Đằng sau sản phẩm 'nội địa Trung' được Hằng Du Mục quảng cáo: Từ đế chế livestream nghìn tỷ đến niềm tin sụp đổ

Hằng Du Mục bán sản phẩm của ông trùm livestream bị "phong sát" ở Trung Quốc?

Khi câu chuyện về những viên kẹo rau củ chưa có dấu hiệu hạ nhiệt thì mới đây mạng xã hội lan truyền video của một TikToker người Việt Nam hiện sinh sống tại Trung Quốc, đặt ra nghi vấn về chất lượng của sản phẩm mì ăn liền từng được Hằng Du Mục quảng cáo trên sóng livestream.

Theo TikToker này, sản phẩm cũng từng xuất hiện trên livestream của thương hiệu Xiao Yang Zhenxuan, được cho trực thuộc Công ty thương mại điện tử Douyin cấp cao và có tổ chức nhất tại Trung Quốc mang tên Three Sheep Group (Ba Con Cừu). Nhưng vào tháng 9/2024, công ty này đã phải tạm dừng hoạt động vì những sai phạm trong kinh doanh. Điều này khiến người ta không khỏi "lấn cấn" về độ tin cậy đối với chất lượng sản phẩm mà Hằng Du Mục bán ra.

Trong video đăng tải, nữ TikToker cho biết đã mua sản phẩm được bán trong phiên livestream của công ty Ba Con Cừu. Tuy nhiên khi nhận hàng, hạn sử dụng sản phẩm không được in trực tiếp trên bao bì sản phẩm mà được in bên ngoài lớp nilon và trên vỏ bọc của vắt mì. Tiktoker này cho rằng, nếu in hạn sử dụng như thế này thì khi sản phẩm quá hạn hoàn toàn có thể thay thế bằng lớp nilon được in ngày hết hạn mới.

Ngoài ra hạn sử dụng của sản phẩm này là 6 tháng thế nhưng công ty Ba Con Cừu đã tạm ngừng hoạt động bán hàng từ tháng 7/2024. Tuy nhiên trong phiên live vào cuối năm 2024, Hằng Du Mục vẫn quảng cáo sản phẩm này. Ngay sau khi video được đăng tải, người dùng liên tục "réo tên" Hằng Du Mục.

Về vấn đề bao bì, một người dùng khác đang sinh sống tại Trung Quốc cho biết, rất nhiều sản phẩm ăn liền của Trung Quốc như miến, mì có cách in hạn sử dụng sản phẩm trực tiếp bên ngoài lớp nilon giống như sản phẩm của công ty Ba Con Cừu.

Ngoài ra, tại Trung Quốc, đóng gói mì ăn liền phải tuân theo tiêu chuẩn GB 7718-2011 (Tiêu chuẩn An toàn Thực phẩm Quốc gia về Nhãn mác Thực phẩm Đóng gói sẵn) và các quy định từ Luật An toàn Thực phẩm Trung Quốc.

Theo đó, hạn sử dụng phải in trên bao bì chính (thường là hộp giấy hoặc túi đựng trực tiếp vắt mì), không chỉ trên bao bì ngoài (như nylon bọc thêm).

Nếu bao nilon ngoài là một phần cố định của sản phẩm (không dễ tháo rời trước khi bán), nó được xem là "bao bì chính" và có thể mang thông tin hạn sử dụng.

Trường hợp bao bì phụ: Nếu bao nilon chỉ là lớp bọc tạm thời (dễ tháo rời như bao vận chuyển), thông tin bắt buộc phải ghi trên bao bì chính (hộp bên trong). Tuy nhiên, tiêu chuẩn không cấm ghi trên bao bì ngoài nếu nó đáp ứng các yêu cầu khác.

Theo quy định này, sản phẩm mì ăn liền mà công ty Ba Con Cừu bán trên livestream hoàn toàn đáp ứng đúng quy định về hạn sử dụng in trên bao bì theo quy định Trung Quốc.

Mặt khác, sản phẩm xuất hiện trên livestream của thương hiệu được cho là trực thuộc công ty Ba Con Cừu chưa ghi nhận phản hồi về chất lượng hay thời hạn sử dụng.

Về phía Hằng Du Mục, hiện những video về sản phẩm mỳ trộn ăn liền tương tự do cô quảng cáo trên các phiên livestream đã bị ẩn và không thể đặt mua để xác minh các vấn đề mà cư dân mạng đặt ra.

Cũng từ vụ việc này, nhiều người thắc mắc tại sao những sản phẩm mà Ba Con Cừu từng giới thiệu lại trở thành "tiêu chuẩn" cho hàng kém chất lượng như vậy? Công ty này đã vướng vào những bê bối gì để khiến lòng tin của người tiêu dùng sụp đổ đến vậy?

Từ đế chế livestream nghìn tỷ...

Tại Trung Quốc, hai anh em sinh đôi Tiểu Dương Ca (Trương Khánh Dương - người em) và Đại Dương Ca (Trương Khai Dương - người anh) rất nổi tiếng với vai trò streamer bán hàng trên nền tảng Douyin.

Vào tháng 3/2021, cặp song sinh thành lập công ty thương mại điện tử Douyin cấp cao và có tổ chức nhất tại Trung Quốc mang tên Three Sheep Group (Ba Con Cừu).

Đánh giá theo số liệu doanh thu phát sóng trực tiếp, anh em sinh đôi họ Dương luôn đứng đầu danh sách doanh thu tại Trung Quốc. Dữ liệu của Feigua cho thấy vào tháng 9 năm 2023, họ có 20 buổi phát sóng trực tiếp, trung bình hơn 12 triệu người xem mỗi lần và doanh thu trung bình từ 10 triệu đến 25 triệu NDT mỗi buổi (từ 36 đến 90 tỉ đồng). Cùng với cả các “gà nhà” khác, doanh số công ty cả tháng đạt hơn 520 triệu NDT (hơn 1.800 tỷ đồng).

Trong năm 2022, tổng khối lượng giao dịch của công ty trên nền tảng Douyin là gần 6 tỷ NDT (hơn 20.000 tỷ đồng), thu nhập hoạt động là 860 triệu NDT (hơn 3.000 tỷ) và thuế thực tế phải nộp là 200 triệu NDT (hơn 700 tỷ đồng). Trong quý đầu tiên năm nay, thu nhập hoạt động của họ còn tăng 60 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu nền tảng cả năm dự kiến đạt 15 tỷ NDT (52.500 tỉ đồng).

Đặc biệt, người em Tiểu Dương (tên thật Trương Khánh Dương, sinh năm 1995) nổi tiếng với phong cách livestream bán hàng điên rồ. Anh là Influencer đầu tiên đạt 100 triệu người theo dõi trên Douyin (phiên bản TikTok tại Trung Quốc) vào năm 2022.

Theo công bố của Diễn đàn Hội nghị thượng đỉnh thương mại điện tử Quảng Đông (Trung Quốc) vào đầu năm 2024, Tiểu Dương là KOL có thu nhập cao nhất Trung Quốc với 3,21 tỷ nhân dân tệ (11.200 tỷ đồng) vào năm 2023.

Đáng nói, khi độ nổi tiếng và doanh số ngày càng tăng, người tiêu dùng nhiều lần phát hiện và đặt ra nghi vẫn về chất lượng sản phẩm mà hai ngôi sao bán hàng này cung cấp.

... Đến sự sụp đổ niềm tin

Đúng như những nghi vấn từ người tiêu dùng về chất lượng sản phẩm mà anh em Tiểu Dương quảng cáo và cung cấp, có không ít sản phẩm bị tố kém chất lượng, thậm chí là hàng giả.

Vụ việc nghiêm trọng nhất khiến anh em Tiểu Dương bị sụt giảm uy tín nghiêm trọng có lẽ chính là bê bối "Bánh trung thu Meisun Hồng Kông".

Theo đó vào dịp Trung thu năm 2024, trước Trung thu một ngày (16/9/2024), Tiểu Dương ca quảng cáo sản phẩm "Bánh trung thu Meisun Hồng Kông" thông qua buổi phát trực tiếp trên Douyin. Anh tuyên bố rằng, bánh trung thu này là "thương hiệu cao cấp" ở Hồng Kông (Trung Quốc), có tuổi đời hơn 20 năm. Sản phẩm có giá hơn 200 tệ (khoảng 700.000 đồng) nếu mua tại cửa hàng, nhưng nếu mua qua live của Ba Con Cừu thì chỉ có giá 169 tệ (gần 600.000 đồng).

Tuy nhiên sau đó, cư dân mạng phát hiện ra rằng đây thực ra là hàng không có thương hiệu, thậm chí còn không phải của Hồng Kông mà đến từ Quảng Châu, giá gốc của loại bánh trung thu này là 59 tệ (200.000 đồng cho 3 hộp.

Ngày 17/9/2024 cơ quan quản lý địa phương tại Hợp Phì, tỉnh An Huy tuyên bố đang điều tra công ty Ba Con Cừu về cáo buộc "gây hiểu lầm" thông qua chương trình khuyến mại trên Douyin khiến người tiêu dùng xứ tỷ dân hoang mang.

Đến ngày 26/9, Công ty Ba Con Cừu chính thức bị phạt 68,95 triệu nhân dân tệ (243 tỷ đồng) đồng thời bị đình chỉ hoạt động thương mại trực tuyến để khắc phục.

Sau sự việc, các tài khoản chính thức của Ba Con Cừu đều tạm dừng hoạt động. Thậm chí tài khoản cá nhân của Tiểu Dương Ca cùng các tài khoản vệ tinh đều không đăng tải thêm video.

Thế nhưng đây không phải là lần đầu anh em Tiểu Dương dính nghi vấn bán hàng giả, hàng kém chất lượng bị người tiêu dùng khiếu nại.

Trước đó vào năm 2023, anh em Đại Dương - Tiểu Dương dính nghi vấn bán thịt bò giả trên livestream (phát sóng trực tuyến).

Cụ thể, món bò cuộn thương hiệu từ Hồ Bắc mà hai anh em bán trên livestream bị khách đòi trả lại vì chất lượng không đúng như quảng cáo. Túi thịt bò cuộn giá 89,9 nhân dân tệ (khoảng 300.000 đồng) được quảng cáo là làm hoàn toàn từ thịt bò, nhưng hương vị giống như thịt tổng hợp, theo Red Star News đưa tin.

Một số blogger tính toán rằng túi thịt tổng hợp mà anh em nhà họ Dương bán có giá vốn chỉ khoảng 10 nhân dân tệ (khoảng 35.000 đồng), giá trị khác xa với thịt bò nguyên bản. Sau khi nghi vấn về chất lượng sản phẩm được đặt ra, nhiều khách hàng đã đòi trả hàng và hoàn tiền. Tuy nhiên thay vì hoàn tiền, công ty đại diện của anh em họ Dương đã xóa sản phẩm khỏi giỏ hàng, bỏ ngỏ nghi vấn về nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm này.

Chưa dừng lại đó, đầu năm 2023, sản phẩm có tên "Kem dưỡng ẩm và làm dịu da Youshang dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ" mà Tiểu Dương bán trên livestream cũng bị Cục Quản lý Thị trường Thành phố Hàng Châu coi là "quảng cáo có nội dung sai sự thật". Công ty sở hữu sản phẩm cũng bị xử phạt hành chính.

Trước đó, vào tháng 11/2022, Wang Hai, một influencer chống hàng giả nổi tiếng, đã tố máy khoan tường và máy xay thịt được bán trong phiên live của Đại Dương là hàng giả. Sản phẩm đó cuối cùng bị xóa khỏi giỏ hàng.

Trên một trang web chuyên ghi nhận khiếu nại của khách hàng, những lời phàn nàn về sản phẩm của anh em Đại Dương - Tiểu Dương cũng ngày càng nhiều. Những vụ lùm xùm khiến uy tín và doanh thu của cặp đôi đi xuống.

Vụ việc của anh em Tiểu Dương khiến nhiều khách hàng cảm thấy bị phản bội, một lần nữa làm dấy lên tranh cãi về sự gian dối của các KOL, KOC, ngôi sao bán hàng qua mạng. Bởi trước đó, những người được mệnh danh là "ông hoàng", "nữ hoàng" livestream cũng từng khiến người dùng thất vọng khi quảng cáo các sản phẩm chất lượng kém.

Âm thầm trở lại?

Sau bê bối bánh trung thu, Công ty Ba Con Cừu bị cơ quan chức năng đình chỉ hoạt động thương mại trực tuyến để khắc phục. Cũng sau sự cố này, Tiểu Dương đã mất gần một triệu người hâm mộ chỉ trong một tuần, theo công ty phân tích dữ liệu Huitun có trụ sở tại Hàng Châu. Anh vẫn có lượng người hâm mộ lên tới hơn 120 triệu người nhưng uy tín giảm sút trầm trọng.

Tuy nhiên sau hơn 100 ngày "ở ẩn", anh em Tiểu Dương ca đã lặng lẽ trở lại sàn thương mại điện tử (?). Lần tái xuất này, anh chọn nền tảng video của WeChat và thương hiệu riêng "Tiểu Dương Trân Tuyển". Đây là thương hiệu riêng của công ty Ba Con Cừu, từng xuất hiện thường xuyên trong các buổi livestream của Tiểu Dương ca trên Douyin.

Theo đó, ngày 11/1, “Tiểu Dương Trân Tuyển” đã phát sóng trực tiếp bán hàng liên tục ba buổi với những sản phẩm chủ yếu là thực phẩm, đồ uống, hàng tiêu dùng hàng ngày... Gian hàng trên ứng dụng WeChat của Tiểu Dương Chân Tuyển đã bán được tổng cộng 107.000 sản phẩm.

Liên quan đến sự trở lại lần này, phía Ba Con Cừu cho biết:

"Đây chỉ là một thử nghiệm của Tiểu Dương Trân Tuyển, phát sóng để xem hiệu quả chứ không phải là chuyển đổi nền tảng. Trọng tâm công việc gần đây của công ty vẫn là điều chỉnh toàn diện theo yêu cầu chỉnh đốn".

Tuy nhiên, sau thông báo về việc trở lại của mình trên tài khoản chính thức trên WeChat, video cũng chỉ có 7 lượt chia sẻ và 40 lượt thích. Ngoài ra trong phần bình luận, thỉnh thoảng có người hỏi thăm tình hình gần đây của anh. Một số người dùng cũng bày tỏ sự nghi ngờ: "Đồ của Tam Chi Dương (Ba Con Cừu - pv) còn dám bán nữa sao?". Các MC chỉ nhấn mạnh "sản phẩm không có vấn đề gì", không trả lời thêm.

Nhưng đến ngày 14/1, tài khoản này đã ngừng phát sóng, bản ghi lại livestream cũng bị ẩn đi. Trước đó, các MC đã khẳng định "sẽ tiếp tục livestream trong vài ngày tới". Về sự "biến mất" đột ngột này phía Ba Con Cừu cho biết: "Sắp Tết rồi, nhiều đơn vị vận chuyển sắp nghỉ, chúng tôi cũng không có ý định phát sóng mạnh".

Cộng đồng mạng cho rằng, buổi livestream của "Tiểu Dương Trân Tuyển" là phép thử để Tiểu Dương ca "tái xuất" trong ngành livestream. Tuy nhiên qua "phép thử" này có thể thấy con đường quay trở lại ngành công nghiệp tỷ đô của anh em Tiểu Dương ca cũng như đế chế Ba Con Cừu không hề dễ dàng.

Theo Thanh Thanh (Phụ Nữ Số)