Các quan chức Mỹ dường như bị lúng túng sau tuyên bố của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte rằng ông đã quyết định cắt đứt các quan hệ về kinh tế và quân sự với Mỹ, đồng minh lâu năm của Manila, khi nhà lãnh đạo này có chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc hôm qua.
Hãng tin AP vào sáng nay 21/10 đã đăng tải một báo cáo về phản ứng của giới chức Mỹ sau tuyên bố “cắt đứt quan hệ” Mỹ - Philippines của Tổng thống Rodrigo Duterte, trong đó có phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby.
“Phát biểu của ông Duterte mâu thuẫn một cách khó hiểu với mối quan hệ rất gần gũi mà chúng ta (Mỹ) đang thiết lập với người dân cũng như chính phủ Philippines trên nhiều lĩnh vực khác nhau, chứ không chỉ đơn thuần xét từ góc độ an ninh”, ông Kirby nói.
“Chúng tôi sẽ yêu cầu Tổng thống Duterte giải thích chính xác về ý nghĩa câu nói của ông khi tuyên bố chia tách khỏi Mỹ. Nó vẫn chưa đủ rõ ràng với chúng tôi về ý nghĩa thực sự của câu nói đó cũng như các chi tiết đi kèm”, đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm.
Ông Kirby cho biết nhà ngoại hàng đầu của Mỹ về khu vực châu Á Daniel Russel sẽ tới thủ đô Manila, Philippines vào cuối tuần này và sẽ có các cuộc hội đàm với các quan chức chính phủ của Philippines, đồng thời đề nghị phía Manila làm rõ những phát ngôn của Tổng thống Duterte. Cũng theo ông Kirby, không chỉ Mỹ cảm thấy bị lúng túng bởi phát ngôn bất ngờ của Tổng thống Duterte mà “những người bạn và đối tác” của Mỹ trong khu vực cũng lo ngại rằng không biết mối quan hệ này sẽ đi về đâu.
Mặc dù vậy, ông Kirby cho biết Mỹ vẫn chưa chấm dứt các cam kết của Washington trong các hiệp ước quốc phòng chung với Philippines, đồng thời hy vọng quan hệ đồng minh song phương vẫn tiếp tục được duy trì và phát triển trong tương lai.
Trước đó, ngày 20/10, phát biểu tại Đại lễ đường nhân dân Trung Quốc trong chuyến thăm chính thức tới nước này, Tổng thống Duterte nói rằng “Mỹ đã thua” trong các mối quan hệ quân sự và kinh tế với Philippines, đồng thời tuyên bố “cắt đứt” quan hệ với Mỹ. Thay vào đó, nhà lãnh đạo Philippines tuyên bố sẽ liên kết với Trung Quốc và Nga để cùng nhau “chống lại thế giới”.
Từ sau khi lên nắm quyền lãnh đạo đất nước hồi cuối tháng 6, ông Duterte được cho là theo đuổi cách tiếp cận độc lập, tách khỏi sự lệ thuộc vào Mỹ và “xoay trục” sang Nga và Trung Quốc. Ông cũng đã nhiều lần dọa “đường ai nấy đi” với Mỹ, bất chấp quan hệ đồng minh thân cận suốt hàng chục năm qua giữa hai nước. Một trong những lý do dẫn tới sự thay đổi trong hướng tiếp cận chính sách đối ngoại của Tổng thống Duterte được cho là bởi Mỹ đã nhiều lần chỉ trích và lên án chiến dịch chống ma túy, vốn khiến hàng nghìn người thiệt mạng, do nhà lãnh đạo Philippines khởi xướng từ sau khi ông nhậm chức.
Theo Thành Đạt (Dân Trí)