Cái bắt tay của Vương phi Diana: Một cử chỉ nhỏ lan tỏa khắp thế giới, thay đổi vận mệnh của hàng ngàn người

Vào ngày 9/4 năm 1987, Vương phi Diana đã có hành động táo bạo khi mở cơ sở chăm sóc đặc biệt đầu tiên dành cho người mắc bệnh này tại Anh, giữa lúc đại dịch đang hoành hành. Bà quyết tâm sẽ thay đổi thái độ chung của xã hội và chấm dứt những định kiến về căn bệnh này.

Bằng nụ cười tươi và khí chất khó quên, vương phi đã thăm từng phòng bệnh và trò chuyện cùng nhân viên và bệnh nhân, thể hiện tình thương và sự cảm thông sâu sắc với họ. Nhưng hành động quan trọng nhất là việc bà bắt tay mọi người. Cử chỉ nhỏ bé ấy đã phá tan niềm tin sai lầm lúc bấy giờ rằng HIV có thể lây qua tiếp xúc da kề da – một suy nghĩ đã khiến cho người mắc bệnh AIDS bị cô lập và xa lánh.

Đáng chú ý, sự kỳ thị xung quanh AIDS lớn đến mức chỉ có một trong số 10 bệnh nhân mà bà đã bắt tay đồng ý lộ diện trong ảnh. Người này là Ivan Cohen, và anh chỉ đồng ý chụp từ phía sau để không lộ mặt. Vì vậy, trước con mắt chăm chú của giới truyền thông, Vương phi Diana đã ngồi bên giường của người đàn ông đồng tính mắc AIDS và bắt tay anh một cách công khai.

Bà đã tỏ ra lo lắng về phản ứng của công chúng, nhưng thông điệp bà đưa ra vô cùng rõ ràng: "HIV không khiến con người trở nên nguy hiểm để tiếp xúc, bạn có thể bắt tay họ và ôm họ. Họ cần những cái ôm đó".

Hình ảnh và lời nói của bà đã lan truyền khắp thế giới, góp phần thay đổi quan điểm của công chúng về HIV/AIDS và những người sống với căn bệnh này.

Vương phi Diana đã không ngừng nỗ lực cho tới cuối đời để xóa bỏ sự kỳ thị này. Bà thường xuyên thăm các trung tâm chăm sóc HIV, bao gồm London Lighthouse và đơn vị điều trị HIV tiên phong tại Bệnh viện Mildmay ở Đông London. Trong các chuyến công du nước ngoài, việc thăm các đơn vị về HIV/AIDS luôn là ưu tiên của bà – điều này đã được tái hiện trong loạt phim "The Crown".

Bà cũng trở thành người bảo trợ cho Quỹ AIDS Quốc gia của Vương quốc Anh, thường xuyên phát biểu tại các sự kiện của tổ chức. Bài phát biểu năm 1993 của bà về ảnh hưởng của HIV đến phụ nữ và trẻ em là một bước tiến lớn trong việc phá bỏ tư duy sai lầm rằng HIV/AIDS chỉ lây nhiễm ở cộng đồng LGBT.

Công việc này đã giúp bà trở thành "Vương phi của trái tim" trong mắt công chúng, và bà đã mô tả công việc của mình trong một cuộc phỏng vấn năm 1995: "Không có gì làm tôi hạnh phúc hơn là giúp đỡ những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Đó là mục tiêu và phần thiết yếu trong cuộc sống của tôi, là một loại sứ mệnh".

Ảnh hưởng của bà không chỉ dừng lại ở việc nâng cao nhận thức cộng đồng, mà còn ở việc cụ thể hóa trong quyết sách và nghiên cứu y học. Những ngày tiếp sau tai nạn ô tô khiến bà thiệt mạng năm 1997, Gavin Hart của Quỹ AIDS Quốc gia đã nói với BBC rằng Vương phi Diana là người đại sứ AIDS quan trọng nhất trên hành tinh và không có ai có thể thay thế bà.

Vương phi Diana cũng đã truyền cảm hứng giúp đỡ người dễ bị tổn thương cho hai con trai của bà. Cả Thân vương William và Harry đều đã tiếp nối công việc của mẹ mình, với Vương tử Harry nổi bật trong việc phát biểu tại các sự kiện quốc tế về AIDS và thậm chí thực hiện xét nghiệm công khai, nhằm lan truyền thông điệp rằng HIV không phải là một dịch bệnh khủng khiếp mà là một loại nhiễm trùng có thể kiểm soát.

Tác động của bà lớn đến mức Martyn Butler, đồng sáng lập tổ chức từ thiện HIV Terence Higgins Trust, đã dành lời khen ngợi cho Diana khi ông được trao Huân chương Đế quốc Anh (OBE) cho công việc thiện nguyện của mình. Ông xác nhận rằng Vương phi Diana nổi tiếng với việc "lẻn vào" các nhà chăm sóc cuối đờđể nói chuyện với bệnh nhân vào những đầu giờ sáng và nhớ lại thời kỳ làm việc đầy khó khăn khi định kiến và kỳ thị người đồng tính còn rất nặng nề, việc có Vương phi Diana ủng hộ đã khiến ông cảm thấy rằng mình đang làm điều đúng đắn.

Lịch sử nhân loại đã ghi nhận và sẽ luôn nhớ đến nỗ lực không mệt mỏi cũng như tinh thần nhân hậu mà Vương phi Diana đã thể hiện. Các bài phát biểu và hình ảnh của bà tiếp tục là nguồn cảm hứng cho nhiều người và các nỗ lực chống lại sự kỳ thị HIV/AIDS. Sự thay đổi trong thái độ và nhận thức của cộng đồng về căn bệnh này là một phần trong di sản mà vị "Vương phi của trái tim" đã để lại cho thế giới.

Theo Cửu Lý Hương (Phụ Nữ Số)