Điều gì đang chờ đợi sau lệnh ngừng bắn ở Ukraine?

Sau 16 giờ đàm phán căng thẳng và kết quả là một thỏa thuận ngừng bắn từ ngày 15/2, cuộc họp của “Bộ tứ Normandy” đã đem đến những tia hy vọng mới cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine.

Cho tới khi lệnh ngừng bắn “ngay lập tức và toàn diện” có hiệu lực từ đúng 0h ngày 15/2 (giờ địa phương), giao tranh giữa quân chính phủ Kiev và lực lượng ly khai miền Đông vẫn có khả năng tiếp diễn.

Dưới các điều khoản của lệnh ngừng bắn, giới tuyến đình chiến được giữ nguyên như  đã thỏa thuận từ hồi tháng 9/2014. Hai bên xung đột có thể “tận dụng” khoảng thời gian còn lại để tiếp tục giành thêm lãnh thổ. Có khả năng, thị trấn chiến lược Debaltseve sẽ tiếp tục ở trong thế giằng co do lực lượng ly khai tại đây đã bị quân đội Ukraine bao vây trong nhiều ngày qua.

Một em bé trên chuyến xe rời khỏi thị trấn Debaltseve ngày 3/2 sau khi xung đột và pháo kích tại đây diễn biến nghiêm trọng hơn.

Theo thỏa thuận, hai bên sẽ rút toàn bộ vũ khí hạng nặng trong ngày 16/2 và sẽ kéo dài khoảng 14 ngày. Cả hai bên rút toàn bộ vũ khí hạng nặng ở khoảng cách đều nhau tối thiểu là 50 km từ đường giới tuyến (quân đội Ukraine rút theo đường giới tuyến hiện nay, lực lượng ly khai theo đường giới tuyến cũ hẹp hơn từ ngày 19/9/2014).

Các đơn vị vũ trang nước ngoài, khí tài, cũng như lính đánh thuê sẽ buộc rời khỏi lãnh thổ Ukraine. Giải giáp tất cả các nhóm vũ trang bất hợp pháp. Bên cạnh đó, toàn bộ con tin, tù nhân bị bắt giữ sẽ được trả tự do trong vòng 5 ngày kể từ ngày rút vũ khí.

Một phạm vi rộng lớn hơn – 70 km hoặc 140km – làkhoảng cách cần thiết đối với một số loại vũ khí hoạt động tầm xa. Tổ chức OSCE có trách nhiệm trợ giúp và giám sát hoạt động của hai bên.

Bầu cử địa phương

Nếu lệnh rút vũ khí hạng nặng thành công, hai thành phố miền Đông Donetsk và Lugansk sẽ lên kế hoạch tổ chức bầu cử ngay sau đó. Sự thay đổi trong hiến pháp Ukraine về vấn đề phi tập trung hóa quyền lực có khả năng sẽ biến kế hoạch này trở thành hiện thực, với vùng lãnh thổ tự trị rộng lớn hơn.

Phát biểu sau cuộc đàm phán, hai nhà lãnh đạo Pháp và Đức cho biết lệnh ngừng bắn các bên đạt được chưa phải giải pháp tốt nhất nhưng vẫn còn tốt hơn là không có tiến triển nào. Những điều khoản tốt hơn còn phải trông đợi vào những cuộc thương thuyết sau này.