Thập niên 1990 được xem là đỉnh điểm của nạn cướp có vũ trang tại Hồng Kông với mục tiêu chính là các tiệm vàng và nhà băng. Năm 1991, cảnh sát ghi nhận 9.138 vụ cướp, phần lớn là dùng súng, theo tờ South China Morning Post (SCMP).
Sau nhiều năm ra sức triệt phá và siết chặt các điều luật về súng, tưởng chừng như chính quyền đặc khu đã chặn đứng được sự hoành hành của các băng tội phạm táo tợn. Tuy nhiên, gần đây lại xảy ra một loạt vụ cướp bóc với thủ đoạn khó đối phó hơn xưa.
Theo số liệu chính thức, cảnh sát ghi nhận gần 200 vụ cướp tiệm vàng trên địa bàn Hồng Kông từ năm ngoái đến nay, gây thiệt hại hơn 70 triệu HKD (hơn 200 tỉ đồng). Trong đó, đa số thủ phạm sử dụng búa tạ để uy hiếp nhân viên và đập vỡ tủ kính, vơ vét trang sức rồi tháo chạy chỉ trong vòng vài chục giây. Cách ra tay “sơ khai” này lại khiến nhà chức trách bối rối sau một thời gian dài chỉ tập trung đối phó tội phạm công nghệ cao, các đường dây xã hội đen xuyên quốc gia và tin tặc.
Mới đây, một kẻ bịt mặt chỉ mất 7 giây để dùng búa đập nát cửa tủ trưng bày và lấy đi chiếc nhẫn kim cương trị giá 5,26 triệu HKD ở khu Tiêm Sa Chủy. Hồi tháng trước, 3 tên bịt mặt cầm búa đập vỡ kính quầy hàng trưng bày ở khu Nguyên Lãng, gom số đồng hồ cao cấp trị giá hơn 1 triệu HKD và biến mất trong chưa đầy 20 giây.
Bên cạnh đó, trong các nhóm cướp có cả thành viên người nước ngoài. “Những tên cướp nhắm vào cửa hàng ở khu trung tâm vì nơi này luôn đầy người ngoại quốc đủ quốc tịch. Bọn chúng lên kế hoạch kỹ càng để có thể ra tay và nhanh chóng biến mất trong đám đông”, SCMP dẫn lời cựu cảnh sát Lê Gia Trí, nay là chuyên gia tư vấn an ninh, nói. Theo ông, dùng búa gây án thay vì súng ống có thể giảm nguy cơ phải đấu súng với cảnh sát. “Búa cũng rẻ tiền, dễ mang đi và vứt bỏ trên đường tháo chạy. Bạn có thể mua búa ở bất cứ nơi đâu, còn súng đâu dễ mua”, ông phân tích.
Mặt khác, sau nhiều năm tỷ lệ cướp bóc giảm đáng kể, các tiệm vàng và ngân hàng giảm bớt lực lượng bảo vệ nhằm cắt giảm chi phí, nhất là phí xin giấy phép sử dụng súng. Công nghệ ngày càng hiện đại hơn cũng cho phép chủ cửa hàng lắp đặt hệ thống máy quay an ninh và báo động theo hướng không hụ còi ầm ĩ mà bí mật gửi tin cấp báo cho đơn vị cảnh sát gần nhất. Tuy nhiên, đây cũng là điểm yếu để bọn cướp khai thác. “Vụ tấn công và tuyến đường đào tẩu được tính toán kỹ càng. Chúng hành động cực nhanh mà không cần phải lo ngại báo động, vì thường phải mất khoảng 30 giây để cảnh sát đến hiện trường, đủ thời gian để chạy thoát”, một thanh tra viên nói với SCMP.
Trước mắt, Cục Ngăn ngừa tội phạm Hồng Kông khuyến cáo các cửa hàng lắp thêm kính cường lực và đề cao cảnh giác. Bên cạnh đó, cảnh sát sẽ tăng cường tuần tra để nhanh chóng can thiệp trong bối cảnh nhà chức trách vẫn đau đầu tìm kiếm biện pháp đối phó căn cơ với nạn cướp bằng búa.
“Vua cướp” Diệp Kế Hoan
Ngày 6.1.1993, hình ảnh trực tiếp trên truyền hình từ khu Vượng Giác khiến cả Hồng Kông rúng động khi thấy một kẻ bịt mặt cầm súng trường AK-47 đứng giữa đường xả đạn vào cảnh sát trước khi lên xe tẩu thoát trong khi hàng chục người đi đường hoảng loạn tìm chỗ ẩn nấp. Hậu quả trong vụ này là một phụ nữ thiệt mạng và nhiều cảnh sát bị thương. Sau đó, tay súng được xác định là Diệp Kế Hoan, tên tội phạm khét tiếng với hỗn danh “vua cướp”. Sinh năm 1961, Diệp vượt biên từ Quảng Đông sang Hồng Kông năm 1978 và sớm bước vào con đường tội phạm. Năm 1991, y cùng đồng bọn thực hiện vụ cướp bằng súng đầu tiên tại Hồng Kông và bị nghi dính líu đến nhiều vụ táo tợn khác. Năm 1995, Diệp chạy sang Thâm Quyến ẩn náu khi bị chính quyền phát lệnh truy nã với tiền thưởng lên đến 1 triệu HKD.
Ngày 13.6.1996, Diệp cùng đồng bọn lén trở lại Hồng Kông nhưng bị 2 cảnh sát tuần tra phát hiện ở bến tàu thuộc khu Kennedy. Khi đó, 2 viên cảnh sát tưởng chúng là dân nhập cư lậu nên yêu cầu kiểm tra giấy tờ. Cả băng tháo chạy còn Diệp rút súng chống trả. Trong cuộc đấu súng, “vua cướp” trúng đạn ở cột sống và bị liệt nửa người. Nhà chức trách phát hiện y mang theo một súng máy, một súng lục và 1,8 kg thuốc nổ, được cho là nhằm chuẩn bị bắt cóc con trai của tỉ phú Lý Gia Thành. Sau đó, Diệp lĩnh án 41 năm tù giam, sau giảm còn 36 năm. Diệp chết vào tháng 4.2017 ở nhà tù Stanley vì ung thư phổi.
Theo Thụy Miên (Thanh Niên Online)