Mới đây, Vua Thái Lan đã phế truất tước hiệu và danh xưng "Chao Khun Phra" cao quý của Hoàng phi Sineenat Bilaskalayani, chỉ vài tháng sau khi bà nhận được sắc phong vào hồi tháng 7 năm nay.
Theo thông báo từ hoàng cung Thái Lan, bà Sineenat phạm phải tội "bất trung với vua" và "đã tìm đủ mọi cách để nhà vua đưa mình lên ngôi hoàng hậu".
Đối với một số nhà quan sát, vụ phế truất và các cáo buộc đã cho thấy đường lối của hoàng gia Thái Lan trong thời gian gần đây.
Bà Sineenat, 34 tuổi, là Hoàng phi duy nhất của Thái Lan trong gần 100 năm trở lại đây. Khi được trao tước hiệu vào tháng 7, bà trở thành Hoàng phi chính thức của Vua Thái Lan chỉ ít lâu sau khi vị vua lấy vợ thứ 4 là Hoàng hậu Suthida.
Trong lịch sử, Vua Thái Lan thường lấy nhiều vợ, có nhiều hoàng phi để đảm bảo huyết thống và quyền lực hoàng gia trên khắp các lãnh thổ của đất nước.
Tuy nhiên, lần cuối cùng một vị vua Thái Lan có hoàng phi chính thức là vào những năm 1920. Tước hiệu đó đã không còn được sử dụng từ khi Thái Lan theo chế độ quân chủ lập hiến vào năm 1932.
Tiểu sử bí ẩn của bà Sineenat
Một phó giáo sư chuyên nghiên cứu về Đông Nam Á tại Đại học Kyoto cho biết: "Chúng ta chỉ biết về quá khứ của bà Sineenat thông qua những thông tin mà hoàng gia Thái Lan cung cấp".
Cụ thể, bà Sineenat sinh năm 1985 tại miền bắc Thái Lan. Ban đầu, bà làm y tá và sau khi có tình cảm với Thái tử khi đó là ông Vajiralongkorn, bà Sineenat đã chuyển sang hoạt động trong quân đội và lực lượng an ninh Hoàng gia.
Bà Sineenat đảm nhiệm qua chức vệ sĩ, từng làm phi công, lính nhảy dù và tham gia đội vệ binh hoàng gia. Đầu năm nay, bà được phong hàm thiếu tướng.
Ít lâu sau đợt phong tặng các danh hiệu, bà Sineenat nhanh chóng được trang website hoàng gia đăng một loạt hình ảnh bà bên cạnh những chiếc máy bay chiến đấu. Hiện tại, những bức ảnh này đã đều bị gỡ bỏ.
Sai lầm của cựu Hoàng phi
Theo thông tin chi tiết từ hoàng gia Thái Lan, Hoàng phi Sineenat bị phế truất và thu hồi tước hiệu bởi "có hành vi không đứng đắn và bất trung với hoàng gia".
"Hành vi của Hoàng phi đã cho thấy sự bất kính, thể hiện sự bất tuân đối với Vua và Hoàng hậu. Hoàng phi đã lạm dụng quyền lực để thay Vua ra mệnh lệnh. Vua Thái Lan hiểu rằng Hoàng phi không những không biết ơn tước hiệu của mình mà còn không hành xử tương ứng với địa vị được ban tặng".
Tamara Loos, giáo sư sử học và chuyên gia nghiên cứu về Thái Lan tại Đại học Cornell, cho rằng sẽ rất khó để hiểu hoàn toàn về những gì xảy ra tại hoàng cung Thái Lan.
"Trong bất kì tình huống nào, chắc chắn sẽ có một sự bảo trợ đằng sau mọi vụ việc. Hoàng phi Sineenat có thể đã từng là một phần trong hệ thống bảo trợ như vậy nhưng bà ấy đã hành xử theo cách không có lợi cho bản thân mình. Có khả năng trong hoàng cung xảy ra những mâu thuẫn phe phái," bà Loos nói.
Bên cạnh đó, giáo sư Loos cho rằng ngôn ngữ của thông báo phế truất cũng rất mạnh, gợi ra "một thời kì mà phụ nữ không có quyền lực trực tiếp, bất kì phụ nữ nào có 'ảnh hưởng' cũng sẽ bị coi là người có tham vọng".
Ngoài ra, bà Loos đánh giá vụ phế truất có thể là "dấu hiệu của chế độ quân chủ tuyệt đối kiểu hiện đại ở Thái Lan".
Tương lai của bà Sineenat
Hiện tại, bà Sineenat chỉ mới bị thu hồi tước hiệu. Không ai rõ chuyện gì có thể xảy ra đối với người phụ nữ này.
Một chuyên gia cho rằng, hoàng gia Thái Lan kiểm soát thông tin về tiểu sử của bà Sineenat, và do đó cũng có thể kiểm soát tin tức về tương lai của người này.
Vụ phế truất đột ngột khiến nhiều người liên tưởng tới hai người vợ cũ của Vua Thái Lan Vajiralongkorn.
Năm 1996, Vua Thái Lan phế truất người vợ thứ hai là bà Sujarinee Vivacharawongse và cắt đứt quan hệ với 4 người con trai của bà này. Theo BBC, bà Sujarinee hiện đang sống tại Mỹ.
Năm 2014, vợ thứ ba của Vua Thái Lan Srirasmi Suwadee cũng bị thu hồi mọi tước hiệu và bị trục xuất khỏi hoàng gia. Cha mẹ của bà Srirasmi bị bắt giữ và phải ngồi tù vì tội "phạm thượng". Con trai của bà hiện đã 14 tuổi và được Vua Thái Lan nuôi dưỡng.
Tới nay, chưa người vợ cũ nào của Vua Thái Lan đưa ra bất kì thông tin nào về chi tiết vụ việc.
Vị thế của nhà vua
Từ khi lên nắm quyền, Vua Vajiralongkorn đã sử dụng quyền lực theo cách trực tiếp hơn người tiền nhiệm.
Đầu năm nay, hai lực lượng quân sự quan trọng nhất tại Bangkok đã được đặt trực tiếp dưới quyền quản lí của Vua, cho thấy một sự tập trung quyền lực quân sự chưa từng thấy ở Thái Lan hiện đại.
Bà Loos cho rằng: "Nhà Vua đang gửi đi nhiều thông điệp hơn cả việc phế truất một Hoàng phi. Ông ấy tạo ấn tượng rằng mình không thể bị xâm phạm và một khi không còn được vua yêu quý, người đó sẽ không còn tự kiểm soát được vận mệnh của mình".
"Mỗi động thái của nhà Vua, kể cả trong kinh tế, quân sự, gia tộc, đều cho thấy sức mạnh quyền lực," bà nói.
Theo luật Thái Lan, người dân sẽ bị cấm thảo luận công khai về vụ phế truất này.
Theo Tất Đạt (Soha/Trí Thức Trẻ)