Vì sao Tony Abbott bị lật đổ trong cuộc bỏ phiếu chóng vánh?

Sau những lời chỉ trích, Malcolm Turnbull đánh bại Tony Abbott trong cuộc bỏ phiếu nội bộ đảng Tự do cầm quyền hôm 14/9, khiến ông phải rời cương vị thủ tướng Australia.

Ông Tony Abbott (trái) và ông Malcolm Turnbull. Ảnh: ABC News

“Lời thách đấu” đường đột

Ngày 14/9, đảng Tự do cầm quyền ở Australia tổ chức bỏ phiếu kín về chức vụ chủ tịch đảng sau khi ông Malcolm Turnbull thách thức đương kim chủ tịch cũng là thủ tướng Australia Tony Abbott.

Ngay sau cuộc tranh luận được phát trên truyền hình ngày 14/9, ông Turnbull đã gặp Thủ tướng Abbott và yêu cầu ông triệu tập cuộc họp để chọn người lãnh đạo. Đây được xem là “lời thách đấu” của Turnbull, Guardian đưa tin.

Ông Turnbull tuyên bố đương kim thủ tướng không có năng lực lãnh đạo nền kinh tế và kêu gọi các đồng nghiệp ủng hộ “phong cách lãnh đạo mới tôn trọng trí tuệ của nhân dân” thay vì đưa ra khẩu hiệu.

Turnbull còn cảnh báo nếu ông Abbott tiếp tục đảm trách cương vị thủ tướng, mọi người sẽ thấy rõ “hậu quả” và Bill Shorten, lãnh đạo đảng Lao động đối lập, sẽ trở thành thủ tướng Australia trong cuộc bầu cử năm 2016.

Thực tế trong thời gian gần đây, đảng Tự do và chính quyền Thủ tướng Abbott thường xuyên tỏ ra yếu thế trước đối thủ chính trị lớn nhất là đảng Lao động. Ngoài ra, ông Tony Abbott còn bị cáo buộc không thực hiện nhiều lời hứa như tạo điều kiện cho phụ nữ vào chính quyền, ủng hộ hôn nhân đồng tính hay không cắt giảm biên chế đài truyền hình quốc gia. Ông còn cứng nhắc trong vấn đề người di cư và chưa quan tâm đúng mức tới biến đổi khí hậu.

Trước khi thách đấu, Turnbull đã từ chức bộ trưởng Truyền thông trong nội các của Thủ tướng Abbott. Ông Turnbull cho rằng mình là người thích hợp nhất để dẫn dắt Australia trong thời điểm nền kinh tế đang có những thay đổi lớn. Ông Turnbull khẳng định tiếp tục duy trì các chính sách về khí hậu hiện nay và trưng cầu dân ý về hôn nhân đồng tính.

Thủ tướng Abbott chấp thuận “lời thách đấu” của chính trị gia Turnbull vì cho rằng cuộc bỏ phiếu cần thiết để chính phủ Australia “mạnh mẽ và ổn định hơn". Ông Abbott cũng khẳng định chức danh thủ tướng không phải phần thưởng hay món đồ chơi để giành lấy.

“Tôi tin tưởng chắc chắn rằng cuộc bỏ phiếu sẽ giúp đảng của tôi, chính phủ của chúng ta tốt hơn và đất nước ngày càng vững mạnh”, Thủ tướng Abbott tuyên bố trước cuộc bỏ phiếu tối 14/9.

Tuy nhiên, kết quả cuộc bỏ phiếu kéo dài 30 phút cho thấy Thủ tướng Australia Tony Abbott bị đối thủ Malcolm Turnbull đánh bại.

Turnbull sẽ tuyên thệ nhậm chức thủ tướng Australia sau khi ông Abbott gửi thư từ chức lên toàn quyền Australia. Malcolm Turnbull sẽ là thủ tướng thứ 29 của Australia và là thủ tướng thứ 4 kể từ năm 2013.

Đây không phải lần đầu ông Abbott nhận được lời thách đấu trong năm 2015. Vào tháng 2, ông Abbott đã vượt qua đối thủ khi giành được 61 phiếu bầu trong tổng số 100 phiếu và tiếp tục đảm trách cương vị thủ tướng.

Trước ông Abbott, nhiều thủ tướng Australia đã mất chức vì thất bại trong các cuộc họp kín nội bộ đảng. Tháng 6/2013, bà Julia Gillard bị Kevin Rudd, thành viên khác trong đảng Lao động giành ghế thủ tướng. Năm 2010, chính bà Gillard đã loại ông Rudd trong một cuộc bỏ phiếu tương tự.

Sự nghiệp chính trị của Turnbull tiếp tục thăng hoa khi ông liên tục đảm trách các chức vụ quan trọng trong nội các. Ông cũng từng là bộ trưởng các nguồn tài nguyên nước và môi trường trong chính phủ của cựu thủ tướng John Howard.

Năm 2008, ông tiếp tục được bầu làm lãnh đạo phe đối lập. Một năm sau, Turnbull thua ông Abbott trong cuộc chạy đua vị trí lãnh đạo. Vấn đề liên quan về biến đổi khí hậu và môi trường là lý do khiến ông thất bại.