Hoà Thân được biết đến là tham quan bậc nhất triều Thanh. Sau khi bị Gia Khánh ban 3 thước lụa trắng với 20 tội danh định đoạt, số gia sản mà Hoà Thân để lại khiến nhiều người phải loá mắt.
Vào thời Càn Long, quốc khố triều Thanh mỗi năm thu về khoảng 70 lượng bạc. Tổng số tài sản được Hoà Thân cất giấu được tìm thấy tại tư gia bằng 15 năm đại Thanh thu thuế. Chỉ riêng con số này cũng đủ để nói lên số tài sản khổng lồ cũng như lòng tham ô đáng sợ của Hoà Thân trong những năm tháng làm quan.
Trong khối tài sản để lại, không thể không kể đến phủ Hoà Thân (hiện được biết đến với tên gọi Bảo tàng Cung Vương Phủ) - nơi được mệnh danh là dinh thự lớn nhất triều Thanh. Đây là căn dinh thự mà Hoà Thân đã dành ra rất nhiều tâm huyết cũng như của cải để xây dựng trong vòng 4 năm.
Trước hết, quy mô của phủ Hoà Thân (hay Cung Vương phủ) hết sức rộng lớn và được chia thành hai phần bao gồm dinh thự và sân vườn với tổng diện tích lên đến hơn 6000 ha, trong đó có tới hơn 30 tổ hợp công trình kiến trúc khác nhau.
Hoà Thân đã bỏ ra một số tiền lớn vào việc thiết kế. Thậm chí có tin đồn rằng ông ta từng hối lộ các thái giám trong cung để lén lút có được các bản vẽ của cung Phúc Thọ. Trong quá trình xây dựng, các thông số kỹ thuật của phủ Hoà Thân dù giống Tử Cấm Thành nhưng vật liệu sử dụng lại tốt hơn trong cung cả trăm lần.
Toàn bộ gỗ được sử dụng trong nhà hầu hết đều sử dụng tuyết tùng kim tuyến - loại gỗ đắt và quý giá nhất vào thời điểm bấy giờ. Những đồ vật làm bằng loại gỗ này đều có màu sắc rực rỡ và mùi hương đặc biệt. Theo các chuyên gia nhận định, một cây cột trong Hoà Thân phủ làm bằng tuyết tùng kim tuyến cũng có giá lên tới 2,7 tỷ nhân dân tệ (tương đương hơn 9000 tỷ đồng).
Nơi nổi tiếng nhất trong phủ Hoà Thân phải kể đến Hậu Tráo Lâu - toà nhà dài nhất với tổng cộng 99 phòng. Hậu Tráo lâu được cho là nơi Hoà Thân dùng để cất giữ vàng bạc, trang sức. Trên mỗi cửa sổ đều có hoa văn khác nhau, tương ứng với đồ đạc mà Hoà Thân cất giấu nên nơi đây còn có tên gọi khác là Tàng Bảo lâu.
Cùng với đó cũng phải kể đến công trình sang trọng bậc nhất trong phủ Hoà Thân là Ngân An điện. Tất cả đồ đạc trang trí bên trong đều vô cùng sang trọng và trang nhã, chỉ có thể mở khi trong phủ có những sự kiện lớn hoặc ngày lễ quan trọng. Đồng thời, Bảo Quang thất, nơi mà Hoà Thân cũng như các hoàng tử sau này làm chỗ tiếp khách cũng được bày trí vô cùng xa hoa.
Ngoài phần dinh thự, hoa viên trong phủ Hoà Thân cũng đều tuân theo các quy định của Tử Cấm Thành. Trong đó là Bức sảnh (Sảnh con dơi) và Bức Trì (Hồ nước con dơi) có ý nghĩa đặc biệt.
Vì người xưa quan niệm con dơi còn gọi là “Phúc” nên trong hoa viên có con dơi lại thêm hàng loạt cây du tiền xung quanh với ngụ ý thêm phúc lộc, phú quý. Đặc biệt Bức Sảnh là một toà nhà có hình tựa một con dơi. Các cột bên trong đều được trạm trổ những bức tranh vô cùng tinh xảo, mỗi chi tiết đều mang ngụ ý tốt đẹp.
Ngoài việc cảnh quan trang nhã và những công trình mang ý nghĩa tốt đẹp, Hoà Thân còn xây dựng Di Thần Sở - nơi đây tựa nhà một nhà hát lớn được xây dựng bằng gỗ với kết cấu chắc chắn, không gian rộng bên trong, được khép kín hoàn toàn có tác dụng cách âm tuyệt vời cũng như giúp giọng hát vang vọng rõ ràng kể cả khi đứng ở nơi xa sân khấu nhất.
Như đã nói trên, bên cạnh những giá trị vật chất, phủ Hoà Thân hay Cung Vương phủ còn mang trong mình một giá trị lịch sử to lớn, trải qua biết bao thời kỳ hưng thịnh và suy tàn của triều Thanh, là nhân chứng ghi lại dấu tích của bao con người đã đi vào sử sách.
“Một Cung Vương phủ, nửa triều đại Thanh” có thể nói là câu mô tả chính xác nhất tất cả giá trị của nơi đây.
Theo Phạm Trang (Phụ Nữ Số)