Ngày 18-9, thông tin từ luật sư Đặng Trường Thanh (Đoàn Luật sư TP.HCM) và gia đình bị can Nguyễn Thành Dũng (tức Dũng “cam”) cho biết Dũng vừa qua đời tại An Giang sau thời gian dài được tại ngoại để chữa bệnh.
Hai lần đưa ra xét xử bất thành
Dũng là bị can trong vụ án hành hạ bé So Sao (A Sai, ba tuổi) ở Campuchia gây chấn động dư luận xảy ra hồi năm 2016. Việc bị can Dũng đã chết xem như vụ án từng gây rúng động ở Việt Nam và Campuchia tạm khép lại sau rất nhiều thủ tục về tư pháp giữa hai nước.
Trước đó, tháng 5-2017, VKSND Tối cao đã hoàn tất cáo trạng truy tố Dũng và chuyển hồ sơ sang tòa án. Sau khi trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, TAND TP.HCM đã hai lần dự kiến đưa vụ án ra xét xử nhưng đều phải tạm hoãn.
Ngày 1-3-2019, TAND TP.HCM đã ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Dũng. Theo đó, Dũng được phép ở nơi cư trú tại phường Bình Đức, TP Long Xuyên, An Giang để chữa trị do tình trạng bệnh rất nặng.
Trước khi cho Dũng tại ngoại để chữa bệnh nan y, tháng 11-2018, TAND TP.HCM đã có công văn gửi Bộ Tư pháp Campuchia yêu cầu tương trợ tư pháp về hình sự. Cụ thể là nhờ triệu tập ông Khuon So và bà Neng Srey Chin có mặt tại Việt Nam để tham gia phiên tòa nhưng sau đó vẫn chưa nhận được phản hồi.
Vụ án gây rúng động dư luận
Theo cáo trạng, khoảng 15 giờ đến 16 giờ các ngày từ 10 đến 16-8-2016, bà Neng Srey Chin (công nhân tại đồn điền cacao) giao con là bé So Sao cho Dũng giữ giúp. Do sử dụng ma túy đá, Dũng nhiều lần đưa bé ra ngoài, dùng kẹp giấy, roi điện tự chế xâm hại, hành hạ bé rồi lấy điện thoại iPhone quay lại.
Sau khi thực hiện hành vi phạm tội, Dũng quay về Việt Nam, đưa chiếc điện thoại cho G. là cháu gọi Dũng bằng cậu đi cầm cố. G. đưa điện thoại này cho bạn trai ở quận 4, TP.HCM sử dụng. Sau đó người bạn trai này đưa chiếc điện thoại cho người hàng xóm là anh C. xem. Khi mở điện thoại, anh C. phát hiện 49 đoạn video clip có cảnh một người đàn ông hành hạ một em bé vô cùng dã man nên đã tải hết về.
Ngày 5-12-2016, anh C. đăng 13/49 clip trên lên tài khoản Facebook cá nhân. Vụ việc gây rúng động và căm phẫn khắp nơi.
Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an đã tiến hành điều tra, xác định người đàn ông trong clip là Nguyễn Thành Dũng, ngụ chung cư Sinh Lợi, khu Trung Sơn (huyện Bình Chánh, TP.HCM). Ngày 7-12-2016, Dũng “cam” đầu thú...
Quá trình điều tra, Cục Cảnh sát hình sự và Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án trật tự xã hội (Vụ 2) VKSND Tối cao đã phối hợp với cảnh sát Vương quốc Campuchia xác định hiện trường nơi xảy ra vụ án.
Cơ quan điều tra Bộ Công an, VKSND Tối cao đã phối hợp với cảnh sát Vương quốc Campuchia dựng lại hiện trường. Cơ quan điều tra Bộ Công an cũng đã chụp ảnh vật chứng, tài sản liên quan đến vụ án do cảnh sát Campuchia thu giữ khi khám xét nơi ở của Stefan Struik (tức Ly Heng, 54 tuổi, quốc tịch Hà Lan, người tình đồng tính của Dũng) gồm mũ vải, dây vải bịt mắt, kẹp sắt, dụng cụ sử dụng ma túy, dụng cụ chích điện, băng keo…
Tòa xem xét để đình chỉ vụ án
Tin từ TAND TP.HCM cho biết cơ quan tố tụng đang làm các thủ tục để đình chỉ vụ án Nguyễn Thành Dũng bị cáo buộc hành hạ trẻ em.
Theo quy định, quá trình điều tra, truy tố và xét xử nếu người phạm tội chết ở giai đoạn nào thì cơ quan tiến hành tố tụng ra quyết định đình chỉ vụ án ở giai đoạn đó. Đối với vụ án này, thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa ra quyết định đình chỉ vụ án trong trường hợp chưa đưa vụ án ra xét xử mà bị can hoặc bị cáo chết.
Ngoài giải quyết đình chỉ vụ án, khi bị cáo chết, tòa còn phải có những quyết định liên quan đến việc xử lý vật chứng của vụ án. Hiện tòa đang tiến hành các thủ tục về pháp lý với địa phương nơi Dũng chết, sau đó mới tiến hành các bước tố tụng tiếp theo.
Dũng “cam” bị tòa án ở Campuchia xử 18 năm tù
Trong khi đó, ngày 21-6-2017, tòa sơ thẩm tỉnh Mondulkiri, vương quốc Campuchia đã xét xử Stefan Struik về tội không trình báo vị thành niên bị xâm hại và che giấu tội phạm hai năm tù và phạt 4 triệu riel.
Tòa cũng tuyên xử vắng mặt Dũng 18 năm tù về tội xâm hại trẻ em, ra lệnh bắt giam và buộc Dũng phải bồi thường 80 triệu riel cho gia đình nạn nhân...
Theo tòa án Mondulkiri, qua Facebook, từ tháng 10-2014, Stefan Struik quen với Dũng và hẹn gặp nhau tại TP.HCM. Sau khi gặp nhau, Dũng sang Campuchia nhiều lần để gặp Stefan Struik, có khi ở Phnom Penh, lúc ở Kampung Cham, lúc ở Mondulkiri. Dũng và Stefan Struik có quan hệ đồng tính, trong đó Dũng là vợ còn Stefan Struik là chồng và cả hai dự tính sẽ tổ chức đám cưới tại Hà Lan.
Năm 2016, Stefan Struik đưa Dũng đến đồn điền cacao ở Sarabom, Mondulkiri và nhờ Dũng nấu ăn. Tại đây, Dũng quen biết các cháu nhỏ là con của những công nhân làm việc tại đồn điền, trong đó có bé So Sao. Từ tháng 8 đến tháng 9-2016, Dũng đưa bé So Sao vào rừng gần Công ty Kam Kav xâm hại và lấy điện thoại ghi hình lại.
Tuy nhiên, theo nguồn tin của chúng tôi, sau ba tháng bị giam, khoảng cuối tháng 10-2017, Stefan Struik đã được tự do và nhập cảnh vào Việt Nam, tìm cách làm thủ tục vào trại giam thăm Dũng.
Được biết, bản án của tòa sơ thẩm tỉnh Mondulkiri đã “tha tội che giấu tội phạm; xử tội bị can Ly Heng không trình báo vị thành niên bị xâm hại hai năm tù giam nhưng thực tế tội này chỉ tính tám tháng tù giam, phần còn lại là án treo theo Điều 530 và 108 BLHS Vương quốc Campuchia” (nguyên văn).
Dũng “cam” phạm tội ở Campuchia nhưng Việt Nam xử lý
Dũng “cam” sinh năm 1982 tại tỉnh Hưng Yên. Do mẹ ruột Dũng đơn thân nên mang Dũng cho một người họ hàng ở TP Long Xuyên (An Giang) nuôi.
Trong vụ án này, Dũng phạm tội ở Campuchia nhưng không bị dẫn độ sang Campuchia để xử lý mà lại bị khởi tố, điều tra, truy tố… ở Việt Nam. Theo cơ quan điều tra Bộ Công an và VKSND Tối cao, căn cứ vào BLHS 1999 và BLTTHS 2003 thì việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử Dũng tại Việt Nam là đúng quy định pháp luật.
Cụ thể, Điều 344 BLTTHS 2003 quy định cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng Việt Nam từ chối dẫn độ trong trường hợp người bị yêu cầu dẫn độ là công dân nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Căn cứ nguyên tắc quốc tịch và nguyên tắc chủ quyền quốc gia theo pháp luật quốc tế, quốc gia có quyền từ chối dẫn độ đối với công dân của quốc gia mình. Tuân theo nguyên tắc pháp lý tối cao đó, quốc gia được đề nghị sẽ không chấp nhận yêu cầu dẫn độ công dân quốc gia mình, cho dù người đó phạm tội trên lãnh thổ quốc gia kia.
Về bản án 18 năm tù mà tòa sơ thẩm tỉnh Mondulkiri đã tuyên với Dũng, VKSND Tối cao cho biết không phù hợp với nguyên tắc áp dụng hình phạt quy định trong BLHS 1999 (tội hành hạ trẻ em theo khoản 2 Điều 110 BLHS 1999 có khung hình phạt chỉ từ một năm tù đến ba năm tù). Do vậy, Việt Nam có quyền từ chối thực hiện bản án trên của tòa án tỉnh Mondulkiri khi có yêu cầu thi hành.
Theo Phương Nam (Pháp Luật TPHCM)