Tình hình Covid-19 ở Ấn Độ vẫn hết sức phức tạp. Lây nhiễm, tử vong hay sự quá tải hệ thống y tế bắt đầu ở những thành phố lớn cách đây vài tuần, nay đã nhanh chóng xuất hiện ở các vùng nông thôn, gây lo ngại về những khu vực còn yếu về y tế.
Các bang ở Ấn Độ đe dọa sẽ chấm dứt chia sẻ oxy y tế cho nhau, cố gắng giữ lại những gì họ tích trữ trong bối cảnh các bệnh viện quá tải vì số lượng bệnh nhân quá lớn.
Tại một bệnh viện ở vùng nông thôn bang Andhra Pradesh, người nhà bệnh nhân giận dữ truy tìm các bác sĩ tại khoa điều trị tích cực sau khi oxy bất ngờ cạn kiệt. Bi kịch này thậm chí đã xảy ra nhiều lần tại những nơi khác, khiến nhiều bệnh nhân tử vong.
Tình trạng tuyệt vọng nhấn chìm thủ đô New Delhi trong những tuần qua nay đã lan rộng khắp Ấn Độ, đặc biệt tại các bang, các khu vực nông thôn thiếu thốn tài nguyên y tế.
Tỷ lệ dương tính tăng cao tại các bang này, trong khi giới chuyên gia cho rằng những con số chính thức dù có cao vẫn chưa phản ánh đúng thực tế thẩm khốc tại những nơi giới chức khó truy xét các ca bệnh, ca tử vong vì Covid-19.
Dường như cuộc khủng hoảng đã bước sang giai đoạn mới. Ca nhiễm tại New Delhi và Mumbai có vẻ không còn tăng cao. Tuy vậy, nhiều nơi khác đang vất vả chống chọi với những đợt bùng phát lớn. WHO tuần này tuyên bố biến chủng B.1.617, lần đầu phát hiện ở Ấn Độ, có thể đặc biệt dễ lây lan, khiến lo ngại ngày càng gia tăng.
Mỗi ngày, truyền thông Ấn Độ đều đưa tin về tình cảnh bi thương. Hôm 11/05, truyền hình phát sóng cảnh người thân đấm ngực kêu khóc trong đau khổ sau khi các bệnh nhân Covid-19 tử vong do thiếu oxy. Báo chí đưa tin với những hàng tiêu đề: "Thi thể nghi nạn nhân Covid-19 trôi sông," "Ca tử vong tăng gấp 10, nhiều dấu hiệu lo ngại cho các bang nhỏ".
Đây luôn là một câu hỏi khiến giới chuyên gia đau đầu: Nếu New Delhi, nơi ở của tầng lớp giàu có với nhiều bệnh viện không thể đối phó với làn sóng Covid-19 khủng khiếp, điều gì sẽ xảy ra với các khu vực nông thôn nghèo khó? Câu trả lời đang đến.
Tối 10/05, Bệnh viện Đa khoa Sri Venkateswara Ramnarain tại bang Andhra Pradesh thiếu oxy. Hơn 60 bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch, phải sử dụng mặt nạ oxy. Các bác sĩ nỗ lực gọi điện khắp nơi cầu cứu, nhưng rồi oxy cũng cạn kiệt khiến 11 bệnh nhân tử vong.
Người nhà các bệnh nhân giận dữ tới mức họ xông vào khoa điều trị tích cực, lật đổ bàn ghế, đập phá trang thiết bị, theo các quan chức. Hình ảnh trên truyền hình cho thấy nhiều phụ nữ đau đớn, ôm đầu. Các bác sĩ, y tá bỏ chạy tới khi cảnh sát được điều động tới bảo vệ an ninh.
Ấn Độ đang trong tình trạng thiếu oxy y tế đáng lo ngại, với khoảng ít nhất 20 bệnh viện báo cáo nguồn oxy đã cạn kiệt. Gần 200 bệnh nhân đã tử vong do không có oxy, theo một trang tin thu thập dữ liệu về các vụ việc tương tự.
Trong khi đó, chương trình tiêm chủng của Ấn Độ gặp nhiều trở ngại. Gần đây, nước này tiêm khoảng 2 triệu liều mỗi ngày, thấp hơn so với mức 3 triệu liều/ngày vài tuần trước. Nhiều người không được xếp lịch tiêm vaccine. Một số địa điểm tiêm vaccine không còn liều nào, các quan chức cho biết.
Tại hai thành phố lớn nhất, tình hình có vẻ đã khả quan hơn.
Thủ đô New Delhi hôm 11/05 báo cáo 12.481 ca nhiễm mới, chưa đến một nửa so với hôm 30/04. Tỷ lệ dương tính trong số những người được xét nghiệm cũng đã giảm tại đây, chỉ còn 19% so với mức 36% cách đây vài tuần. Tại Mumbai, tỷ lệ dương tính chỉ còn 7%, giảm sâu so với mức 25% cách đây không lâu.
Các bệnh viện tại Delhi tháng trước phải dừng tiếp nhận bệnh nhân do thiếu tài nguyên y tế nay đã đón người bệnh trở lại. Thế nhưng, tình trạng quá tải dường như vẫn chưa chấm dứt. Hôm 11/05, một ứng dụng di động tại New Delhi cho thấy thành phố 20 triệu dân này chỉ còn 62 giường bệnh điều trị tích cực cho bệnh nhân Covid-19, theo New York Times.
Các bang bị ảnh hưởng nặng nhất lúc này nằm ở miền Nam Ấn Độ, đặc biệt là Karnataka, nơi có thành phố Bangalore. Sáng 11/05, chuyến tàu chở oxy lỏng, một trong những nỗ lực của chính quyền thủ tướng Narendra Modi nhằm vận chuyển oxy tới các tâm dịch Covid-19, đã tới Bangalore. Tuy vậy, bang này cần nhiều hơn thế.
Cho tới tuần này, một số bang ở miền Nam Ấn Độ đồng ý chia sẻ vaccine cho nhau. Hiện tại, đã có những ý kiến cho rằng điều này cần phải dừng lại. Bang Kerala lân cận cho biết họ không thể vận chuyển oxy cho các địa phương khác, do cần toàn bộ lượng oxy dự trữ cho người dân.
Bang Tamil Nadu, cũng ở miền Nam, đưa ra lý do tương tự để giải thích việc họ không thể chuyển oxy cho Andhra Pradesh, nơi 11 người tử vong vì hết oxy vào đêm 10/05.
"Tôi không tưởng tượng nổi điều gì đang xảy ra tại vùng nông thôn Ấn Độ," Rijo M. John nhà kinh tế học y tế ở bang Kerala nói. Tỷ lệ dương tính ở bang này hôm 12/05 tăng lên tới 27%, so với mức 8% hồi đầu tháng 04.
John cho rằng các khu vực nông thôn không thể xét nghiệm Covid-19 cho nhiều người, và có những người "có thể tử vong vì không được điều trị chút nào".
Tín hiệu xấu dường như đã xuất hiện tại một ngôi làng ven sông Hằng ở bang Bihar. Hàng chục thi thể được phát hiện trôi vào bờ sông hồi đầu tuần.
Không ai biết những thi thể này là ai, và vì sao các thi thể lại xuất hiện trên sông. Dân làng phát hiện các thi thể kể trên vào tối 10/05. Hình ảnh các thi thể đã bắt đầu phân hủy được phát sóng trên truyền thông, khiến không ít người lo sợ.
Giới chức cho biết đã phát hiện khoảng 30 thi thể. Các nhân chứng cho rằng con số này là gần 100.
Dân làng nói đôi lúc họ thấy thi thể người trôi nổi trên sông, do một số gia đình có truyền thống thả thi thể người thân xuống sông Hằng. Tuy vậy, các quan chức và người dân làng Chausa nghi ngờ những thi thể mà họ phát hiện vừa qua là bệnh nhân tử vong vì Covid-19.
"Chúng tôi chưa từng thấy nhiều thi thể đến thế," Arun Kumar Srivastava, một bác sĩ ở Chausa nói.
Srivastava nói ông ngày càng thấy nhiều người vận chuyển thi thể, đôi khi vác thi thể trên vai. "Ngày càng có nhiều người chết," ông nói.
Krishna Dutt Mishra, tài xế xe cấp cứu tại Chausa, cho biết nhiều người nghèo có thể đã vứt các thi thể xuống sông, do từ khi làn sóng Covid-19 thứ hai xuất hiện, giá hỏa táng tăng vọt từ 2.000 lên 15.000 rupee, quá lớn đối với nhiều gia đình. Vấn đề này đã xuất hiện tại nhiều địa phương. Các ca tử vong vì Covid-19 khiến nhiều cơ sở hỏa táng quá tải, chi phí tăng 5-10 lần.
"Tôi lái xe trên quãng đương từ Buxar tới Chausa," Mishra nói, nhắc tới một thị trấn khác ở phía Đông làng Chausa. "Tôi chưa từng thấy ngay cả vài thi thể, chưa nói nhiều như thế này, xuất hiện trên khoảng sông này," ông cho hay.
Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)