"Bà Harris sẽ thắng", ông Lichtman nói trong cuộc phỏng vấn với AFP, không lâu sau khi công bố dự đoán dựa trên cái mà ông gọi là "13 chìa khóa" vào Nhà Trắng đã cho kết quả đúng ở hầu hết các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ từ năm 1984 tới nay.
Lichtman cho biết ông mới chỉ dự đoán sai một lần, vào năm 2000, khi dự đoán ứng viên đảng Dân Chủ Al Gore chiến thắng thay vì ông George W. Bush.
Lichtman không quan tâm tới các cuộc khảo sát ý kiến mà nhiều hãng truyền thông Mỹ thực hiện trước bầu cử. Thay vào đó, dự đoán của ông được đưa ra dựa trên hàng loạt đánh giá cho các câu hỏi đúng hay sai áp dụng cho chính quyền tổng thống đương nhiệm.
Nếu ít nhất sáu câu hỏi cho câu trả lời "sai", ứng viên đảng đối lập, trong trường hợp này là ông Donald Trump bên phía Đảng Cộng Hòa, sẽ giành chiến thắng.
Một trong những câu hỏi mà ông Lichtman đánh giá là đảng của tổng thống đương nhiệm có thắng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ gần nhất hay không. Đảng Dân Chủ để mất Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022, có nghĩa là câu trả lời sẽ là "sai", mang đến lợi thế cho ông Trump.
Ông Trump giành được một số lợi thế quan trọng khác: Tổng thống Joe Biden đã rời khỏi cuộc đua, nghĩa là đảng Dân Chủ không còn nắm giữ lợi thế "đương nhiệm". Bà Harris được đảng Dân Chủ ủng hộ thay thế ông Biden, nhưng không được ông Lichtman đánh giá là ứng viên "có sức lôi cuốn" như các cựu tổng thống Ronald Regan và Franklin D. Roosevelt.
Tuy vậy, bà Harris cũng có nhiều lợi thế. Các dự luật quan trọng về môi trường và cơ sở hạ tầng được chính quyền tổng thống Biden đưa ra thỏa mãn yêu cầu về "thay đổi chính sách quy mô lớn", bản thân bà Harris không có bê bối nghiêm trọng nào, hay việc ứng viên độc lập Robert F. Kennedy Jr. đã dừng tranh cử được đánh giá sẽ giúp ích không nhỏ cho phó tổng thống Mỹ.
Lichtman kết luận ông Trump chỉ có ba yếu tố lợi thế, trong khi cựu tổng thống Mỹ cần sáu yếu tố để thắng cử. Một yếu tố khác có thể mang lại lợi thế cho bà Harris là đàm phán ngừng bắn và trao trả con tin ở Gaza. Đây là vấn đề gây chia rẽ trong nội bộ các cố vấn của đảng Dân Chủ, nhưng được ông Lichtman đánh giá sẽ là chiến thắng đối ngoại quan trọng.
Nhiều ý kiến cho rằng dự đoán của ông Lichtman chỉ đơn giản là suy diễn dựa trên câu hỏi đúng sai, chẳng hạn như ông không đưa ra giải thích như thế nào là một "ứng viên có sức lôi cuốn".
Tuy vậy, giáo sư sử học này cho biết ông có lý do để đưa ra phương pháp dự đoán.
"Tôi đã làm việc này suốt 40 năm. Tôi cho rằng bản thân đã nhận được đủ loại câu hỏi. Những đánh giá của tôi chủ quan? Chúng không chủ quan mà là phán xét," ông cho biết, đồng thời đưa ra quan điểm dư luận Mỹ nên bỏ qua "nhiễu động" chính trị, bởi các cuộc bầu cử đơn giản là "bỏ phiếu dựa trên ưu điểm và thành tựu của đảng kiểm soát Nhà Trắng".
Hoài An (SHTT)