Hai lưỡi dao Nga cắm vào tim châu Âu

Tình báo Hải quân Mỹ vừa nói về uy tín và mối đe dọa ngày càng gia tăng của Hải quân Nga trong bản báo cáo dài 68 trang của mình.

Trong bản báo cáo có đoạn viết, Hải quân Nga chỉ đứng sau Hải quân Mỹ và Trung Quốc về quy mô và sẽ có thể sớm có khả năng để ngăn chặn Hải quân Mỹ đi vào vùng biển Baltic và Biển Đen. Căn cứ của Nga tại Crimea và Kalinigrad có thể chặn đứng sự di chuyển của các lực lượng Mỹ vào Biển Đen hoặc biển Baltic.

Hồi tháng 12/2014, Trung tướng Mỹ Ben Hodges trong một cuộc họp báo của Lầu Năm Góc đã nói rằng gần 25.000 binh sỹ Nga đồn trú ở Crimea có “khả năng để thực sự làm gián đoạn sự di chuyển (của Mỹ) vào Biển Đen”.

Trong khi đó, đầu năm 2014, Bộ Quốc phòng Nga cũng công bố kế hoạch phục hồi và tăng cường quy mô cũng như phạm vi của hạm đội tàu ngầm Biển Đen của họ. Các tàu ngầm mới được thiết kế với khả năng vượt trội khi tác chiến ở vùng nước nông và được cho là các tàu ngầm chạy êm nhất thế giới.

“Các lớp tàu ngầm và tàu mới sẽ kết hợp những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực quân sự quan trọng như: vũ khí, cảm biến, chỉ huy, kiểm soát và khả năng thông tin liên lạc, giảm tiếng ồn, biện pháp đối phó điện tử, tự động hóa và khả năng tự sinh tồn”, bản báo cáo có đoạn viết.

Bản báo cáo cũng mô tả về tên lửa Kalibr của Nga, loại tên lửa đã xuất hiện trên màn hình vào tháng 10 năm ngoái khi tàu Nga ở biển Caspian bắn tên lửa vào các mục tiêu mặt đất ở Syria. Báo cáo cũng dự đoán rằng máy bay chiến đấu thế hệ 5 của Nga – PAK FA T-50, có thể sẵn sàng triển khai ngay trong năm 2016.

Các khả năng tàng hình của máy bay và tiềm năng để hoạt động trên một tàu sân bay mới của Nga của máy bay có thể báo hiệu một vấn đề lớn với Mỹ.

Cũng theo báo cáo này, Hải quân Nga đang tổ chức lại cơ cấu nhân sự của mình để phản ánh chính xác hơn nhu cầu của chiến tranh hiện đại và sẽ làm như vậy bằng cách cố gắng để chuyển đổi sang một lực lượng gồm tất cả các tình nguyện viên.

Tuy nhiên báo cáo cũng ghi nhận Nga gặp căng thẳng về tài chính nặng nề do bị cấm vận và ảnh hưởng của giá dầu thấp kỷ lục trong lịch sử. Tuy vậy Nga sẽ quyết tâm tạo ra một lực lượng hải quân hiện đại và đủ khả năng phá ưu thế quân sự của phương Tây.

Hạm đội Baltic của Nga phô diễn sức mạnh.

Tử huyệt với phương Tây

Sự lo lắng của Mỹ không phải là thừa bởi vị trí chiến lược của Kaliningrad - vùng lãnh thổ hải ngoại duy nhất của Nga. Kaliningrad nằm xen giữa và tiếp giáp với Ba Lan và Lithuania, như một mũi dao đâm vào giữa 2 quốc gia thành viên NATO này, đồng thời là trọng điểm trấn giữ eo biển Baltic, có vị thế chiến lược hết sức quan trọng. Bất cứ một động thái quân sự nào ở khu vực này cũng sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến các nước xung quanh.

Hồi đầu năm 2015, Tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov tuyên bố: “Trong năm 2015, những nỗ lực chính của Bộ Quốc phòng sẽ tập trung vào việc tăng cường khả năng chiến đấu của các lực lượng vũ trang để đáp ứng với các kế hoạch xây dựng quân đội. Trong đó, trọng tâm sẽ là Crimea, Kaliningrad và Bắc Cực”.

Ba khu vực địa-chính trị quan trọng này mới xuất hiện lần đầu tiên trong Học thuyết quân sự mới của nước Nga, được Tổng thống Nga V. Putin phê duyệt vào ngày 26/12/2014, sau những biến động chính trị lớn ở Ukraine, khiến sức ép của Mỹ và NATO đối với Nga đang ngày một gia tăng.

Kaliningrad là nơi đồn trú của Hạm đội Baltic - một yếu tố cấu thành trọng yếu của Quân khu phía Tây, có Bộ tư lệnh đặt tại thành phố Baltiysk. Hạm đội này có khả năng khống chế hoàn toàn khu vực eo biển Baltic với lực lượng chủ chốt là Lữ đoàn tàu mặt nước 128, Lữ đoàn tàu đổ bộ 71, Lữ đoàn tàu tên lửa 36, Lữ đoàn tàu ngầm 123.

Lực lượng không quân Nga ở khu vực này có các căn cứ không quân Chernyakhovsk và Donskoye. Cả hai căn cứ không quân trên đều có vai trò rất quan trọng, là địa điểm xuất phát của lực lượng máy bay trinh sát, chiến đấu, ném bom, đảm nhận nhiệm vụ tuần tra chiến đấu, ngăn chặn hoạt động theo dõi trên không ở vùng Baltic của NATO.

Gần đây nhất là vào năm 2012, phương Tây đã phát hiện các tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander được triển khai ở Kaliningrad. Ngoài ra, có những báo cáo chưa rõ ràng về việc Nga “có thể đã triển khai vũ khí hạt nhân đến Kaliningrad”, sau khi Mỹ tuyên bố về kế hoạch xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa ở Cezch và Ba Lan.

Kể từ khi cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine bùng nổ, Mỹ và NATO tăng cường binh lực đến khu vực Baltic và Ba Lan để kiềm chế Nga. Đáp trả lại, Moscow đã đơn phương chấm dứt một thỏa thuận với Lithuania vốn cho phép cả hai nước giám sát lực lượng vũ trang của nhau vào tháng 5/2014.

Thỏa thuận này là một phần trong những nỗ lực nhằm tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau, theo đó Lithuania có thể tự do tiếp cận với tất cả các đơn vị vũ trang Nga ở Kaliningrad và ngược lại, Moscow được phép giám sát tất cả các lực lượng quân sự của Vilnius.

Như vậy, những cơ chế hợp tác và giám sát lẫn nhau giữa Nga và NATO đã bị hủy bỏ, dẫn tới những căng thẳng tiếp theo khi cả hai bên đều liên tiếp tăng cường các hoạt động diễn tập đáp trả lẫn nhau trong năm 2014.

Đặc biệt là Nga đã huy động tới đây cả máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 và máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3, đồng thời tăng cường cho Hạm đội Baltic tới hơn 20 chiến hạm, lực lượng phòng không cũng được bổ sung sức mạnh với các hệ thống tên lửa tối tân S-300 và S-400.

Tuy các các quan chức quân sự và học giả Moscow nhiều lần khẳng định rằng Kaliningrad không phải là mối đe dọa với các quốc gia láng giềng (toàn bộ thuộc NATO), nhưng với những động thái mới nhất của phương Tây và cả của Nga, có thể khẳng định chắc chắn rằng Kanilingrad sẽ là thử thách lớn nhất mà NATO không dám vượt qua nếu khối này muốn uy hiếp Moscow.

Theo Chúc Sơn (Đất Việt)