Chiêu 'thổi giá' đấu thầu thiết bị giáo dục

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa khởi tố vụ án “Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan sai phạm trong mua sắm thiết bị giáo dục xảy ra tại Sở GD&ĐT tỉnh này. Trước đó, ngành chức năng đã có kết luận thanh tra xác định, trong giai đoạn 2017-2019, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh thực hiện 17 gói thầu mua sắm thiết bị dạy học với tổng giá trị hợp đồng là hơn 250 tỷ đồng. Trong đó mua sắm tập trung 15 gói thầu, còn 2 gói do Sở GD&ĐT tự mua.

Kết luận thanh tra đã chỉ ra hàng loạt vi phạm trong quá trình thực hiện việc đấu thầu cung cấp thiết bị giáo dục. Nghiêm trọng hơn là giá thiết bị trong một số gói thầu cao bất thường so với giá nhập khẩu. Tại gói thầu TB 04.2018 mua 634 máy chiếu đa năng do Công ty cổ phần Thương mại Hồng Hà và Công ty CP Đầu tư P&T trúng thầu, trước khi bán cho Sở GD&ĐT, các sản phẩm đã được mua đi, bán lại để nâng giá cao lên bất thường.

Ở lô hàng thứ nhất gồm 464 máy chiếu đa năng NEC NP-MC371 XG kèm thiết bị tương tác và phần mềm hỗ trợ giảng dạy NOVI Elearning được Công ty CP Đầu tư P&T nhập khẩu hơn 9 triệu đồng/máy, sau đó bán lại cho Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Lê Hoàng với giá 17,3 triệu đồng/máy. Số máy này tiếp tục được bán lại cho Công ty cổ phần Thương mại Hồng Hà với giá 20,7 triệu đồng/máy. Cuối cùng Sở GD&ĐT Hà Tĩnh nhận máy với giá 35 triệu đồng/máy. Thanh tra Hà Tĩnh xác định lô hàng này chênh lệch với giá ban đầu là hơn 8 tỷ đồng.

Tương tự chiêu trò trên, ở lô hàng thứ 2 cũng được đơn vị trúng thầu “làm xiếc” khi 170 bộ máy chiếu đa năng kèm thiết bị tương tác NEC NP-MC371 XG nhập vào gần 9 triệu đồng/máy. Sau nhiều vòng mua bán, máy lại thuộc về liên danh Hồng Hà và P&T với mức giá cao gần gấp đôi. Khi Sở GD&ĐT Hà Tĩnh nhận hàng từ hai đơn vị này phải trả với giá 30,5 triệu đồng/máy. Tổng giá trị chênh lệch giữa giá trúng thầu với giá nhập khẩu của lô thiết bị này là hơn 2,4 tỷ đồng.

Gây thất thoát tiền của nhà nước

Trong gói thầu mua 729 máy chiếu đa năng tích hợp tính năng tương tác HPEC HC-3356XL được thực hiện vào năm 2017 cũng bị nâng giá cao bất thường. Máy được nhập vào với giá gần 7 triệu đồng/máy, nhưng về tay Sở GD&ĐT phải trả hơn 30 triệu đồng/máy. Mức chênh lệch giá nhập khẩu và giá bán của gói thầu này lên đến gần 12 tỷ đồng.

Là một trong những doanh nghiệp trúng nhiều gói thầu nhất, Công ty cổ phần công nghệ thông tin Lam Hồng cũng được ngành chức năng kết luận có hàng loạt sai phạm. Trong lô hàng đăng ký mua 83 máy chiếu đa năng tích hợp bảng tương tác HPEC HC-388XI và 83 máy tính xách tay, doanh nghiệp này được cho là đã tráo đổi phụ lục để lập hồ sơ mua 112 máy chiếu đa năng tích hợp bảng tương tác HPEC HC-388EXI. Còn gói mua sắm 132 máy chiếu đa năng thì lại thiếu phần mềm smart E-learning. Đáng nói giá mua sắm cũng cao bất thường khi giá nhập khẩu máy chiếu đa năng là 7-8 triệu đồng/máy, nhưng giá hợp đồng bán cho đơn vị trúng thầu được nâng lên 30-35 triệu đồng/máy.

Theo thanh tra, so sánh giá nhập khẩu và giá bán lại cho cơ quan giáo dục, số tiền chênh lệch tại các gói thầu vi phạm lên đến hơn 60 tỷ đồng. Ngoài “thổi giá” thiết bị, tại kết luận thanh tra cũng điểm mặt những thiết bị giáo dục bị đơn vị trúng thầu tráo đổi phụ lục, lắp đặt sai thiết kế, dẫn đến hiệu quả sử dụng không cao, gây thất thoát tiền của Nhà nước.