"Đại gia" dầu lửa Mỹ đối mặt án phạt kỷ lục vì làm ô nhiễm môi trường

Tòa án Tối cao Mỹ hôm qua bác đơn kháng án của 'đại gia’ dầu lửa Exxon Mobil, giữ nguyên phán quyết trước đó của Tòa án bang New Hampshire năm 2015, tuyên bố Exxon phải trả 236 triệu USD tiền phạt sau một vụ rò rỉ chất phụ gia làm ô nhiễm nguồn nước ở bang này.

Vụ việc diễn ra từ năm 2003, nhưng quá trình tố tụng kéo dài tới năm 2013, khi một tòa án tuyên phạt Exxon số tiền 236 triệu USD. Phán quyết trên được giữ nguyên bởi Toà án tối cao bang New Hampshire cuối năm ngoái.

Chất phụ gia được nhắc tới là Methyl tertiary butyl ether (MTBE), thường được thêm vào xăng để tăng tính đốt cháy, đồng thời giảm khói bụi xả ra không khí.

Giới chức Mỹ cho biết đây là vụ bồi thường lớn nhất liên quan tới MTBE từ trước tới nay.

“Đây là chiến thắng lớn nhất và có ý nghĩa quan trọng trong quyết tâm bảo vệ môi trường tại New Hampshire. Phán quyết lịch sử này gửi một thông điệp rõ ràng rằng New Hampshire không cho phép bất cứ một tổ chức nào đe dọa tới sức khỏe người dân cũng như phá hủy môi trường thiên nhiên”, Giám đốc Tư pháp bang New Hampshire Joseph Foster phát biểu sau kết luận hồi tháng 10 năm ngoái của tòa án bang.

Trong khi đó, đây không phải lần đầu tiên Exxon thất bại trong các cuộc chiến pháp lý liên quan tới môi trường.

Năm 2014, Exxon cũng nộp đơn kháng án lên Tòa án tối cao Mỹ, đề nghị cơ quan này xem xét khoản phạt 105 triệu USD liên quan tới vụ rò rỉ chất MTBE ở New York, tuy nhiên tòa án này đã từ chối tiếp nhận vụ việc.

Trong thập niên 1990, MTBE trở nên phổ biến và được sử dụng trên khắp thế giới bởi lợi thế giá rẻ, khả năng tăng tính hiệu quả cho nhiên liệu và giảm khói bụi. Tuy nhiên chất này cũng đã được chứng minh là nguy hiểm với môi trường nước và dần được hạn chế sử dụng.

New Hampshire cấm MTBE kể từ năm 2007, cảnh báo người dân không nên sử dụng nước có hàm lượng chất này trên 13 phần tỉ.

Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) liệt MTBE vào danh mục ‘dễ dàng gây ung thư với con người’ sau nhiều thí nghiệm trên động vật ở các phòng thí nghiệm.

Về phần mình, Exxon phủ nhận trách nhiệm, khẳng định không có chứng cứ khoa học nào cho thấy MTBE gây ảnh hưởng tới sức khỏa con người. Công ty này cho rằng việc sử dụng MTBE là để tuân theo các quy định về khí thải ở Mỹ.

Exxon cho rằng phán quyết trên là không thỏa đáng, viện cớ tòa án New Hampshire chưa bao giờ chứng minh được trách nhiệm của công ty này trong từng khu vực cụ thể bị ảnh hưởng trong vụ việc rò rỉ MTBE năm 2003.

Dù sao thì tập đoàn năng lượng khổng lồ của Mỹ cũng chỉ phải chi trả khoản phạt thấp hơn rất nhiều so với yêu cầu của nguyên đơn.

“Phán quyết 236 triệu USD chỉ chiếm 29% so với số tiền 816 triệu USD chúng tôi đưa ra ban đầu, bao gồm các chi phí kiểm tra, giám sát và dọn sạch ô nhiễm”, giới chức New Hampshire cho biết, nhấn mạnh họ chỉ nhận khoản phạt bằng cổ phiếu thay vì tiền mặt.

Reuters cho biết trước vụ việc với Exxon, bang New Hampshire đã nhận được 90 triệu USD tiền bồi thường liên quan tới môi trường từ các hãng năng lượng khác.

Trong quá khứ, Exxon nổi tiếng với vụ tràn dầu Exxon Valdez năm 1989 - một trong những thảm họa môi trường nghiêm trọng nhất lịch sử nhân loại, khiến công ty này sau đó phải bỏ ra hàng tỉ USD tiền phạt và bồi thường cho các nạn nhân.

Theo Nghi Điền (antt.vn)