Ngày 17-2, TAND TP HCM tuyên án vụ sai phạm đấu thầu xảy ra tại Sở Y tế TP Cần Thơ gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà nước.
Cuộc gọi từ cấp trên
Theo hồ sơ vụ án, Hoàng Thị Thúy Nga (cựu chủ tịch Hội đồng sáng lập Công ty TNHH Tập đoàn Hành trình Thành công mới - viết tắt là NSJ Group) gặp bà Bùi Thị Lệ Phi (cựu Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ) và ông Cao Minh Chu (lúc đó là Phó Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ, kiêm trưởng ban quản lý dự án) lần đầu tại Sở Y tế TP Cần Thơ vào năm 2017. Tại tòa, bà Phi khai trước khi Nga đến, bà nhận được cuộc gọi giới thiệu Nga từ ông Võ Thành Thống (nguyên Chủ tịch UBND TP Cần Thơ).
Sau cuộc gọi của lãnh đạo UBND TP, bà Phi ngầm hiểu ông Thống gửi gắm để công ty của Nga cung cấp trang thiết bị y tế cho các dự án của Sở Y tế. Với cương vị là người đứng đầu đơn vị, bà Phi chỉ đạo ông Chu tạo điều kiện cho công ty của Nga tham gia và trúng thầu.
Tại buổi gặp mặt đầu tiên giữa chủ đầu tư và nhà thầu, Nga không chỉ giới thiệu về năng lực, mức độ uy tín của công ty mình mà còn chào bán máy CT 128 lát cắt với giá 38 tỉ đồng. Về điều này, bà Phi và ông Chu không lý giải được nguồn tin từ đâu Nga biết được Sở Y tế TP Cần Thơ có nhu cầu mua sắm trang thiết bị y tế này.
Sau đó, một quy trình đấu thầu ngược đã được các bị cáo Phi, Chu, Nga và 17 cá nhân khác thuộc Sở Y tế TP Cần Thơ, 2 công ty trúng thầu của Nga (Công ty NSJ, Công ty Bình An), 2 công ty làm nhiệm vụ thẩm định nhà thầu (Công ty Mediconsult và Công ty BTCVALUE) thực hiện.
VKSND TP HCM xác định từ năm 2017-2019, các bị cáo đã cấu kết, thông 4 gói thầu lên tới 90 tỉ đồng. Mức giá này chênh lệch cao hơn giá thực tế, gây thiệt hại cho nhà nước gần 33 tỉ đồng.
Nể nang nhau
Khi HĐXX hỏi các bị cáo có được hưởng lợi gì để thông thầu cho công ty của bị cáo Nga, các bị cáo khai vì nể nang nhau, vì áp lực từ cấp trên, vì tin tưởng vào sự tham mưu của cấp dưới. Nhiều lần xuyên suốt phiên xét xử, bà Phi lẫn ông Chu đều nhắc đi nhắc lại: "Tôi bị áp lực từ cuộc gọi của anh Thống".
Nhắc đến 2 nhiệm kỳ làm giám đốc Sở Y tế với nhiều thành tích được Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo và nhân dân TP Cần Thơ ghi nhận, bà Phi nói như khóc rằng vụ án là điều bị cáo chưa từng dám nghĩ đến. Bị cáo ân hận vì mình mà nhiều cấp dưới phải vướng lao lý. Bị cáo xin tòa xem xét cho những năm tháng cống hiến cho xã hội của mình.
"Xuất thân từ gia đình có truyền thống cách mạng, bị cáo đã đem hết tâm tư, sức lực để cống hiến cho công việc, dù ở vị trí nào. Nay chỉ vì một chút nể nang, không làm chủ được bản thân mình, bị cáo đã làm ảnh hưởng đến uy tín ngành, gia đình, bản thân…" - cựu Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ nói.
Bị cáo Phi bày tỏ rất ăn năn và mong HĐXX xem xét thêm về hoàn cảnh riêng của bị cáo đang phụng dưỡng cha mẹ chồng ốm liệt giường và bản thân bị cáo sức khỏe yếu (trải qua 2 cuộc phẫu thuật, có bệnh nền). Từ đó, bị cáo mong HĐXX tuyên mức án dưới khung hình phạt mà VKSND đã đề nghị (9-10 năm tù) để bị cáo sớm trở về gia đình, cha mẹ.
Bị cáo Cao Minh Chu (cựu Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ từ năm 2020) trình bày bản thân bị cáo luôn phấn đấu cho công việc. Sai phạm của bị cáo xuất phát từ sự tin tưởng lãnh đạo cấp trên, tin tưởng cấp dưới. Bị cáo rất ăn năn, vụ án để lại một vết nhơ về lý lịch cho bản thân, cho gia đình. Bị cáo mong được HĐXX xem xét mức án phù hợp nhất.
Sau gần hơn một tuần xét xử, tòa tuyên các bị cáo phạm tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng". Tòa nhận định, ngoài các bị cáo Phi, Chu, Nga, những bị cáo còn lại được xác định có mức độ phạm tội hạn chế vì là người làm công ăn lương. Theo đó, tòa tuyên bị cáo Nga là chủ mưu vụ án, bị cáo Phi có vai trò là người đứng đầu, chịu trách nhiệm chính đối với nhóm bị cáo tại Sở Y tế TP Cần Thơ, bị cáo Chu là đồng phạm giúp sức tích cực.
Tuy nhiên, xét các bị cáo Phi, Chu có nhiều cống hiến, phạm tội lần đầu, được bị hại là Sở Y tế TP Cần Thơ xin giảm nhẹ hình phạt.
Từ đó HĐXX tuyên bị cáo Nga và Phi cùng mức án 8 năm tù giam, bị cáo Chu 7 năm tù giam (VKSND TP HCM đề nghị bị cáo Nga và Phi mức án từ 9-10 năm tù, bị cáo Chu mức án 8-9 năm tù). Các bị cáo còn lại bị tuyên mức án từ 2 năm (cho hưởng án treo) đến 5 năm tù giam.
Không có chuyện "lại quả" (?)
Về trách nhiệm dân sự trong vụ án, TAND TP HCM xác định bị cáo Nga chiếm hưởng hơn 29 tỉ đồng. Từ đó, buộc bị cáo Nga bồi thường số tiền này sau khi khấu trừ số tiền các bị cáo khác tự nguyện bồi thường và số tiền mà các công ty thẩm định nhà thầu hưởng lợi bất chính nộp lại.
Về nội dung cáo trạng của VKSND Tối cao xác định bị cáo Bùi Thị Lệ Phi nhận 3,2 tỉ đồng; bị cáo Cao Minh Chu nhận 200 triệu đồng từ bị cáo Hoàng Thị Thúy Nga sau khi thông thầu mà VKSND TP HCM - thực hành quyền công tố - xác định đây là yếu tố vụ lợi, tòa án xác định nếu việc đưa - nhận tiền có thì cũng xuất phát từ nguyên nhân bị cáo Phi tạo điều kiện cho Nga trúng thầu.
Theo HĐXX, việc đưa - nhận tiền nếu có dấu hiệu của một tội phạm khác, kiến nghị cơ quan điều tra Bộ Công an, VKSND Tối cao tiếp tục làm rõ. Nếu có đủ căn cứ, đề nghị xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo Trần Thái (Nld.com.vn)