Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) tại Hà Lan tuyên bố họ có thẩm quyền xét xử tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trên Biển Đông theo đơn kiện của Manila.
|
Nhóm thẩm phán của PCA sẽ tham gia quá trình xử vụ Philippines kiện Trung Quốc. Ảnh: PCA |
Trong một thông báo vào đêm 29/10, PCA tuyên bố họ sẽ mở phiên xử tranh chấp trên Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc do cả hai nước đều ký Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS). Theo PCA, họ có quyền tài phán đối với 7/15 vấn đề Philippines đưa ra, theo đó Manila yêu cầu tòa coi đường 9 đoạn của Trung Quốc là bất hợp pháp, không phù hợp với UNCLOS.
PCA bác bỏ lập luận của Trung Quốc rằng tranh chấp ở Biển Đông liên quan đến chủ quyền lãnh thổ của họ và tòa án nên tổ chức thêm các phiên điều trần để xem xét giá trị đơn kiện mà Philippines trình lên tòa, Reuters đưa tin.
|
Nội dung thông báo của PCA về vụ Philippines kiện đường 9 đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông. Ảnh: PCA |
Chính phủ Trung Quốc không tham dự các phiên điều trần trước đây của PCA, đồng thời khẳng định PCA không có thẩm quyền xử vụ kiện.
"Việc Trung Quốc không tham gia quá trình tố tụng không ảnh hưởng đến quyền xét xử của tòa. Quyết định đơn phương khởi kiện của Philippines không vi phạm thủ tục giải quyết tranh chấp theo UNCLOS", báo Rappler của Philippines trích dẫn thông báo của PCA.
Mỹ, đồng minh của Philippines, hoan nghênh quyết định của PCA.
"Quyết định của PCA cho thấy sự liên quan giữa luật pháp quốc tế với những bất đồng trên Biển Đông. Nó cũng cho thấy những tuyên bố về chủ quyền không phải là thứ mà chúng ta không thể phản đối. Xét xử những vấn đề như vậy theo luật pháp và thông lệ quốc tế là cách bền vững để kiểm soát, hay thậm chí giải quyết, những bất đồng về lãnh thổ", một quan chức giấu tiên thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ phát biểu.
John Kirby, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, nói rằng, theo những điều khoản của UNCLOS, phán quyết của PCA sẽ mang tính ràng buộc đối với cả Trung Quốc và Philippines.
Ông John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ, nhận định rằng quyết định của PCA là bước quan trọng để duy trì luật pháp quốc tế đối với những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông.
"Chúng ta nên tiếp tục hỗ trợ các nước đối tác và đồng minh như Philippines để trong bối cảnh Trung Quốc tỏ ra quyết đoán với tuyên bố chủ quyền của họ trên biển", ông nói.
|
Bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham mà Philippines và Trung Quốc tranh chấp trên Biển Đông. Ảnh: Wikipedia |
Bonnie Glaser, một chuyên gia của Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington, nói rằng tuyên bố của PCA là một đòn giáng mạnh vào Trung Quốc, đặc biệt là khi tòa bác bỏ luận điệu của Trung Quốc về việc Manila chưa cố gắng thương lượng với Bắc Kinh để giải quyết bất đồng.
Philippines đã khởi kiện Trung Quốc ra toà quốc tế từ tháng 1/2013. Quyết định của PCA có thể coi là thắng lợi quan trọng cho các nước nhỏ ở khu vực đang lo ngại sự bành trướng của Trung Quốc ở biển Đông.
Các nước đã mất hơn hai thập kỷ để thuyết phục Trung Quốc đưa ra một giải pháp hoà bình trên biển, song bất thành. Trung Quốc đã đẩy mạnh hoạt động lấn đất ngoài đảo trong hơn 18 tháng qua. Giới quan sát cho rằng Bắc Kinh làm vậy để “thay đổi hiện trạng” nhằm đối phó với phán quyết của toà.
>> Phiên điều trần thứ hai vụ Philippines kiện Trung Quốc
>> Philippines tin sẽ chiến thắng trong vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông
Theo Linh Phong (Zing.vn)