Nghệ sĩ Thanh Tú được mệnh danh là một trong những bông hồng của điện ảnh Cách mạng Việt Nam. Gần 40 năm theo nghiệp diễn xuất, bà sở hữu gia tài đồ sộ là những bộ phim, vở kịch sống mãi với thời gian, những nhân vật đã trở thành biểu tượng của một thời.
Vì có nhiều đóng góp cho nền nghệ thuật nước nhà, nghệ sĩ Thanh Tú đã có tên trong danh sách 77 nghệ sĩ được phong tặng Nghệ sĩ Nhân dân được Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký ngày 22/6/2023.
"Bông hồng" của điện ảnh Cách mạng Việt Nam
Nghệ sĩ Thanh Tú sinh năm 1944 trong một gia đình trí thức ở Hà Nội. Tuy không phải "con nhà nòi", nhưng bà sớm bộc lộ năng khiếu nghệ thuật. Nữ nghệ sĩ từng theo học Đại học Kiến trúc. Nhưng sau đó, vì tình yêu dành cho diễn xuất, bà nghỉ học để thi vào Đoàn văn công Hà Nội.
Từ năm 1960 - 1964, nghệ sĩ Thanh Tú theo học Trường Sân khấu Hà Nội (nay là Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội). Sau khi tốt nghiệp, bà trở thành một diễn viên kịch, từng thành công với những vai diễn như Hương Giang trong vở Tiền tuyến gọi, Tanhia trong vở kịch cùng tên, quận chúa Minfo trong Âm mưu và tình yêu...
Bên cạnh đó, nghệ sĩ Thanh Tú còn đóng nhiều phim như Biển lửa, Tiền tuyến gọi, Em bé Hà Nội, Vùng trời... Tuy vậy phải đến năm 1975, tên tuổi của bà mới vụt sáng với vai nữ cán bộ Cách mạng tên Nhu trong phim Sao tháng Tám. Vai diễn để đời đã giúp nữ nghệ sĩ giành giải Nữ diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4, năm 1977.
Nghệ sĩ Thanh Tú chia sẻ, vai diễn trong Sao tháng Tám là hồi ức đẹp trong cuộc đời của bà. "Cứ dịp Cách mạng tháng Tám và Quốc kháng 2/9 là tôi thường được các bạn trẻ hỏi về bộ phim Sao tháng Tám. Cứ đến những ngày này là tôi lại xúc động bồi hồi nhớ về bộ phim này. Tôi hạnh phúc vì phim chiếu dịp 2/9", nữ nghệ sĩ tâm sự với Người đưa tin.
Nhưng cũng vì thành công quá lớn của Sao tháng Tám, nên sau đó gần 20 năm, nghệ sĩ Thanh Tú không "dám" làm phim nữa. Bà chuyển sang học đạo diễn và đi giảng dạy ở Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh.
Mãi đến năm 1984, Thanh Tú mới trở lại điện ảnh qua các bộ phim Tình yêu và khoảng cách, Truyện cổ tích cho tuổi 17, Thời hiện tại, Gánh hàng hoa, Mối tình sau song sắt... Tuy vậy, những vai diễn này của bà không vượt qua được "cái bóng" của cô Nhu.
Ngoài công việc diễn xuất, nghệ sĩ Thanh Tú còn là một giảng viên tham gia đào tạo các diễn viên truyền hình, phát thanh viên và MC. Cùng với các nghệ sĩ, đạo diễn Ngọc Quỳnh, Ngô Mạnh Lân, Phương Thanh, Hải Ninh, Trà Giang, Nguyễn Hồng Sến, Trần Vũ, Bùi Đình Hạc, Bạch Diệp, Lâm Tới, bà có tên trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô.
Cuộc sống bình yên bên con cháu ở tuổi xế chiều
Dù có sự nghiệp thành công, nhưng cuộc đời của nghệ sĩ Thanh Tú lại khá truân chuyên. Bà đã trải qua 2 lần đò, có 1 con trai, 1 con gái. Nếu như cuộc hôn nhân đầu của bà kết thúc trong êm thấm, thì đến lần thứ 2, Thanh Tú chia tay trong buồn đau. Cú sốc tinh thần ấy từng khiến bà sụp đổ, kiệt quệ. Nhưng rồi sau tất cả, nữ nghệ sĩ vẫn mạnh mẽ vượt qua.
Hiện tại, nghệ sĩ Thanh Tú sống bình yên bên con gái và cháu ngoại tại ngôi nhà xinh xắn, bình yên, trồng nhiều cây xanh ở Hồ Tây, Hà Nội. Còn con trai bà đã định cư ở Pháp. Đối với Thanh Tú, con cháu hiếu thảo và ngoan ngoãn là niềm an ủi lớn nhất mà cuộc đời đã bù đắp cho bà.
Trải qua nhiều sóng gió, giờ đây nghệ sĩ Thanh Tú thấy nhẹ nhõm, thanh thản, "tâm nhàn như mây trôi". Bà có thú vui làm vườn, thích gặp mặt bạn bè thân thiết. Ngoài ra, nữ nghệ sĩ còn tìm được sự an yên trong kinh Phật. Theo Thanh Tú, Phật pháp đã giúp bà ngộ ra được nhiều chân lý sau chuỗi ngày không bình lặng.
Đặc biệt, dù cả đời truân chuyên, nhưng nghệ sĩ Thanh Tú vẫn chưa bao giờ hết niềm tin vào tình yêu. Ở tuổi U80, bà vẫn khát khao và đợi chờ một tình yêu. Bà làm rất nhiều thơ tình, gửi gắm vào đó tâm tư và nỗi nhớ, sư chờ đợi và tiếc nuối.
"Tôi vẫn chờ đợi một hiệp sĩ bao nhiêu năm nay trong lòng tôi. Tôi vẫn chờ một điều không bao giờ đến… nhưng nếu như tôi không chờ thì tôi chẳng có lẽ gì để sống nữa", nữ nghệ sĩ trải lòng với Dân trí.
Theo Tuệ Anh (Đời sống và Pháp luật)