Trước đó, Phạm Văn Cường liên hệ Nguyễn Quốc Toản (SN 1988, cư ngụ tại Angola) để đặt mua vé máy bay từ Angola về Việt Nam. Ngày 19/6/2022, Cường được Toản đón về nhà Toản tại Angola để chờ ngày về Việt Nam. Tại nhà Toản, Cường gặp người đàn ông tên Oanh (không rõ nhân thân, lai lịch), Oanh nhờ Cường gửi giúp 2 thùng hàng về Việt Nam.
Trưa 23/6/2022, trong khi đóng gói vật dụng cá nhân, Cường thấy Toản và Oanh lấy từ ngăn đông tủ lạnh nhà Toản các túi nylon đã đông đá. Toản, Oanh nói bên trong các túi nylon là thịt bò, thịt dê và đóng số hàng này vào 2 thùng xốp, quấn kín bằng băng keo. Đồng thời, Oanh đưa Cường một thẻ sim để khi về đến Việt Nam thì sẽ có người liên hệ với Cường để nhận hàng, tiền.
Ngày 23/6/2022, Cường từ Angola về sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất - Việt Nam. Đến 23h ngày 24/6/2022, Cường làm thủ tục nhập cảnh, không khai báo hải quan đối với hành lý nhập cảnh. Khi đến khu vực kiểm tra hải quan, Đội Thủ tục hành lý nhập - Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phát hiện trong 2 kiện hành lý của Cường có chứa 11 mẫu vật được gói trong các lớp nylon, bên trong thịt tươi sống là các sản phẩm của động vật hoang dã gồm: 2kg sừng tê giác (2 khúc), 1,6kg ngà voi (3 khúc), 6 răng nanh báo hoa mai.
Do đó, Đội Thủ tục hành lý nhập đã lập biên bản đối vụ việc trên. Ngày 5/7/2022, Cơ quan CSĐT Công an quận Tân Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam đối với Phạm Văn Cường về hành vi “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”.
Theo kết quả điều tra, Phạm Văn Cường đã có hành vi vận chuyển sản phẩm động vật hoang dã là sừng tê giác, ngà voi, răng nanh báo hoa mai từ Angola về Việt Nam ngày 24/6/2022 nhưng cố ý không khai báo hải quan đối với hàng hóa nhập cảnh. Trong đó, có 2kg sừng loài Tê giác đen có tên khoa học Diceros bicornis, thuộc Phụ lục 1, Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp CITES. Hành vi của Phạm Văn Cường đã cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”, quy định tại khoản 2 điều 244 Bộ luật Hình sự.
Theo Thúy Hà (CAND Online)