Trung Quốc là một trong những cái nôi nuôi dưỡng thiên tài Toán học, được biết đây cũng là quốc gia bất bại nhiều lần trong các kỳ thi Toán học quốc tế vì thành tích đầu bảng. Vi Đông Dịch là một trong những thí sinh xuất sắc nhất của Trung Quốc đạt được thành tích 2 lần liên tiếp HCV với số điểm tuyệt đối, được đại học Harvard danh giá mời gọi và sở hữu mức lương 2 tỷ mỗi năm tại Đại học Bắc Kinh. Có thể nói, đây là một trong những thiên tài Toán học tại Trung Quốc.
Vi Đông Dịch sinh năm 1991 và lớn lên tại vùng đất Tế Nam, Sơn Đông (Trung Quốc). Anh xuất thân trong một gia đình trí thức cao khi cha là Giáo sư Toán tại Đại học Kiến trúc Sơn Đông, mẹ cũng là giảng viên tiếng Anh tại ngôi trường này.
Từ nhỏ, anh đã được tiếp xúc với Toán học và chịu ảnh hưởng rất lớn từ môi trường học tập mạnh mẽ của gia đình. Khi những đứa trẻ cùng tuổi còn đang vui đùa ở sân trường, Vi Đông Dịch đã nghiên cứu những cuốn sách Toán học dày hàng nghìn trang giấy và có thể nói trao đổi những công thức Toán phức tạp hay cách giải đề thi quốc tế với bố mình.
Với khả năng vượt trội của mình, Vi Đông Dịch sớm lọt vào mắt xanh của các nhà tuyển trạch tài năng Trung Quốc và được gia nhập nhóm học sinh tham gia kì thi Olympic Toán quốc tế. Anh được học bồi dưỡng cùng với những học sinh lớn hơn 2-3 tuổi nhưng vẫn luôn chiến thắng họ trong các kì thi kiểm tra về phương pháp giải ngắn gọn tự sáng tạo, chính xác trong thời gian ngắn.
Tên tuổi của Vi Đông Dịch bắt đầu nổi lên hơn nữa khi anh đạt thành tích 2 lần liên tiếp đoạt huy chương vàng Olympic toán quốc tế (IMO) khi đang là học sinh cấp 3 và lần nào thi cũng đạt điểm số tuyệt đối.
Với học lực và thành tích vượt trội, năm 2010 Vi Đông Dịch được tuyển thẳng vào Đại học Bắc Kinh, ngôi trường đại học đứng top 16 thế giới và top 1 châu Á theo bảng xếp hạng THE 2021-2022.
Năm 2013, danh tiếng của Vi Đông Dịch tiếp tục tăng cao khi đạt tổng cộng 4 giải thưởng gồm 3 giải vàng và 1 giải bạc trong Kỳ thi Toán sinh viên Đại học Yau Chengtong. Đây là kỳ thi danh giá về Toán học danh giá và uy tín nhất được tổ chức thường xuyên mỗi năm kể từ khi thành lập. Hơn nữa còn hội tụ hơn 12.000 anh tài từ khắp Trung Quốc đại lục cũng như Hồng Kông và Đài Loan đến tham gia.
Năm đó, Vi Đông Dịch trở thành niềm tự hào của Đại học Bắc Kinh khi đánh bại các đại kình địch là Đại học Thanh Hoa, Đại học Khoa học – Công nghệ Trung Quốc và các đại học khác của Hồng Kông, Đài Loan. Chưa hết, anh cũng giật luôn giải thưởng Cá nhân toàn diện.
Giáo viên trung học của Vi Đông Dịch nói rằng anh từng từ chối đề nghị theo học tiến sĩ của Harvard, dù trường đại học Mỹ nói anh không cần thi tiếng Anh đầu vào và họ sẽ hỗ trợ thông dịch viên.
Năm 2014, Vi Đông Dịch lấy bằng cử nhân Toán tại Đại học Bắc Kinh và lấy bằng Tiến sĩ năm 2018. Sau đó, anh làm nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu Toán học quốc tế Bắc Kinh từ năm 2017-2019. Sau đó Vi Đông Dịch quyết định ở lại trường đại học Bắc Kinh cống hiến với tư cách là trợ lý giáo sư, đến nay anh hiện là giảng viên chính thức giảng dạy tại ngôi trường này.
Tháng 5/2022, một nhóm tiến sĩ Toán tại Trung Quốc kể với tờ China Daily rằng họ đã vật lộn với một mô hình Toán học trong nhiều tháng nhưng không tìm ra cách tối ưu. Họ chỉ còn cách gọi cho Vi Đông Dịch nhờ sự giúp đỡ. Kết quả, Vi Đông Dịch giải bài toán chỉ trong vòng 1 đêm. Hơn nữa, các tiến sĩ kia đã áp dụng phương pháp của ngài Vi và kiểm tra mức độ thành công lên đến 96%. Hiệu trưởng Đại học Bắc Kinh cho biết ông không bất ngờ với câu chuyện này, bởi Vi Đông Dịch vốn thật sự siêu thông minh và khả năng tập trung giải toán hơn người.
Nhóm tiến sĩ Toán sau đó đã đề nghị trả công cho Vi nhưng anh từ chối vì cho rằng không cần phải trả tiền cho anh vì một vấn đề quá dễ như vậy, hơn nữa anh còn không bỏ quá nhiều công sức. Điều đó chứng tỏ sự hào phóng của Vi cũng như khả năng phi thường của anh trong lĩnh vực toán học.
Tại trường Đại học Bắc Kinh, Vi nổi tiếng không chỉ là huyền thoại toán học mà còn bởi lối sống giản dị, tập trung vào nghiên cứu toán học. Khi đến Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) và hỏi đến cái tên Vi Đông Dịch từ giảng viên đến toàn bộ sinh viên không ai là không biết. Chưa hết người ta còn gọi anh với cái tên “Vi thần”, “Vi Thánh”, “Vi thiên tài”,… thậm chí còn gọi anh là "giảng viên xấu trai nhất" trường.
"Trong số hàng nghìn sinh viên Đại học Bắc Kinh, bạn có thể nhận ra Vi Đông Dịch hay lập tức vì cậu ta luôn mang theo chai nhựa 1,5 lít và bước đi nhanh. Cậu ta luôn đổ đầy nước vào cái chai này, với mục đích bảo vệ môi trường", một sinh viên nói về Vi Đông Dịch.
Trong cuộc sống hàng ngày, Vi Đông Dịch có những nguyên tắc riêng và sống rất kỷ luật. Anh thường ăn bánh bao hấp và đậu hũ trong căng tin. "Cậu ấy học giỏi và giành học bổng hơn 100.000 nhân dân tệ (khoảng 2,3 tỷ đồng) một năm. Nhưng cậu ấy vẫn sống bình dị, không đòi hỏi quá cao về quần áo lẫn đồ ăn", một bạn học chia sẻ về anh.
Đến nay, Vi Đông Dịch nhận mức lương khoảng 2 tỷ/năm. Mức lương được nhiều người đánh giá là không tương xứng với năng lực và đóng góp lớn của anh nhưng Vi không hề tỏ ra bất mãn. Gia đình anh cho biết chi tiêu của con trai họ chỉ vỏn vẹn khoảng 300 nhân dân tệ (khoảng 1 triệu đồng).
Người bạn này mô tả Vi là người dễ gần, luôn chào đón những câu hỏi và sự tò mò. Mỗi khi phát biểu, Vi rất hào hứng và thể hiện tính quyết đoán khác hẳn thường ngày. Tuy nhiên, anh cũng có một số thói quen lập dị.
Tờ China Daily dẫn thông tin từ gia đình chia sẻ Vi Đông Dịch không hề sử dụng mạng xã hội và không giỏi trong việc giao tiếp với mọi người. Anh còn có thói quen kiểm tra đồng hồ điện, nước khi tới thăm nhà bạn bè như một cách quan tâm đến họ.
Lập dị là thế nhưng Vi Đông Dịch lại là người rất ấm áp và chính trực. Khi người khác khen ngợi tài năng Vi Đông Dịch, anh ấy sẽ ngại ngùng và xấu hổ nói: "Đừng đùa như vậy". Khi được mọi người tặng bình nước anh băn khoăn việc nhận chúng có ảnh hưởng đến đạo đức nhà giáo của mình hay không.
Mặc dù giành được vô số giải thưởng Toán học quốc tế nhưng Vi Đông Dịch chỉ cất ở nhà và không thích khoe khoang về bản thân.
Tuy không giao tiếp giỏi nhưng khi sinh viên có bất cứ thắc mắc nào về bài giảng hay bài toán nào, Đông Dịch rất hào hứng và sẵn sàng lắng nghe, trao đổi với họ.
Trên Weibo lưu truyền rất nhiều câu chuyện hài hước về Vi Đông Dịch khi anh quá giỏi và các điều anh nói mọi người thường không thể hiểu. Tuy sinh viên đặt cho Vi với các biệt danh khác nhau như “thầy giáo xấu trai nhất trường”, “thiên tài ngốc nghếch”, “đại ngốc”,..vì ngoại hình và hành động khác người của anh nhưng họ luôn tôn trọng và yêu quý giảng viên tài giỏi của mình.
HL (SHTT)