Xem các bộ phim cổ trang Trung Quốc, hẳn rằng bạn không còn xa lạ với cảnh tượng triều đình tổ chức đại hôn của Hoàng đế hoặc đơn giản hơn là cảnh Hoàng đế nạp phi.
Tuy nói sở hữu ba nghìn giai lệ trong hậu cung, nhưng thân là người đứng đầu một nước, Hoàng đế thời bấy giờ phải tiếp nhận rất nhiều khóa học trưởng thành, học tập những kiến thức cơ bản nhất trong thế giới người lớn để có thể khi kết hôn, động phòng với phi tần của mình cũng không bị bỡ ngỡ, làm mất uy phong của bậc Thiên tử chí tôn, làm ảnh hưởng đến danh tiếng của hoàng thất.
Ít ai biết rằng, trong cung đình phong kiến ở Trung Quốc cũng có chế độ "thử hôn", thường được áp dụng đối với Hoàng đế nhỏ tuổi, hoặc giai đoạn Thái tử chuẩn bị tiếp nhận ngai vàng.
Thời bấy giờ có một tập tục gọi là Quán lễ, nôm na chính là Lễ trưởng thành. Ở Trung Quốc xưa, nam đủ 20 tuổi được cử hành Quán lễ để đánh dấu sự trưởng thành. Nhưng đối với Hoàng đế có thể sớm hơn một chút, đôi khi là tuổi 15, bởi lẽ Hoàng đế mặc dù trẻ tuổi nhưng phải đảm đương quán xuyến cả thiên hạ, nếu không công nhận sự trưởng thành thì không thể được xem là một Thiên tử thật sự.
Sau Quán lễ, cũng xem như đã là người trưởng thành, Thái tử hoặc tiểu Hoàng đế bắt đầu tuyển chọn Thái tử phi để bàn chuyện kết hôn. Để chuẩn bị cho cuộc sống hôn nhân sau này, triều đình sẽ sắp xếp cho Thái tử hoặc tiểu Hoàng đế một vị nữ quan, cao hơn một bậc so với cung nữ, tiến hành thực hiện "thử hôn" với Thái tử gia.
Trước khi đến Đông cung thực hiện "thử hôn" với Thái tử, mặc dù các nữ quan đã được đào tạo bài bản, nhưng họ vẫn là trinh nữ. Đối mặt với Thái tử hoặc tiểu Hoàng đế non nớt, các nàng phải tỏ ra thật lão luyện, chuyên nghiệp, vì phải hướng dẫn chủ tử hoàn thành một quá trình quan trọng chính thức bước vào đời.
Đương nhiên, nếu nữ quan giúp Thái tử và tiểu Hoàng đế có trải nghiệm tốt trong quá trình "thử hôn", thì họ cũng nhận được không ít vận may, được ban thưởng hậu hĩnh, thậm chí còn được đề bạt lên chức vị cao hơn trong cung đình.
Song nếu không may có thai với Thái tử hoặc tiểu Hoàng đế, các nữ quan này chưa chắc nhận kết cục tốt, chưa kịp có thân phận bước vào hậu cung thì đã bị ban tội chết. Bởi lẽ chủ tử nạp phi không hề đơn giản, đa phần đều có liên quan đến chính trị. Vậy thì thử hỏi một nữ quan thấp kém thì sao có thể "một bước lên mây" dễ dàng như vậy?
Nữ quan chịu trách nhiệm thực hiện "thử hôn", lành thì ít mà dữ thì nhiều. Nếu không may mang đến trải nghiệm xấu, để lại cái bóng tâm lý suốt đời cho Thái tử thì nữ quan này, nhẹ thì bị giáng cấp xuống thành cung nữ phục vụ ở các cung điện thấp bé nhất, nặng thì xử tử.
Có thể nhiều người nghe đến quy tắc "thử hôn" trong triều đình phong kiến sẽ cảm thấy nó không cần thiết, vì "khi trưởng thành, chuyện gì cần biết ắt sẽ biết, động phòng hay kết hôn là bản năng của mỗi người". Tuy nhiên, cuộc sống trong hoàng thất không đơn giản như dân gian đời thường. Đặc biệt là các hoàng tử và Thái tử, họ mang trong mình trách nhiệm lớn hơn. Thái tử là người kế vị ngôi vàng, trước đó đã phải học tập rất nhiều, không chỉ kiến thức mà còn có hàng loạt nguyên tắc cung đình khác.
Do đó, "thử hôn", nói đơn giản, chính là một khóa học trưởng thành. Một là để đào tạo sự chỉn chu cho quân vương tương lai, hai là giữ vững thể diện, uy nghiêm của hoàng thất, cái gì cũng phải đi theo nguyên tắc, lề lối.
Theo Trung Hạ (Phụ Nữ Số)