Quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới bất ngờ bùng dịch, chuyên gia đau đầu tìm lời giải

Marie Neige, điều phối viên tổng đài ở Seychelles, rất háo hức khi được gọi đi tiêm vaccine. Giống như phần lớn dân số tại đảo quốc này, cô được tiêm vaccine của hãng Sinopharm (Trung Quốc) hồi tháng 03, và lẽ ra đã được bảo vệ sau vài tuần.

Hôm 09/05, cô xét nghiệm cho kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2.

"Tôi bị sốc," Neige, 30 tuổi, hiện đang cách ly, cho biết. Cô nói hiện đã mất khứu giác và vị giác, ngoài ra cũng bị đau họng nhẹ.

"Vaccine lẽ ra phải bảo vệ chúng tôi, không phải trước virus mà là các triệu chứng. Tôi đã tuân thủ nhiều biện pháp đề phòng," cô nói thêm.

Trung Quốc đã quyên góp 13,3 triệu liều vaccine của Sinopharm cho các nước khác, theo Bridge Beijing. Tuy vậy công ty này, vốn đã nghiên cứu và sản xuất hai loại vaccine, đang đối mặt với nhiều nghi vấn về sản phẩm của họ.

Các đây không lâu, giới chuyên gia nghi ngờ Sinopharm thiếu minh bạch dữ liệu thử nghiệm giai đoạn cuối các loại vaccine của họ. Giờ đây Seychelles, quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới, chứng kiến đợt bùng phát Covid-19 dù phần lớn dân số đã tiêm vaccine của Sinopharm.

Đối với 56 nước hiện đang trông chờ vào vaccine của Sinopharm để kiểm soát Covid-19, đây là một tin xấu.

Trong nhiều tháng, giới chuyên gia y tế nỗ lực tìm các biện pháp thu hẹp khoảng cách trong tiếp cận vaccine giữa các nước giàu và các nước nghèo.

Hiện tại, các nhà khoa học đã phải lên tiếng cảnh báo rằng các nước đang phát triển lựa chọn sử dụng các loại vaccine của Trung Quốc, vốn có tỷ lệ hiệu quả được cho là thấp hơn, có thể đi sau các nước lựa chọn vaccine của Pfizer-BioNTech hay Moderna. Điều này có thể khiến đại dịch tiếp diễn ở các nước thiếu tài nguyên y tế để đối phó.

"Bạn cần sử dụng các loại vaccine hiệu quả cao để có lợi ích kinh tế, bởi nếu không họ sẽ phải sống với đại dịch lâu dài," Raina MacIntyre, giám đốc chương trình an ninh sinh học tại Viện Kirby thuộc Đại học New South Wales (Australia) cho biết.

"Lựa chọn loại vaccine nào để sử dụng là rất quan trọng," bà MacIntyre nói thêm.

Seychelles sử dụng vaccine của Sinopharm để tiêm chủng cho hơn 60% dân số. Tuy vậy quốc đảo dân số khoảng hơn 100.000 người đang đối mặt với đợt bùng phát mới và đã phải tái áp đặt phong tỏa.

Trong số những người đã được tiêm đủ hai liều, 57% được tiêm vaccine Sinopharm và 43% được tiêm vaccine do Viện Serum Ấn Độ sản xuất. Khoảng 37% số ca nhiễm mới đang được điều trị là người đã được tiêm chủng đầy đủ, theo số liệu của Bộ Y tế Seychelles, nhưng không rõ bao nhiêu người tiêm vaccine của Sinopharm, theo New York Times.

"Nhìn từ bề mặt, đây là một phát hiện đáng báo động," Kim Mulholland, bác sĩ nhi khoa tại Viện Nghiên cứu Trẻ em Murdoch ở Melbourne, Australia nói.

"Chúng ta thường cho rằng ở các nước nơi phần lớn dân số người lớn được tiêm chủng bằng một loại vaccine hiệu quả, dịch bệnh sẽ dần biến mất," Mulhollan cho biết.

Giới khoa học cho rằng việc vẫn có ca nhiễm mới xuất hiện là bình thường, bởi không loại vaccine nào cho hiệu quả 100%. Tuy vậy, tình hình ở Seychelles khác hẳn với Israel, nước có tỷ lệ tiêm chủng cao thứ hai thế giới và đã phần nào khống chế đại dịch.

Nghiên cứu quy mô lớn cho thấy vaccine Pfizer mà Israel sử dụng có hiệu quả 94% trong việc ngăn chặn lây nhiễm. Hôm 12/05, tỷ lệ số ca nhiễm Covid-19 mới trên mỗi triệu dân được báo cáo ở Seychelles là 2.613,88 trong khi ở Israel chỉ là 5,55, theo Dự án World in Data.

Tổng thống Wavel Ramkalawan khẳng định vaccine "giúp ích cho người dân rất nhiều". Ông chỉ ra rằng vaccine Sinopharm được tiêm cho người từ 18-60 tuổi, và tại nhóm tuổi này 80% bệnh nhân phải nhập viện là người chưa được tiêm vaccine.

"Người dân có thể nhiễm virus nhưng bệnh không nặng. Chỉ có số ít mới bị nặng. Những gì đang xảy ra là bình thường," ông nói với hãng thông tấn Seychelles.

Sylvestre Radegonde, Bộ trưởng Ngoại giao và Du lịch cho rằng đợt bùng phát ở Seychelles diễn ra một phần do người dân chủ quan, theo hãng thông tấn Seychelles. Sinopharm không bình luận gì.

Trong một cuộc họp báo, Kate O’Brien, giám đốc chương trình tiêm chủng của WHO cho biết cơ quan này đang đánh giá đợt bùng dịch Covid-19 ở Seychelles và đánh giá tình hình "phức tạp". Tuần trước, WHO đã phê chuẩn vaccine Sinopharm sử dụng khẩn cấp, mở ra hy vọng chấm dứt tình trạng thiếu nguồn vaccine.

Bà O'Brien cho biết "một số ca nhiễm được báo cáo xảy ra ngay sau khi tiêm liền đầu hoặc ngay sau khi tiêm liều hai, hoặc giữa hai liều".

Theo bà O'Brien, WHO đang nghiên cứu các chủng virus corona hiện lây lan tại Seychelles, thời điểm bệnh nhân vaccine mắc bệnh và so sánh với thời điểm họ được tiêm vaccine nếu có, cũng như tình trạng bệnh của từng ca.

"Chỉ có những nghiên cứu như vậy mới giúp chúng ta đánh giá được mức độ hiệu quả của vaccine," bà nói.

Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)