 16. Mỗi bảng có 3 hoặc 4 đội. Họ bắt đầu lượt trận đầu tiên trên sân nhà và sân khách trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 11 năm nay.
Vòng chung kết giữa bốn đội đầu bảng ở hạng A sẽ diễn ra từ ngày 5 đến 9/6 năm sau. Sẽ có hai trận bán kết, trận tranh hạng ba và trận chung kết. Một trong bốn nước có đội tuyển tranh tài ở vòng này sẽ được trao quyền chủ nhà vào tháng 12 năm nay.
Vòng loại Euro 2020 sẽ diễn ra từ tháng Ba đến tháng Chín năm 2019. Lễ bốc thăm chia bảng sẽ tổ chức vào tháng 12 năm nay. Tuy nhiên, vòng loại này không phải cách duy nhất để các đội kiếm vé dự vòng chung kết Euro nữa.
Hai đội đứng đầu mỗi bảng đấu ở vòng loại Euro (tổng cộng 10 bảng) sẽ giành vé dự vòng chung kết. 20 đội giành vé qua đường này. Bốn tấm vé còn lại được quyết định vào tháng 3/2020 - trong loạt trận play-off của Nations League.
Các đội đứng đầu bảng ở mỗi hạng đấu sẽ đá play-off với nhau theo thể thức bán kết và chung kết để tìm ra đội chiến thắng. Đội nào sẽ giành vé dự vòng chung kết Euro. Tuy nhiên, nếu đội đầu bảng đã giành vé qua đường đá vòng loại, suất của họ sẽ được nhường cho đội có vị trí tốt tiếp theo ở hạng đấu đó.
Nếu một hạng đấu không có đủ bốn đội tham dự vòng play-off, suất tham dự sẽ được nhường cho hạng đấu thấp hơn. Quy định này đồng nghĩa với việc sẽ có ít nhất một đội ở hạng D - hạng đấu gồm các đội yếu nhất châu Âu - được tham dự Euro 2020.
Các đội tuyển được tự do sắp xếp các trận giao hữu với nhau nếu có khả năng, như trận đấu giữa Scotland và Bỉ tại Glasgow vào ngày 7/9. Cuối tuần này, loạt trận đầu tiên của Nations League sẽ diễn ra. Trong số các trận đấu có cuộc chạm trán giữa hai nhà vô địch World Cup gần nhất là Pháp và Đức, hay trận đấu giữa Anh và Tây Ban Nha.
Nations League nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ các CLB và CĐV vì họ đã phát chán với các trận giao hữu vô bổ và cồng kềnh. Năm 2012, UEFA đã thống nhất với Hiệp hội các CLB châu Âu giảm các trận giao hữu từ 12 xuống chín, bỏ các trận đá vào tháng Tám. Không những thế, Nations League cũng giúp các cầu thủ đỡ phải di chuyển xa, giúp các Liên đoàn đỡ mất thời gian tìm đối thủ cho các trận giao hữu.
Tuy nhiên, việc cho các đội bóng yếu cơ hội giành vé dự vòng chung kết Euro khiến Nations League bị chỉ trích. Ngoài ra, một số cầu thủ cũng băn khoăn về thể thức khá phức tạp của giải đấu này. Mới đây, trung vệ tuyển Anh Harry Maguire thừa nhận anh và các đồng đội vẫn chưa hiểu Nations League hoạt động thế nào dù được HLV Gareth Southgate giải thích tận tình.
Các hạng và bảng đấu của Nations League.
Hạng A
Bảng 1: Đức, Pháp, Hà Lan
Bảng 2: Bỉ, Iceland, Thụy Sỹ
Bảng 3: Italy, Ba Lan, Bồ Đào Nha
Bảng 4: Croatia, Anh, Tây Ban Nha
Hạng B
Bảng 1: CH Czech, Slovakia, Ukraine
Bảng 2: Nga, Thụy Điển, Thổ Nhĩ Kỳ
Bảng 3: Áo, Bosnia & Herzegovina, Bắc Ireland
Bảng 4: Đan Mạch, Cộng Hòa Ireland, xứ Wales
Hạng C
Bảng 1: Albania, Israel, Scotland
Bảng 2: Estonia, Phần Lan, Hy Lạp, Hungary
Bảng 3: Bulgaria, Cyprus, NaUy, Slovenia
Bảng 4: Lithuania, Montenegro, Romania, Serbia
Hạng D
Bảng 1: Andorra, Georgia, Kazakhstan, Latvia
Bảng 2: Belarus, Luxembourg, Moldova, San Marino
Bảng 3: Azerbaijan, Quần đảo Faroe, Kosovo, Malta
Bảng 4: Armenia, Macedonia, Gibraltar, Liechtenstein
Theo Quang Huy (VnExpress.net)