Hải Dương xét xử vụ buôn lậu gây "tranh cãi" suốt 16 năm

Sáng nay 23-4, TAND Hải Dương xử sơ thẩm ông Vũ Quốc Huy do liên quan đến vụ án buôn lậu tại Cty thiết bị phụ tùng máy nông nghiệp Huy Hoàng (Cty Huy Hoàng) xảy ra từ năm 1999.

Theo kết luận của Cơ quan Cảnh sát Điều tra, Công an Hải Dương, đầu tháng 3-1999, ông Huy, với tư cách GĐ Công ty Huy Hoàng hứa giúp nhập khẩu phụ tùng máy nông nghiệp cho một số hộ kinh doanh mặt hàng này gồm Dương Đình Bảng, Phạm Văn An và Lương Văn Dũng.

Đến nay ba ông Bảng, An, Dũng đều đã chấp hành xong hình phạt tù giam. Đến tháng 5-2014, sau nhiều năm bỏ trốn, ông Huy bị bắt.

Tranh cãi xung quanh vụ án

Vụ án này không chỉ dư luận phản ứng, mà sự tranh cãi gay gắt cũng diễn ra giữa các cơ quan chức năng, thậm chí giữa các cơ quan tố tụng. Phía Hải quan, Bộ thương mại, VKSND tối cao cho rằng đây là một kiểu hình sự hóa quan hệ kinh tế, chỉ có thể xử phạt vi phạm hành chính, không đủ căn cứ để truy tố…

Cụ thể, lập luận của cơ quan điều tra về việc Cty Huy Hoàng buôn lậu đã bị đại diện VKS tối cao bác bỏ thẳng thừng.

Thứ hai, Công an thị xã Móng Cái (Quảng Ninh) xác minh và cho biết trong tháng 3-1999, không có tên Dũng, Bảng, An trong sổ thông hành tại cửa khẩu Móng Cái. Tất nhiên, có thể những người này đi bằng con đường trái phép, nhưng điều này không được làm rõ. Hơn nữa, trong thời gian trên, 3 người còn ký giấy ủy nhiệm chi từ Hải Dương đi Móng Cái và đây được coi là bằng chứng ngoại phạm.

Thứ ba, cơ quan điều tra vin vào lý do Huy khai giá trị lô hàng chỉ 515 triệu đồng, trong khi giá trị thực là nhiều tỷ. Tuy nhiên, mặt hàng này được Nhà nước khuyến khích nhập khẩu, thuế suất 0%, do đó có khai báo gian dối thì hậu quả cũng không xảy ra. Giả sử Huy Hoàng cho người khác mượn tư cách pháp nhân để nhập lô hàng trên thì vẫn có thể xem đây như hình thức ủy thác nhập khẩu, không phạm tội.

Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 19-4-2011, đại diện VKSND Tối cao đã tái khẳng định quan điểm ba bị cáo Dũng, Bảng, An không có tội, nhưng Tòa phúc thẩm TAND Tối cao vẫn khép tội. Tiếp sau đó là bản kháng nghị của VKSND tối cao cũng bị bác.

Do vụ án gây nhiều tranh cãi, dư luận phản ứng, gia đình các bị cáo kêu oan nên tháng 8-2001, một cuộc họp liên ngành giữa VKSND Tối cao, Văn phòng Chính phủ, Bộ Thương mại, Tổng cục Hải quan và TAND Tối cao đã được tổ chức ra để xem xét về các quan điểm trong vụ án.