Trang NDTV dẫn tin tức từ Cục Đại dương, Các vấn đề khoa học và Môi trường quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 12/1 cho biết, Trung Quốc không có cơ sở nào theo luật pháp quốc tế đối với các tuyên bố về Biển Đông.
Tài liệu nêu rõ: “Ảnh hưởng của những yêu sách về hàng hải này là Trung Quốc tuyên bố chủ quyền bất hợp pháp hoặc có một số hình thức độc quyền tài phán đối với hầu hết Biển Đông.
Những tuyên bố này làm suy yếu nghiêm trọng pháp quyền ở các đại dương và nhiều quy định được công nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế được nêu tại Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982".
Khi công bố tài liệu, Bộ Ngoại giao Mỹ một lần nữa kêu gọi Bắc Kinh “ngừng các hoạt động trái pháp luật và cưỡng ép ở Biển Đông”. Đây là bản cập nhật của một nghiên cứu tiến hành năm 2014, trong đó bác bỏ cái gọi là "đường 9 đoạn" của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Năm 2016, một tòa án quốc tế đã ra phán quyết ủng hộ Philippines khi nước này khiếu nại về các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc. Bắc Kinh đáp lại bằng cách đưa ra những lý lẽ mới, gồm cả việc nước này có "quyền lịch sử" với khu vực này.
Tài liệu của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, những tuyên bố về quyền lịch sử như vậy là "không có cơ sở pháp lý" và Trung Quốc không đưa ra lý lẽ cụ thể. Nghiên cứu cũng chỉ ra các lý do về mặt địa lý nhằm bác bỏ tuyên bố của Trung Quốc, nói rằng hơn 100 thực thể mà Bắc Kinh đề cập ở Biển Đông đều chìm dưới mực nước biển khi thủy triều lên, vì thế "vượt quá giới hạn hợp pháp về lãnh hải của bất kỳ quốc gia nào”.
Bắc Kinh viện dẫn các đặc điểm địa lý như vậy để tuyên bố chủ quyền với bốn nhóm đảo, song nghiên cứu của Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ ra rằng nó không đáp ứng các tiêu chí về đường cơ sở theo công ước của Liên Hợp Quốc.
Tài liệu trên được đưa ra trong bối cảnh cạnh tranh Trung - Mỹ ngày càng gay gắt.
Năm 2020, Ngoại trưởng Mỹ thời đó là Mike Pompeo đã ủng hộ tuyên bố chủ quyền của các quốc gia Đông Nam Á ở Biển Đông, vượt xa lập trường của Mỹ trước đây là thách thức Trung Quốc nhưng không chỉ rõ ràng quốc gia nào có quyền hợp pháp.
Theo Hoài Linh (VietNamNet)