NSND Đoàn Dũng tên thật là Nguyễn Anh Dũng, sinh ngày 15-8-1939 tại Hà Nội. Ông học tại Hà Nội, đến năm 1957 tốt nghiệp tú tài. Năm 1958, ông vào quân đội theo tiếng gọi của Thành đoàn Thanh niên Hà Nội và Thành đội Hà Nội.
"Ngày làm lễ chính thức tại Câu lạc bộ Lao động Hà Nội có sự chứng kiến của Thành đoàn và UBND Thành phố. Hôm đó là ngày 10-10-1958, ngày Đoàn Dũng nhập ngũ trở thành anh lính cụ Hồ" – NSND-họa sĩ Doãn Châu kể trong niềm xúc động.
NSND Đoàn Dũng đã cùng đồng đội học tập tại Vĩnh Yên. Ở đơn vị mới, ông được phân công dạy văn hóa ngoài việc học nghiệp vụ quân đội là trắc địa. Những năm tháng đó đã là hành trang quý để sau này ông đưa vào diễn xuất những vai người lính.
Năm 1961, Hà Nội mở hai trường nghệ thuật: Trường Điện ảnh Việt Nam và Trường Nghệ thuật Sân khấu Việt Nam. Đây là hai trường nghệ thuật đầu tiên mở theo hệ chính quy, đào tạo theo giáo trình của Liên Xô (Nga).
Bạn bè ở Hà Nội viết thư động viên NSDN Đoàn Dũng về thi tuyển. Khi thi tuyển, ông vẫn mặc quân phục. Ban giám khảo gồm các đạo diễn bậc thầy: NSND - Giáo sư - Tiến sĩ Đình Quang, NSND - Đạo diễn Ngô Y Linh (sau này là Nguyễn Vũ), nhà viết kịch Bửu Tiến, cô Kim Oanh (học ở Trung Quốc mới về) và chuyên gia Aptansky ở Liên Xô sang giúp trường tuyển sinh.
Ông đã trúng tuyển và sau thời gian học tập thì về công tác tại Nhà hát Kịch Việt Nam. Sau đó, ông thi vào Trường Đại học Tổng hợp (Khoa Ngữ văn).
Năm 1963, khi dựng vở "Một đêm giông tố" của tác giả Crarazian – Rumani, thầy Đình Quang phân vai ông chủ Đumitrackê cho NSND Đoàn Dũng.
Sau này, ông vào Nam làm giảng viên, rồi Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sân khấu và Điện ảnh TP HCM. Ông đã đào tạo nhiều thế hệ đạo diễn, diễn viên giỏi của cả miền Nam.
NSND Đoàn Dũng được kết nạp vào Đảng năm 1982 và đã được nhà nước phong tặng các danh hiệu: Nghệ sĩ ưu tú, Nghệ sĩ nhân dân. Năm 1999, ông được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng nhì, Huân chương Lao động Hạng nhì.
Ông đã tạo ấn tượng đậm nét qua một số vở diễn sân khấu tiêu biểu: "Một đêm giông tố", "Nguyễn Văn Trỗi", "Bên hàng rào Tà Cơn", "Sang sông", "Âm mưu và tình yêu", "Trưởng giả học làm sang (Molière)", "Những bông hoa anh túc"….
Về Điện ảnh, ông đã tham gia các phim như: "Bức tường không xây", "Biển lửa", "Độ dốc", "Em bé Hà Nội", "Vĩ tuyến 17 ngày và đêm", "Thủ lĩnh áo nâu (Đề Thám)", "Nàng Xê Đa"...
Tang lễ NSND Đoàn Dũng được tiến hành tại Nhà tang lễ TP HCM (số 25 Lê Quý Đôn, quận 3, TP HCM). Lễ viếng 8 giờ ngày 18-9. Lễ truy điệu 8 giờ ngày 19-9. Ông sẽ được an táng tại Nghĩa trang TP HCM.
Theo Thanh Hiệp (Nld.com.vn)