Vì sao nhiều sĩ quan 'thoát' án hình sự trong vụ tham ô 50 tỷ ở Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển?

5 vị tướng 'tức tốc' nộp lại tiền khi UBKT Trung ương vào cuộc

Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương vừa ra cáo trạng truy tố 7 bị can trong vụ án “rút ruột” 50 tỷ đồng chia nhau tại Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam.

Số này có ông Nguyễn Văn Sơn (Trung tướng, cựu Tư lệnh Bộ Tư lệnh) được xem là người giữ vai trò “khởi xướng” bị truy tố về tội “Tham ô tài sản”, theo quy định tại khoản 4 Điều 353 Bộ luật Hình sự.

Đồng phạm với ông Sơn có bị can: Hoàng Văn Đồng (Trung tướng, cựu Chính ủy Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển); Doãn Bảo Quyết (Thiếu tướng, cựu Phó chính ủy); Phạm Kim Hậu (Thiếu tướng, cựu Tham mưu trưởng); Bùi Trung Dũng (Thiếu tướng, cựu Phó tư lệnh); Nguyễn Văn Hưng (Đại tá, cựu Phó tư lệnh) và Bùi Văn Hòe (thượng tá, cựu Phó trưởng Phòng tài chính).

Theo cáo trạng, sau khi được Bộ Quốc phòng giao dự toán ngân sách chi cho quản lý hành chính tổng số tiền 450 tỷ đồng, bị can Sơn đã chỉ đạo bị can Nguyễn Văn Hưng rút lại 50 tỷ đồng chi cho Bộ Tư lệnh sử dụng. Thực hiện chỉ đạo của Sơn, Hưng yêu cầu 6 trưởng phòng của Cục Kỹ thuật “thông đồng” lấy tiền từ các nhà thầu tham gia vào 29 gói thầu mua sắm vật tư, thiết bị.

Nhận đủ số tiền 50 tỷ đồng, bị can Sơn chia đều cho mình và Hoàng Văn Đồng, Phạm Kim Hậu, Doãn Bảo Quyết, Bùi Trung Dũng, mỗi người 10 tỷ đồng.

Tháng 6/2020, khi bị can Phạm Kim Hậu làm đơn gửi cơ quan chức năng, kèm theo 2 file ghi âm phản ánh hành vi tiêu cực, tham nhũng của bản thân và một số cá nhân là Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển liên quan đến công tác mua sắm vật tư, trang thiết bị năm 2019. Vụ án dần được làm sáng tỏ.

Đáng chú ý, cáo trạng thể hiện, trong quá trình làm việc với Đoàn kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, các bị can đã nhận thức rõ hành vi sai phạm của mình và tự nguyện nộp lại 50 tỷ đồng.

Theo Viện kiểm sát, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hành vi phạm tội là do các bị can chấp hành kỷ luật, pháp luật không nghiêm và lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao trong quá trình phân bố, sử dụng nguồn ngân sách phân cấp cho đơn vị để chiếm đoạt tiền nhằm mục đích vụ lợi cá nhân.

Cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng còn nhiều thiếu sót là điều kiện làm phát sinh tội phạm và vi phạm kỷ luật.

Đề nghị xử lý kỷ luật hàng loạt cán bộ

Đối với 6 trưởng phòng thuộc Cục Kỹ thuật, gồm: thượng tá Lê Sơn, thượng tá Nguyễn Đình Quý, đại tá Vũ Văn Đoàn, thượng tá Tăng Anh Tuấn, đại tá Nguyễn Văn Hùng và đại tá Lê Xuân Hanh, Viện kiểm sát Quân sự Trung ương cho hay, các sĩ quan này đều thừa nhận sai phạm trong việc chia nhỏ một số gói thầu dưới 10 tỷ đồng để Tư lệnh ký duyệt, không phải báo cáo Bộ Quốc phòng.

Ngoài ra, nhóm này cũng thừa nhận trực tiếp trao đổi, thống nhất với các nhà thầu để nâng giá vật tư, thiết bị trong một số gói thầu và đề nghị nhà thầu chuyển lại tiền với mục đích tạo nguồn quỹ cho Bộ Tư lệnh sử dụng vào việc chung.

“Hành vi của các trưởng phòng có dấu hiệu đồng phạm về tội tham ô tài sản. Tuy nhiên, các cán bộ này đều vi phạm lần đầu, có mối quan hệ lệ thuộc, thực hiện theo mệnh lệnh của cấp trên, không có động cơ vụ lợi và không nhận tiền hoặc vật chất khác từ các nhà thầu, không biết số tiền 50 tỷ đồng chuyển về bị các bị can chia nhau để sử dụng cá nhân. Quá trình điều tra thành khẩn khai báo, nhận thức rõ về hành vi của mình nên không xem xét xử lý hình sự mà kiến nghị xử lý nghiêm minh theo quy định của Đảng và Quân đội”, cáo trạng nêu.

Với 31 cán bộ, nhân viên thuộc Tổ khảo sát giá, Tổ chuyên gia, Tổ thẩm định, Tổ nghiệm thu các gói thầu, nhóm này bị đánh giá không làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao. Quá trình điều tra cho thấy họ không có động cơ vụ lợi, không biết mục đích chiếm đoạt tiền để chia nhau của Thủ trưởng Bộ Tư lệnh. Do đó, họ không đồng phạm tội tham ô tài sản, Viện kiểm sát kiến nghị xử lý kỷ luật nghiêm minh theo quy định.

Cuối cùng là nhóm 21 nhà thầu tham gia 29 hợp đồng mua sắm vật tư thiết bị, đều khẳng định việc chuyển lại tiền đều là do các trưởng phòng thuộc Cục Kỹ thuật đặt vấn đề hỗ trợ, tạo điều kiện để tạo nguồn quỹ vốn cho đơn vị sử dụng vào mục đích chung nên đồng ý chuyển bằng hình thức nâng giá vật tư, thiết bị hoặc trích lại nguồn lợi nhuận. Viện kiểm sát cho rằng, các nhà thầu không có động cơ vụ lợi và không biết số tiền chuyển lại bị một số cá nhân chiếm đoạt, nên không xem xét xử lý.