Báo cáo của hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã (THX) được đưa ra trong bối cảnh Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nhiều lãnh đạo quốc tế gây sức ép nhằm buộc Bắc Kinh hợp tác với cuộc điều tra tiếp theo nhằm xác định nguồn gốc Covid-19.
Sức ép với Trung Quốc về cuộc điều tra Covid-19 giai đoạn 2
Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày 29/9 nhắc lại lời kêu gọi về cuộc điều tra giai đoạn 2 - với sự hợp tác của Trung Quốc - được khởi động "càng sớm càng tốt".
"Chỉ có biết được nguồn gốc [Covid-19] hay chuyện gì đã xảy ra thì chúng ta mới có thể ngăn chặn [đại dịch] tiếp theo. Vì vậy, chúng tôi kỳ vọng có sự phối hợp của Trung Quốc và tất cả các nước trên thế giới," ông Tedros phát biểu tại diễn đàn của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Trước đó, cuộc điều tra giai đoạn 1 kết thúc hồi tháng 2/2021 với đội ngũ 14 chuyên gia quốc tế thực hiện cuộc nghiên cứu 4 tuần ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc - địa điểm ghi nhận bùng phát dịch Covid-19 đầu tiên trên thế giới.
Kết quả điều tra giai đoạn 1 do WHO-Trung Quốc công bố vào tháng 3 nói giả thuyết virus corona mới SARS-Cov-2 rò rỉ do sự cố phòng thí nghiệm là "hầu như không có khả năng".
Tuy nhiên, ông Tedros và một số nhân vật quốc tế trong thời gian qua đã nêu quan ngại về sự minh bạch của Trung Quốc trong khi thực hiện sứ mệnh trên. Ông nhiều lần đưa ra kêu gọi về cuộc điều tra tiếp theo nhằm làm rõ các giả thuyết liên quan đến nguồn gốc Covid-19, bao gồm kịch bản rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Trong khi đó, Trung Quốc chỉ trích ý tưởng điều tra này đã bị "chính trị hóa" bởi phương Tây, và tuyên bố các cuộc điều tra tiếp theo phải dựa trên nền tảng kết luận của báo cáo vào tháng 3.
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc hôm 21/9, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói nước này "sẽ tiếp tục ủng hộ và tiếp cận với cuộc truy tìm nguồn gốc [Covid-19] trên cơ sở khoa học, và kiên quyết phản đối thao túng chính trị dưới bất kỳ hình thức nào."
Trung Quốc đồng ý xét nghiệm mẫu máu ở Vũ Hán từ mùa thu năm 2019
Trong báo cáo công bố ngày 29/9, THX nhấn mạnh Bắc Kinh đã hợp tác trong một nhiệm vụ trù bị của 2 quan chức WHO vào tháng 7/2020, cũng như trong cuộc điều tra do WHO dẫn dắt hồi tháng 1 năm nay. THX khẳng định Trung Quốc "đã cung cấp mọi điều kiện cần thiết."
Theo THX, báo cáo của họ dự trên các thông tin từ truyền thông và từ Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC), các tổ chức nghiên cứu, trường đại học và các bên liên quan. Báo cáo nêu ra thông tin mà nhóm điều tra WHO thu được về hoạt động và an toàn của phòng thí nghiệm.
Báo cáo cho hay, khi đến Trung Quốc tháng 7 năm ngoái, hai quan chức WHO đã được trao đổi trực tuyến với các nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Virus Vũ Hán (WIV) - cơ sở bị nêu tên trong nhiều "thuyết âm mưu" liên quan đến SARS-Cov-2.
Các nhà điều tra cũng được thông tin về "công tác quản lý" đối với các phòng thí nghiệm ở Vũ Hán do Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh tật (CDC) Trung Quốc chủ quản.
Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) cho hay, báo cáo của THX hé lộ những chi tiết mới về về một cuộc gặp giữa các đại diện của ngân hàng máu ở Vũ Hán và nhóm điều tra WHO.
Theo đó, Phía WHO bày tỏ mong muốn làm xét nghiệm với các mẫu máu được lưu trữ từ mùa thu năm 2019, nhằm làm rõ thời điểm virus corona lần đầu xuất hiện ở thành phố này.
Trong các bình luận sau này, nhà dịch tễ học người Đan Mạch Thea Fischer - thành viên nhóm chuyên gia WHO - xác nhận Trung tâm Huyết học Vũ Hán đã đồng ý kiểm tra các mẫu máu trong khoảng thời gian nói trên.
Các quan chức y tế Trung Quốc cũng đã đề cập đến một thỏa thuận vào tháng 7 năm nay, xác nhận việc xét nghiệm sẽ được thực hiện sau khi thời gian lưu trữ theo luật định kéo dài hai năm kết thúc. Tuy nhiên, Trung tâm cho biết vào thời điểm đó "chưa có tiền lệ" sử dụng những mẫu như vậy trong nghiên cứu khoa học và yêu cầu có "kế hoạch nghiên cứu thận trọng".
Các nhà khoa học cảnh báo thời gian đang dần trôi qua đối với cuộc điều tra nguồn gốc Covid-19 trên thực địa.
WHO vẫn chưa công bố danh sách các thành viên nhóm chuyên gia mới trong cuộc điều tra giai đoạn 2. Thời hạn cuối để các ứng viên nộp hồ sơ tham gia là vào ngày 29/9.
Theo PV (Doanh Nghiệp & Tiếp Thị)