Những trường hợp khai báo y tế gian dối trước đây liên quan tới COVID-19 có bị xử lý hình sự?

Cụ thể văn bản nêu rõ: Đối với người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh COVID-19 đã được thông báo cách ly thực hiện một trong các hành vi sau gây lây truyền dịch bệnh COVID-19 cho người khác (Trốn khỏi khu cách ly; Không tuân thủ quy định về cách ly; Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối) sẽ bị coi là trường hợp thực hiện "hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người" quy định tại điểm c khoản 1 Điều 240 BLHS và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người.

Trong trường hợp người chưa bị xác định mắc bệnh COVID-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa thực hiện một trong các hành vi (Trốn khỏi khu vực bị cách ly, khu vực bị phong tỏa; Không tuân thủ quy định cách ly; Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối) gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội quy định về an toàn ở nơi đông người theo quy định tại Điều 295 BLHS.

Ngoài ra văn bản còn hướng dẫn rất cụ thể việc áp dụng tội danh theo quy định của BLHS đối với những cá nhân, tập thể có hành vi vi phạm pháp luật phổ biến có đủ yếu tố cấu thành tội phạm trong phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Có thế nói văn bản hướng dẫn trên của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ rất lớn từ phía dư luận, đặc biệt là trong giai đoạn tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay.

Trong số các hành vi mà văn bản nêu, dư luận đặc biệt quan tâm tới hành vi "Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối" dẫn tới việc lây lan dịch bệnh COVID-19 trong cộng đồng. Rất nhiều người băn khoăn rằng, đối với những trường hợp đã thực hiện hành vi trên trước thời điểm TAND Tối cao có văn bản hướng dẫn ngày 30/3 thì liệu có bị xử lý hình sự?

Nhằm giải đáp thắc mắc của bạn đọc về vấn đề này, PV Báo Gia đình và Xã hội đã có cuộc trao đổi với luật gia Nguyễn Gia Hải (Hội luật gia Việt Nam). Ông Hải bày tỏ quan điểm: Trong tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay, bên cạnh công tác phòng, chống dịch bệnh thì việc chấp hành, tuân thủ các quy định của pháp luật về cách ly, khai báo y tế có ý nghĩa sống còn. Thế nhưng trong thời gian qua, một số người chỉ vì lợi ích cá nhân mà xem nhẹ hay làm trái đi yếu tố này, dẫn tới những hệ lụy khôn lường. Chính vì vậy việc các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm hành vi trên là hết sức cấp thiết.

Việc Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao ra công văn hướng dẫn việc áp dụng điều luật vào thực tế không phải là lần đầu. Hướng dẫn trên chỉ mang tính chất đảm bảo việc áp dụng đúng pháp luật trong thực tế chứ không phải là ban hành một quy phạm pháp luật mới.

Trước đó, tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người đã được quy định tại Điều 240 của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 theo hiệu lực của bộ luật. Tất cả các hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm được quy định trong bộ luật sẽ phải chịu hình phạt theo quy định.

Đối với các trường hợp không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối liên quan tới dịch bệnh COVID-19 và bị phát hiện đều xảy ra trong thời gian Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 đang có hiệu lực thi hành. Vì vậy, việc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người là đương nhiên và cần thiết.

Theo Đại Phong (Giadinh.net.vn)