Ẩn ý của Ukraine trong vụ ám sát tướng hạt nhân Nga

Vụ nổ bom bên ngoài một tòa chung cư trên đại lộ Ryazansky ở đông nam thủ đô Moscow lúc khoảng 6h giờ địa phương sáng 17/12 đã khiến Trung tướng Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông - Thiếu tá Ilya Polikarpov thiệt mạng. Nhà chức trách Nga đã mở một cuộc điều tra hình sự về các cáo buộc giết người, khủng bố và buôn bán vũ khí bất hợp pháp.

Truyền thông Ukraine và quốc tế sau đó trong ngày trích dẫn một nguồn tin thuộc Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) xác nhận cơ quan này đứng sau vụ ám sát vị tướng hạt nhân hàng đầu của nước láng giềng.

Ủy ban điều tra Nga ngày 18/12 thông báo đã bắt giữ một nghi phạm 29 tuổi người Uzbekistan, được phía Ukraine tuyển dụng và cử đến Moscow để thực hiện vụ tấn công giết hại ông Kirillov. Các nhà điều tra cho hay, nghi phạm đã lắp đặt một thiết bị tự chế chứa 300 gram thuốc nổ TNT vào một chiếc xe scooter điện ở lối vào tòa chung cư và chờ vị tướng Nga cùng trợ lý đi ra ngoài để kích nổ thiết bị từ xa bằng điện thoại di động hoặc sóng vô tuyến. Để theo dõi khu vực, nghi đã thuê một chiếc ôtô được trang bị camera giám sát, truyền cảnh quay trực tiếp về cho những kẻ tổ chức nhiệm vụ ở Dnepr, Ukraine.

Giới quan sát nhận định, sự cố cho thấy SBU đã cho xúc tiến một cuộc tấn công đầy táo bạo, không chỉ nhắm vào lực lượng lãnh đạo của quân đội Nga mà còn nhằm giáng đòn vào gần trung tâm của thủ đô nước láng giềng.

Theo báo Guardian, trong những tháng đầu tiên sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine cuối tháng 2/2022, SBU đã thực hiện một loạt vụ tập kích vào các mục tiêu bị cáo buộc là tuyên truyền viên của đối phương. Mục tiêu của họ rõ ràng là nâng cao tinh thần trong nước vào thời điểm quân Nga đang càn quét khắp Ukraine.

Vào tháng 8/2022, SBU đã cho nổ tung một xe hơi ở ngoại ô Moscow, do Darya Dugina, con gái của nhà tư tưởng theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan Nga Alexander Dugin, điều khiển. Đến tháng 4 năm sau, Vladlen Tatarsky, blogger quân sự ủng hộ xung đột, đã thiệt mạng trong một vụ nổ bom tại một quán cà phê ở St Petersburg. Tháng 12/2023, một kẻ tấn công không rõ danh tính đã bắn chết Illia Kyva, một cựu nghị sĩ Ukraine đào tẩu sang Moscow ngay trước xung đột. Sau vụ tấn công tại một công viên ở Moscow này, SBU dường như đã thay đổi chiến lược.

Các nguồn tin ở Kiev tiết lộ, SBU đã quyết định ngừng nhắm mục tiêu vào các blogger và những phần tử phản bội. Thay vào đó, họ sẽ truy đuổi các chỉ huy, quân nhân và chuyên gia Nga tình nghi đóng vai trò then chốt trong các vụ gây thương vong lớn cho người Ukraine.

Tuần trước, Mikhail Shatsky, một chuyên gia tên lửa Nga bị bắn chết gần Moscow. Ông Shatsky là phó trưởng ban thiết kế tại Cục Thiết kế thử nghiệm phụ trách việc nâng cấp tên lửa hành trình Kh-59 và Kh-69 được sử dụng để tấn công các mục tiêu ở Ukraine.

Trong vụ ám sát mới nhất, với tư cách lãnh đạo Lực lượng Bảo vệ Sinh học, Hóa học và Bức xạ Nga, Trung tướng Kirillov bị Ukraine và các đồng minh phương Tây đánh giá là đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow ở nước láng giềng. 24 giờ trước vụ ám sát, SBU cáo buộc vị tướng này đã ra lệnh sử dụng vũ khí hóa học bị cấm ở tiền tuyến, khiến hơn 2.000 binh lính Ukraine phải nhập viện để điều trị. Chính phủ Anh hồi tháng 10 đã áp lệnh trừng phạt đối với ông Kirillov vì lí do tương tự.

Ngoài phụ trách về chuyên môn trong quân đội, ông Kirillov cũng được xem là chuyên gia tuyên truyền giúp duy trì sự ủng hộ trong nước cho các hoạt động quân sự của Nga ở bên kia biên giới. Trong một lần xuất hiện trước công chúng hồi tháng 11, ông Kirillov tuyên bố mục tiêu chính của các lực lượng Kiev khi đột kích vùng biên giới Kursk của Nga là chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân Kursk, đồng thời nhắc lại cáo buộc Ukraine đang có kế hoạch chế tạo “bom bẩn”, điều Kiev nhất quyết bác bỏ.

Giới quan sát lưu ý, giống như tất cả quan chức thuộc Bộ Quốc phòng Nga, ông Kirillov có thể được thay thế bằng nhân vật mới và cái chết của vị tướng này không có khả năng khiến Nga đột ngột đảo ngược hướng đi về vũ khí hóa học và hạt nhân. Tuy nhiên, tương tự nhiều cuộc tấn công táo bạo khác của Ukraine trên đất Nga, thông qua ám sát ông Kirillov, SBU có thể muốn gửi thông điệp cho Moscow, người dân và quân đội Nga rằng, mọi cá nhân đều rất dễ bị tổn thương, bất kể họ là ai, ở đâu, và các lực lượng Kiev có khả năng chọc thủng các lớp bảo vệ an ninh của xứ sở bạch dương, tới tận thủ đô.

Một số nhà phân tích nhận định, động thái cũng có thể ám chỉ Ukraine đang muốn giành lại thế chủ động trong cuộc xung đột bằng mọi cách có thể, khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sắp trở lại Nhà Trắng và quân Nga vẫn tiếp tục tiến quân đều đặn ở khu vực tiền tuyến miền đông.

Theo Tuấn Anh (VietNamNet)