Huyền thoại về tù nhân được mệnh danh: 'Kẻ không thể bị giam cầm'

Gã tù nhân bị hàm oan

Yoshie Shiratori sinh ngày 31/7/1907 tại tỉnh Aomori, Nhật Bản. 4 lần vượt ngục của Shiratori đã biến ông ta trở thành "nhân vật phản diện" nổi tiếng trong văn hóa Nhật Bản, đến mức có hẳn một bản mô phỏng cuộc vượt ngục của Shiratori tại Bảo tàng Nhà tù Abashiri.

Ban đầu, Shiratori việc trong một cửa hàng đậu phụ và sau đó trở thành ngư dân đánh bắt cua trên tàu Nga. Sau khi đổi việc nhiều lần và không thành công, ông ta chuyển sang đánh bạc và trộm cắp để kiếm sống.

Shiratori bị bắt quả tang khi đang trộm cắp, nhưng cảnh sát khép ông thêm tội giết người. Shiratori sau đó bị đưa tới nhà tù Aomori vào năm 1936.

Ba năm sau, nhờ nghiên cứu kỹ lưỡng thói quen của lính canh suốt nhiều tháng, ông ta trộm khóa phòng giam bằng sợi dây kim loại quấn quanh chiếc xô được phát rồi trốn thoát qua một giếng trời.

Cảnh sát bắt lại được Shiratori sau ba ngày, khi ông ta đang trộm đồ dùng từ một bệnh viện. Bị kết án chung thân vì tội vượt ngục và trộm cắp, Shiratori được chuyển đến nhà tù Akita vào năm 1942.

Tại đây, Shiratori bị đưa vào một phòng giam được thiết kế đặc biệt nhằm đối phó với những kẻ từng vượt ngục. Buồng giam có trần nhà cao, một giếng trời nhỏ và những bức tường bằng đồng nhẵn.

Song Shiratori bằng cách nào đó vẫn có thể trèo lên các bức tường và nhận thấy rằng phần gỗ giữa các thanh chắn giếng trời bắt đầu bị mục. Mỗi tối, ông ta đều trèo lên để cạy thanh gỗ cho đến khi nó bung ra, để lộ giếng trời lộ thiên. Biết rằng quản giáo có thể nghe thấy tiếng bước chân của mình trên mái nhà, Shiratori đợi đến một đêm giông bão mới trèo tường tẩu thoát.

Ba tháng sau, Shiratori tới nhà của quản giáo Kobayashi để nhờ ông này giúp tố cáo tình trạng bất công trong hệ thống nhà tù Nhật Bản, bởi Kobayashi là người duy nhất tỏ ra tử tế và tôn trọng Shiratori trong thời gian ông ta ở nhà tù Akita.

Kobayashi mời phạm nhân vượt ngục này vào nhà, cho ăn uống và lắng nghe câu chuyện của ông ta. Shiratori nói với quản giáo này rằng lý do ông ta vượt ngục hai lần là do cách đối xử bất công của các nhân viên nhà tù.

Tuy nhiên, khi Shiratori vào nhà vệ sinh, quản giáo này đã gọi cảnh sát. Shiratori bị bắt trở lại nhà tù và thề sẽ không bao giờ đặt niềm tin vào bất kỳ sĩ quan cảnh sát nào nữa.

Vượt ngục bằng nước súp

Với tội danh vượt ngục lần 2, Shiratori bị điều chuyển đến nhà tù Abashiri ở Hokkaido, vùng đất nằm ở cực Bắc Nhật Bản với cái lạnh thấu da, đến thức ăn còn muốn đông đá. Cảnh giác cao độ trước tài nghệ của ông, cảnh sát đã đặt một thợ rèn làm riêng một chiếc còng tay khổ lớn đeo 24/7 và chỉ được mở ra mỗi tháng một lần. Quản giáo còn bắt ông mặc quần áo mỏng manh như muốn cái rét kinh khủng ở Hokkaido sẽ đánh gục ý chí của gã tù nhân khao khát tự do.

Chúng ta đã biết Shiratori là một người có thừa sự dũng mãnh nhưng chiếc còng tay 20 kg và cánh cửa sắt chỉ hở một khung nhỏ thật sự là thử thách lớn nhất cuộc đời ông. Mùa đông lạnh lẽo đi qua, xuân đến mang nắng ấm và thắp lại trong ông hi vọng mới về ngày tự do nhưng bằng cách nào cơ chứ?

Vào một đêm tháng Tám, viên cai ngục tiến đến kiểm tra phòng giam của Shiratori và kinh hãi nhận ra ông đã rời đi từ lúc nào, trên sàn là chiếc còng tay 20 kg nằm chỏng chơ, vương vãi ốc vít xung quanh.

Hóa ra, ngoài sức vóc hơn người, Shiratori còn rất thông minh. Thực đơn bữa ăn của tù nhân ở đây là món canh súp miso được nêm muối quá tay và thế là sau mỗi bữa ăn, Shiratori đều để lại một ít súp để đổ vào những con ốc vít của chiếc còng tay và cả tấm sắt che lỗ thông gió trên cánh cửa nhà giam. Độ mặn của súp miso làm hoen rỉ những con ốc từ ngày này sang tháng nọ theo cái cách mà không một quản giáo nào có thể ngờ tới. Thậm chí họ còn "giúp sức" bằng những lần mở còng tay ra vào, làm lỏng lẻo các khớp nối hơn.

Sau nhiều tháng cần mẫn đổ súp, Shiratori cuối cùng đã có thể tháo ốc của còng tay và cả 4 con ốc cố định tấm sắt che lỗ thông gió. Dù lỗ thông đã được làm nhỏ đi ngăn Shiratori chui qua nhưng thật oái ăm, cơ thể suy nhược như da bọc xương của ông bây giờ lại dễ dàng luồn qua và thoát ra ngoài.

Cảnh sát tìm kiếm ông suốt vài ngày sau đó nhưng đã bỏ cuộc và tin rằng ông không thể sống sót ở vùng đất lạnh giá và nhiều gấu dữ như Hokkaido. Tuy nhiên, dù chỉ là một cơ hội nhỏ nhoi nhất thì Shiratori vẫn có thể sinh tồn.

Ông tìm được cái hang để tránh thú dữ, tự sưởi ấm như thời tiền sử và sống qua ngày bằng cách bắt cá ở bờ suối khuất sau dãy núi. Có lẽ niềm vui của một người tự do đã tiếp thêm năng lượng, giúp ông sống khỏe gần 2 năm ở Hokkaido (và hoàn toàn không biết gì về sự kiện Mỹ ném hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản).

Điếu thuốc giải cứu cuộc đời

Khoảng năm 1946, Shiratori tìm đường len vào một ngôi làng dưới núi để nghe ngóng. Người đàn ông sống xa xã hội lâu ngày đã không thể kiềm chế trước vườn dưa hấu thơm mát. Trong lúc đang bẻ trộm một quả, Shiratori bị chủ vườn phát hiện và xảy ra xô xát dẫn đến chủ vườn tử vong. Kết quả, ông bị kết án tử hình vì hành vi 3 lần trốn ngục và vô ý giết người, chuyển đến nhà tù Sapporo chờ thi hành án.

Phòng giam mới của Shiratori được gia cố thêm lớp cửa sắt, với 6 nhân viên canh gác luôn túc trực bên ngoài. Cảnh sát cố gắng che đậy hết những lỗ hổng mà Shiratori từng vượt ngục thành công nhưng vì là người đi sau, lực lượng an ninh hoàn toàn không biết "thánh vượt ngục" nghĩ gì trong đầu. Phòng giam được chú trọng phần trần nhưng lại để hổng phần sàn không được bê tông hóa. Shiratori nhanh chóng phát hiện lớp gỗ sàn có thể gỡ ra tương đối nhanh, để lộ khoảng đất trống ngay bên dưới để ông đào một ngách hầm ra bên ngoài.

Vượt ngục thành công

Shiratori (khi ấy đã gần 50 tuổi) tiếp tục lang bạt nhiều nơi, trong bộ dạng của một kẻ ăn xin gớm ghiếc sống qua ngày bằng của bố thí, cho đến một sự kiện làm thay đổi cuộc đời ông lần nữa.

Vào năm 1948, thuốc lá là mặt hàng xa xỉ ở Nhật sau chiến tranh. Cảm động trước lòng tốt của viên cảnh sát, Shiratori thừa nhận là một kẻ vượt ngục và đề nghị được nộp mình. Nhưng trong khi ngồi chờ ở trạm xe buýt, Shiratori đã được một viên cảnh sát cho một điếu thuốc. Từng thề không tin bất kỳ cảnh sát nào nữa nhưng Shiratori đã bật khóc nức nở trước hành động đầy tình người của viên sĩ quan kia.

Ông tiết lộ thân phận thật và thỉnh cầu sự giúp đỡ của viên sĩ quan để đưa vụ án lên Tòa tối cao, vốn đã thay đổi nhiều thời hậu chủ nghĩa quân phiệt. Ông ta bị bắt và xét xử một lần nữa, nhưng tòa án Sapporo đã xem xét lại vụ án của Shiratori và phán quyết rằng ông ta đúng là đã tự vệ trong sự việc khiến người nông dân thiệt mạng. Mặt khác, trong 4 lần vượt ngục, Shiratori chưa bao giờ làm bị thương hay sát hại lính canh nào.

Kết quả là tòa án hủy án tử hình của Shiratori, thay bằng bản án 20 năm tù vì tội vượt ngục. Tòa án cũng chấp thuận yêu cầu được giam tại Tokyo của Shiratori. Cuối cùng, ông ta thụ án 14 năm tại nhà tù Fuchu. Tới năm 1961, Shiratori được trả tự do vì cải tạo tốt.

Sau đó, Shiratori trở về Aomori để đoàn tụ với con gái. Shiratori sống thêm một thập kỷ nữa, làm những công việc lặt vặt để kiếm sống. Năm 1979, Shiratori qua đời sau một cơn đau tim ở tuổi 71.

QT (SHTT)