Kỳ tích năng lượng của một quốc gia châu Á: Biến sa mạc muối cằn cỗi thành nhà máy điện sạch khổng lồ, đủ cung cấp điện cho 16 triệu ngôi nhà

Nhà máy điện lớn nhất thế giới có tên Khavda hiện đang được xây dựng ở Ấn Độ, có diện tích rộng gấp năm lần diện tích của Paris, có thể nhìn thấy từ không gian và đủ điện để cung cấp năng lượng cho cả đất nước Thụy Sĩ.

Quy mô của dự án này sẽ biến những vùng sa mạc muối cằn cỗi ở rìa phía tây Ấn Độ thành một trong những nguồn năng lượng sạch quan trọng nhất ở bất kỳ đâu trên hành tinh.

Sagar Adani hiện là giám đốc điều hành của Adani Green Energy Limited (AGEL). Ông cũng là cháu trai của Gautam Adani, người giàu thứ hai châu Á với khối tài sản trị giá 100 tỷ USD đến từ Tập đoàn Adani, nhà nhập khẩu than lớn nhất Ấn Độ và là công ty khai thác nhiên liệu hàng đầu. Được thành lập vào năm 1988, tập đoàn này kinh doanh trong các lĩnh vực từ cảng, nhà máy nhiệt điện đến truyền thông và xi măng.

Đơn vị năng lượng sạch AGEL đang xây dựng nhà máy điện gió và năng lượng mặt trời rộng lớn ở bang Gujarat phía tây Ấn Độ với chi phí khoảng 20 tỷ USD. Đây sẽ là công viên tái tạo lớn nhất thế giới khi hoàn thành trong khoảng 5 năm nữa và sẽ tạo ra đủ điện sạch để cung cấp cho 16 triệu ngôi nhà ở Ấn Độ.

Thành công của Công viên Năng lượng tái tạo Khavda có ý nghĩa quan trọng đối với nỗ lực của Ấn Độ nhằm giảm ô nhiễm và đạt được các mục tiêu về khí hậu, đồng thời đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của quốc gia đông dân nhất thế giới và cũng là nền kinh tế lớn đang phát triển nhanh nhất. Than vẫn chiếm 70% lượng điện mà Ấn Độ tạo ra. AGEL cho biết, công viên này sẽ có diện tích hơn 200 dặm vuông (128.000 mẫu) và là nhà máy điện lớn nhất hành tinh bất kể xét theo nguồn năng lượng nào.

Các kế hoạch xanh lớn của tập đoàn Adani đã không chịu ảnh hưởng sau một năm đầy biến động kể từ tháng 1/2023, khi một công ty bán khống Hindenburg Research của Mỹ cáo buộc tập đoàn này đã tham gia gian lận trong nhiều thập kỷ.

Về phần mình, tập đoàn Adani đã tố cáo báo cáo của Hindenburg là "vô căn cứ" và "độc hại". Nhưng điều đó đã không ngăn chặn được cuộc khủng hoảng của thị trường chứng khoán, có thời điểm đã xóa sạch hơn 100 tỷ USD giá trị của các công ty niêm yết. Tài sản cá nhân của Gautam Adani cũng bị ảnh hưởng nặng nề, sụt giảm hơn 80 tỷ USD trong 1 tháng sau khi báo cáo được công bố.

Nhưng kể từ đó, khối tài sản của ông trùm này đã phục hồi trở lại và tập đoàn này hiện đang rót hàng tỷ USD vào lĩnh vực năng lượng sạch.

Họ có kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD vào quá trình chuyển đổi năng lượng trong thập kỷ tới, với 70% khoản đầu tư dành riêng cho năng lượng sạch.

Cần thiết cho 1,4 tỷ người

Chiến lược chuyển hướng sang năng lượng sạch của Tập đoàn Adani diễn ra vào thời điểm Ấn Độ đã đặt ra cho mình một số mục tiêu đầy tham vọng về khí hậu. Thủ tướng Narendra Modi đã hứa rằng các nguồn tái tạo như năng lượng mặt trời và năng lượng gió sẽ đáp ứng 50% nhu cầu năng lượng của Ấn Độ vào cuối thập kỷ này.

Vào năm 2021, ông Modi cam kết Ấn Độ sẽ đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2070, tức là vẫn muộn hơn vài thập kỷ so với các nền kinh tế phát triển.

Chính phủ đã đặt mục tiêu đạt 500 gigawatt (GW) công suất phát điện từ nhiên liệu không hóa thạch vào năm 2030. AGEL, công ty năng lượng tái tạo lớn nhất đất nước, đặt mục tiêu cung cấp ít nhất 9% trong số đó, với gần 30 GW được tạo ra từ Khavda.

"Ấn Độ không có lựa chọn nào khác ngoài việc bắt đầu làm mọi việc ở quy mô chưa từng có trước đây", Sagar, 30 tuổi nói. Đó là bởi vì nhu cầu năng lượng sẽ bùng nổ trong những năm tới.

Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) có trụ sở tại Paris cho thấy Ấn Độ là quốc gia tiêu thụ năng lượng lớn thứ ba thế giới, mặc dù mức sử dụng năng lượng và lượng khí thải bình quân đầu người của nước này thấp hơn một nửa mức trung bình thế giới.

Điều đó có thể thay đổi nhanh chóng. Nhờ thu nhập tăng, nhu cầu năng lượng đã tăng gấp đôi kể từ năm 2000, với 80% trong số đó vẫn được đáp ứng bởi than, dầu và sinh khối rắn. IEA cho biết trong ba thập kỷ tới, nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng sẽ chứng kiến mức tăng trưởng nhu cầu năng lượng lớn nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

Adani cho biết: "Nếu Ấn Độ làm những gì Trung Quốc đã làm, nếu Ấn Độ làm những gì châu Âu đã làm, nếu Ấn Độ làm những gì Mỹ đã làm, thì tất cả chúng ta sẽ phải đối mặt với một tương lai khí hậu rất rất ảm đạm".

Đáng nói, những dự đoán của ông không hề vô căn cứ. Các nhà phân tích cho rằng Ấn Độ có đủ điều kiện để tăng trưởng với tốc độ hàng năm ít nhất 6% trong vài năm tới và có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ ba thế giới trước cuối thập kỷ này.

Khi quốc gia này phát triển và hiện đại hóa, dân số đô thị sẽ tăng lên, dẫn đến sự gia tăng lớn trong việc xây dựng nhà ở, văn phòng, cửa hàng và các tòa nhà khác. Theo các nhà phân tích, Ấn Độ dự kiến sẽ tăng thêm dân số đô thị tương đương với London mỗi năm trong 30 năm tới.

Nhu cầu điện dự kiến sẽ tăng vọt trong những năm tới do các yếu tố từ mức sống được cải thiện đến biến đổi khí hậu. Riêng biến đổi khí hậu đã gây ra những đợt nắng nóng chết người trên khắp Ấn Độ, và kết quả là số lượng người sở hữu máy điều hòa không khí sẽ tăng đột biến trong những năm tới.

IEA cho biết đến năm 2050, tổng nhu cầu điện từ máy điều hòa không khí dân dụng của Ấn Độ sẽ vượt tổng mức tiêu thụ năng lượng ở toàn châu Phi hiện nay.

Ấn Độ không thể dựa vào nhiên liệu hóa thạch cho nhu cầu ngày càng tăng của mình mà không gây ra hậu quả tai hại cho những nỗ lực giải quyết khủng hoảng khí hậu.

Adani cho biết: "Hãy tưởng tượng, việc bổ sung thêm 800 GW công suất nhiệt điện đốt than sẽ hủy hoại tất cả các sáng kiến năng lượng bền vững khác đang diễn ra trên toàn thế giới, xét về mặt phát thải carbon".

Các kế hoạch xanh của tập đoàn rất ấn tượng, nhưng các chuyên gia khí hậu chỉ trích việc tập đoàn này tiếp tục đầu tư lớn vào nhiên liệu hóa thạch.

Trên thực tế, Tập đoàn Adani không chỉ là một trong những nhà phát triển và vận hành các mỏ than lớn nhất ở Ấn Độ mà còn vận hành Mỏ than Carmichael gây tranh cãi ở Úc. Mỏ này đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ các nhà vận động biến đổi khí hậu, những người cho rằng đây là "bản án tử hình" đối với Rạn san hô Great Barrier.

Buckley nói thêm: "Thay vì đổ hàng tỷ USD vào các dự án nhiên liệu hóa thạch mới, Ấn Độ sẽ được phục vụ tốt hơn nhiều nếu Adani dành 100% nỗ lực và nguồn lực của mình để phát triển các công nghệ không phát thải với chi phí thấp".

Adani cho biết đó không phải là một lựa chọn vào lúc này. Ông nói: Hơn 600 triệu người ở Ấn Độ sẽ "đạt mức thu nhập trung bình và cao trong 1 thập kỷ rưỡi tới. Họ không thể bị tước đoạt những nhu cầu cơ bản về năng lượng".

Ông cũng nói rằng các nhà hoạt động ở các quốc gia phát triển, vốn có lịch sử phát thải nhiều khí nhà kính hơn, thường không thể hiểu được thách thức đáng kinh ngạc mà Ấn Độ phải đối mặt trong việc phát triển nền kinh tế và ngành năng lượng sạch cùng một lúc.

Adani nói: "Tôi nghĩ điều rất quan trọng là phải tôn trọng thực tế là mỗi quốc gia đều có quyền riêng của mình để đảm bảo rằng người dân trên đất nước của họ được phục vụ tốt từ góc độ năng lượng".

Theo Phương Linh (Nguoiduatin.vn)