Vì sao Tử Cấm Thành hút đầy quạ đen sau 23h đêm?

Một trong số đó là cảnh tượng hàng ngàn con quạ đen bay về Ngọ Môn hoặc đậu trên mái các cung điện từ khoảng 23h đêm và ở lại cho đến rạng sáng hôm sau. Tiếng kêu của chúng vang vọng trong màn đêm tĩnh lặng, khiến nhiều du khách không khỏi "lạnh gáy".

Vậy, điều gì đã thu hút loài chim này đến với nơi thâm nghiêm của hoàng cung vào ban đêm? Các nhà khoa học đã đưa ra những lý giải dựa trên cơ sở thực tế, không chỉ từ góc độ sinh học mà còn liên quan đến lịch sử và văn hóa.

Nơi trú ngụ lý tưởng nhờ kiến trúc độc đáo

Theo TS. Lưu Hạo Minh, chuyên gia động vật học tại Đại học Bắc Kinh, Tử Cấm Thành là một quần thể không gian rộng lớn với nhiều cây cổ thụ, mái cung điện cao và ít ánh sáng, tạo nên môi trường lý tưởng để quạ nghỉ ngơi. Quạ là loài chim thông minh, có trí nhớ và khả năng thích nghi cao. Việc tụ tập tại những địa điểm yên tĩnh, có độ cao và ít bị con người quấy rầy là điều hoàn toàn bình thường, đặc biệt là vào ban đêm khi không gian tĩnh lặng hơn.

Một trong những nguyên nhân quan trọng khác được các nhà khoa học chỉ ra là thiết kế đặc biệt của Tử Cấm Thành. Hầu hết các cung điện đều được xây dựng theo hướng Bắc - Nam, đón trọn ánh sáng mặt trời trong ngày. Nhờ vậy, mái ngói rộng lớn hấp thụ một lượng nhiệt đáng kể. Đến đêm, nhiệt lượng này tỏa ra, tạo nên một môi trường ấm áp hơn so với bên ngoài. Dù quạ có thể thích nghi với nhiều điều kiện thời tiết, song những mái nhà ấm áp này trở thành nơi trú ngụ lý tưởng để chúng tránh cái lạnh về đêm, đặc biệt là trong mùa đông khắc nghiệt ở Bắc Kinh. Cấu trúc phức tạp của mái với nhiều gờ, cột cũng mang lại những vị trí đậu an toàn và kín đáo cho đàn quạ nghỉ ngơi.

Dấu ấn lịch sử và tín ngưỡng đặc biệt của nhà Thanh

Bên cạnh lý giải khoa học, dấu ấn lịch sử và văn hóa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút quạ về Tử Cấm Thành. Đối với nhiều người Trung Quốc xưa, quạ đen thường được xem là biểu tượng của điềm gở. Tuy nhiên, trong thần thoại Trung Hoa, quạ ba chân (tam túc ô) lại là biểu tượng của mặt trời và sức mạnh.

Đặc biệt, lịch sử còn lưu truyền một câu chuyện về loài quạ liên quan đến Thanh Thái Tổ Nỗ Nhĩ Cáp Xích, vị vua sáng lập nhà Thanh. Tương truyền, khi bị quân Minh truy đuổi và đang trong lúc nguy hiểm, ông đã nằm xuống giả chết dưới một gốc cây. Kỳ lạ thay, một đàn quạ đen bỗng dưng bay đến, phủ kín thân thể ông. Quân Minh khi đến nơi chỉ thấy một đàn quạ, cho là điềm xấu nên đã bỏ đi.

Từ đó, Nỗ Nhĩ Cáp Xích tin rằng quạ là loài chim linh thiêng, đã cứu mạng ông. Sau khi lên ngôi, ông và con cháu đã tôn thờ loài chim này. Việc cúng tế quạ trở thành một nghi lễ quan trọng của hoàng gia và các gia đình Mãn Châu. Sau khi chiếm được Trung Nguyên và đóng đô tại Tử Cấm Thành, nhà Thanh thậm chí còn cho xây một sảnh riêng để thờ thần quạ và dựng những cột cao gọi là Sách Luân Can trong điện Khôn Ninh. Trong các nghi lễ, thịt lợn và gạo tấm được treo lên cột để cúng tế cho quạ ăn. Truyền thống này đã thu hút quạ đến Tử Cấm Thành để tìm kiếm thức ăn, và dần dần, nơi đây trở thành địa điểm quen thuộc để chúng trú ngụ lâu dài.

Hiệu ứng đảo nhiệt đô thị ảnh hưởng đến hành vi của quạ

Một yếu tố môi trường hiện đại cũng góp phần vào hiện tượng này chính là hiệu ứng đảo nhiệt đô thị ở Bắc Kinh. Sự gia tăng chóng mặt của các tòa nhà cao tầng và cơ sở hạ tầng đã làm thay đổi đáng kể môi trường tự nhiên của thành phố. Hiệu ứng này khiến cho nhiệt độ ở khu vực trung tâm Bắc Kinh thường cao hơn so với vùng ngoại ô vào ban ngày, nhưng lại giữ nhiệt lâu hơn và giảm chậm hơn vào ban đêm. Quạ là loài chim rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ. Do đó, chúng có thể tìm đến các vùng ngoại ô mát mẻ hơn vào ban ngày để kiếm ăn và sau đó quay trở lại Tử Cấm Thành vào ban đêm để tận hưởng nhiệt độ ấm áp hơn so với vùng ngoại ô đã nguội lạnh.

Tóm lại, hiện tượng hàng đàn quạ đen bay về Tử Cấm Thành mỗi đêm không phải là một điều bí ẩn siêu nhiên, mà hoàn toàn có thể được giải thích dựa trên những yếu tố khoa học và lịch sử cụ thể. Kiến trúc đặc biệt của cố đô tạo ra môi trường trú ngụ thuận lợi, truyền thống tôn thờ và cúng tế quạ của người Mãn cung cấp nguồn thức ăn, và hiệu ứng đảo nhiệt đô thị ảnh hưởng đến hành vi di chuyển của loài chim này. Sự kết hợp của những yếu tố này đã tạo nên một cảnh tượng độc đáo và thú vị, góp phần làm tăng thêm sự huyền bí và hấp dẫn cho Tử Cấm Thành.

PN (SHTT)