"Cantera vs Cartera", hay "mỏ đá" đụng độ "ví tiền" trở thành sự khác biệt giữa Real và Barca. Hơn một thập niên trước, Barca gặt hái thành công từ "mỏ đá" với học viện đào tạo trẻ La Masia cho ra lò Sergio Busquets, Xavi, Andres Iniesta, Carles Puyol và Lionel Messi. Đó toàn siêu sao đẳng cấp.
Chiều hướng ngược lại, Real dùng "ví tiền" xây dựng dàn tinh binh "galaticos". Nhưng năm 2018, Barca phải thay đổi chính sách. "Mỏ đá" của họ không cho ra những cầu thủ nào tài năng. Busquets đã 29 tuổi chưa tìm được người kế thừa, còn Iniesta gần 34 tuổi phải căng sức cày ải nhiều mặt trận.
Lò La Masia, niềm tự hào một thời đang bốc hơi. Từ năm 2014, Barca phải chi rất nhiều tiền để mua những tiền vệ như Arda Turan, Aleix Vidal, Andre Gomes với giá tổng cộng hơn 100 triệu euro. Không bản hợp đồng nào thành công. Rồi mới đây, Barca kích hoạt bom tấn Philippe Coutinho trị giá 160 triệu euro.
Nhà cựu vô địch La Liga nỗ lực dùng tiền để tái thiết giá trị cũ kỹ, đồng thời chấp nhận sự thật không thể sản sinh ra được những Messi, Iniesta hay Busquets thứ hai. Dù Chủ tịch Josep Maria Bartomeu huyên thuyên gầy dựng lại lò Masia, đó mãi là giấc mơ phù phiếm.
Với Barca, không ai chỉ trích họ khi vung tiền mua Coutinho. Tiền vệ người Brazil mang đến chiều sâu đội hình, cũng cố cơ hội vô địch La Liga. Với khoảng cách 14 điểm nhiều hơn Real Madrid, mang Coutinho về Catalan đồng nghĩa đảm bảo hơn cho khả năng lấy cúp của Barca.
Đó chưa phải sự logic duy nhất. Mua Coutinho thời điểm này sẽ cho phép tiền vệ người Brazil có 6 tháng để thích nghi trong mùa giải năm sau. Anh sẽ được dành cho mùa giải năm sau. Với cựu sao Inter trong đội hình, HLV Valverde cũng không còn lo âu Iniesta trở nên quá tải khi bước vào Champions League.
Barca được rất nhiều từ Coutinho. Nhưng phi vụ này đang nhấn chìm lò La Masia. Sau tất cả, một đội bóng nổi tiếng với chính sách tin dùng cầu thủ "cây nhà lá vườn" cũng bị cuốn vào vòng xoáy thị trường chuyển nhượng. Họ không có đủ sự kiên nhẫn để thu hoạch trái chín từ lò La Masia.
Trong thời buổi bóng đá kim tiền, chỉ danh hiệu mới mang đến tiền bạc cho một CLB. Từ đó, dễ nhận thấy các HLV trọng dụng những bản hợp đồng bom tấn hơn mài giũa "cây nhà lá vườn". Lò La Masia dần bốc hơi vì chính sự chuyển dịch này. Những cầu thủ trẻ giờ không còn được dành cho tương lai.
Điều đó xuất hiện dưới triều đại Luis Enrique khi chỉ 3 cầu thủ góp mặt ở lò La Masia trong trận gặp Leganes vào tháng 2/2017, gồm Roberto, Rafinha và Messi. Rồi gần đây, thế hệ trưởng thành từ học viện đào tạo trẻ chỉ quanh quẩn Messi, Busquets, Alba, Pique. Không có sự kế thừa nào từ lò La Masia.
Rồi khi Coutinho tới, suất đá chính gần như thuộc về cầu thủ này, hoặc Dembele. Lúc đó, HLV Valverde sẽ lại cố tận dụng nốt lứa cầu thủ Messi, Busquets, đồng thời kết hợp với những bom tấn. Đó là chủ trương đội bóng theo đuổi. Và hơn thế, bản sắc Barca giờ cũng hoàn toàn thay đổi.
Ngày trước, Barca của Pep Guardiola nổi tiếng với lối đá đẹp, mềm mại và kỹ thuật. Còn bốn năm gần đây, họ đề cao tính kỷ luật, sức mạnh và sự thực dụng. Barca từ một đội chơi tấn công liên hoàn thay đổi thành kẻ săn mồi bằng những pha phản công nhanh.
Trận Siêu kinh điển hồi tháng trước, Barca hạ Real nhờ trường phái phòng ngự phản công. "Đến cả đội Barca B giờ cũng chơi thứ bóng đá khác. Điều họ hướng tới nằm ở chiến thắng, không phải bản sắc được hình thành từ nhiều năm qua", một thành viên trong Ban huấn luyện Barca nói.
Lò La Masia đang xuống cấp. Thế hệ trẻ của những Munir, Alex Grimaldo, Marc Bartra... đều bị đẩy sang CLB khác. Họ không phải kém tài, mà vấn đề là ở Nou Camp, những cái tên này không thể tìm được chỗ đứng do quan điểm chạy theo thành tích từ chính HLV, thay đổi bản sắc CLB của các sếp lớn.
Vậy mới thấy Barca mua Coutinho là sự thụt lùi của lò La Masia.
Theo Nguyên Trí (Tri Thức Trực Tuyến)