Gần một năm rưỡi trước ngày diễn ra cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo ở Mỹ, Đảng Cộng hòa (GOP) đã có ít nhất 10 nhân vật tuyên bố ứng cử và bắt đầu vận động tranh cử. Ở phía Đảng Dân chủ, ngoài Tổng thống đương nhiệm Joe Biden mới chỉ có thêm một vài ứng viên khác.
Dù vậy, những đối thủ hiện tại và sau này, nếu có, ở phía Đảng Dân chủ đều không thể so bì cao thấp với ông Biden. Lý do là xưa nay tổng thống đương nhiệm nếu muốn tái ứng cử luôn được đề cử làm ứng viên chính thức của đảng cầm quyền.
Vì thế, chuyện chạy đua vào Nhà Trắng hiện tại chỉ thú vị ở phía GOP. Cuộc ganh đua ở phe này ngày càng có đông người tham gia và nhiều diễn biến mới. Nó thú vị ở 3 khía cạnh.
Thứ nhất, không chỉ có đối với GOP mà còn đối với cả nước Mỹ, trong lịch sử hơn 200 năm nay chưa khi nào có tình trạng cặp cựu tổng thống và phó tổng thống cùng ứng cử tổng thống.
Cựu Tổng thống Donald Trump xung trận đầu tiên và cựu Phó Tổng thống Mike Pence vừa mới đây đã chính thức nhảy vào tham gia cuộc đua.
Thứ hai, không chỉ có các cộng sự thân cận của ông Trump như ông Pence hoặc cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley ganh đua trực tiếp ông Trump mà còn có cả những nhân vật và chức sắc đã từng được ông Trump nâng đỡ hoặc đã từng ủng hộ ông Trump nhiệt thành như Thống đốc bang Florida Ron DeSantis hoặc cựu Thống đốc bang New Jersey Chris Christie. Đồng minh thời trước nay trở thành địch thủ chính trị của nhau.
Thứ ba, ông Trump hiện dẫn đầu và thậm chí còn bỏ xa tất cả đối thủ đã lộ diện ở phía GOP trong kết quả các cuộc thăm dò dư luận.
Dù vậy, thời gian từ nay cho tới ngày bầu cử còn rất dài và mọi kịch bản đều có thể xảy ra. Ấy là còn chưa kể đến mức độ đáng tin cậy của kết quả thăm dò dư luận và dự báo về kết quả bầu cử ở nước Mỹ trong thời gian qua đã bị sa sút rất nhiều.
Tất cả ứng viên tổng thống khác của GOP hiện tại đều không cùng thế hệ tuổi tác như 2 ông Trump và Biden. Trên phương diện tuổi tác và trước nhu cầu đòi hỏi chung về diện mạo mới của chính quyền và gương mặt mới làm tổng thống, tất cả đối thủ đều có lợi thế hơn hẳn cả ông Trump lẫn ông Biden.
Ông Pence và Thống đốc bang North Dakota Doug Burgum ra tranh cử đúng vào thời điểm ông Trump bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố về việc cất giữ trái phép tài liệu mật. Ông Trump tiến hành cuộc vận động tranh cử trong tình cảnh phải đối phó nhiều phiên tòa mà hệ lụy có thể rất nguy hại.
Tất cả các ứng cử viên kia đều không ủng hộ trực tiếp ông Trump trong chuyện ông này gặp rắc rối với pháp lý mà chỉ không ủng hộ việc Bộ Tư pháp truy tố cựu tổng thống Mỹ. Họ đều không muốn làm mất lòng lực lượng ủng hộ ông Trump nhưng giữ dư địa để tránh bị vạ lây trong trường hợp ông Trump bị tòa án kết tội.
Ông Biden hiện có thể ung dung "tọa sơn quan hổ đấu". Cuộc "huynh đệ tương tàn" trong GOP càng quyết liệt và càng không khoan nhượng thì ông Biden càng được lợi. Ông Trump thắng ở cuộc ganh đua trong nội bộ đảng mình thì triển vọng tái đắc cử của ông Biden càng sáng sủa.
Ông Trump bị truy tố 37 tội danh
Các công tố viên Liên bang Mỹ hôm 9-6 công bố bản cáo trạng nhằm vào cựu Tổng thống Donald Trump và phụ tá của ông là Walt Nauta liên quan đến việc xử lý tài liệu chính phủ.
Theo cáo trạng, ông Trump bị truy tố 37 tội danh, trong đó cáo buộc ông cố ý giữ lại tài liệu chứa các bí mật nhạy cảm nhất của đất nước sau khi rời nhiệm sở. Cựu lãnh đạo này cũng bị cáo buộc chỉ đạo cản trở cuộc điều tra, yêu cầu luật sư và trợ lý di chuyển các hộp tài liệu, đồng thời ngăn chặn nỗ lực thu hồi chúng từ chính phủ liên bang.
Nội dung các tài liệu mật gồm khả năng phòng thủ và vũ khí của cả Mỹ lẫn nước ngoài, chương trình hạt nhân của Mỹ, các điểm yếu an ninh tiềm tàng của Mỹ và các đồng minh trước cuộc tấn công quân sự; kế hoạch trả đũa tiềm năng đối với một cuộc tấn công từ bên ngoài...
Các thùng chứa số tài liệu mật nói trên được cất giữ ở nhiều nơi khác nhau quanh khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump tại bang Florida, trong đó có cả phòng tắm.
Theo đài ABC News (Mỹ), bản cáo trạng dài 49 trang bao gồm các bằng chứng về việc "ông Trump cố tình lưu giữ tài liệu mật và gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia", như một số bản ghi, đoạn video giám sát, ghi chú của ít nhất một trong số các luật sư của ông, một số bản ghi âm...
Ngoài ra, theo tài liệu tòa án, ông Trump ban đầu cho rằng số tài liệu trên đã được giải mật nhưng sau đó thừa nhận chúng là tài liệu mật trong một cuộc thẩm vấn được ghi hình.
Xuân Mai
Theo Ngải Sa (Nld.com.vn)