Bà Diệp Bạch Dương hầu toà

Sáng 15/3, bà Dương Thị Bạch Diệp (đại gia Diệp Bạch Dương, Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương) bị TAND TP HCM đưa ra xét xử về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 BLHS 2015.

Bà Diệp bị cáo buộc vai trò chủ mưu trong vụ hoán đổi nhà đất 57 Cao Thắng (quận 3) lấy trụ sở Trung tâm ca nhạc nhẹ TP HCM - số 185 Hai Bà Trưng (quận 3) gây thiệt hại cho Nhà nước 186 tỷ đồng.

Đối với các sai phạm của chính quyền TP HCM, tạo điều kiện cho bà Diệp lừa đảo, nguyên Phó chủ tịch thường trực Nguyễn Thành Tài (69 tuổi, đang mang án sơ thẩm 8 năm tù) bị xác định là người chịu trách nhiệm cao nhất. Ông cùng với Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường); Trần Nam Trang (nguyên Phó giám đốc Sở Tài chính); Nguyễn Thành Rum (nguyên Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch), Vy Nhật Tảo (nguyên Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ) và 3 người khác bị truy tố tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 285 BLHS 2015.

Liên quan vụ án, nguyên Giám đốc Sở Tài chính TP HCM Đào Thị Hương Lan đã bỏ trốn, cơ quan điều tra đang truy nã, sẽ xử lý sau.

Phiên tòa do thẩm phán Phạm Lương Toản, Chánh tòa Hình sự, làm chủ tọa cùng 4 thành viên HĐXX. Đại diện VKSND TP HCM giữ quyền công tố có kiểm sát viên Trịnh Thị Lan Anh, Lê Thị Đông và Phạm Văn Hiền.

Bà Diệp có 6 luật sư bào chữa. Trước phiên tòa các luật sư có đơn đề nghị HĐXX triệu tập Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự TP HCM, hai điều tra viên của Bộ Công an, lãnh đạo các ngân hàng liên quan.

Để phục vụ cho việc xét xử, tòa còn triệu tập 21 tổ chức, cá nhân liên quan như UBND TP HCM, Ban chỉ đạo 09, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL), Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Tài chính...

Theo nội dung vụ án, năm 2008, biết Trung tâm ca nhạc nhẹ (TTCNN) TP HCM tại 185 Hai Bà (quận 3, thuộc Sở VHTT&DL) có nhu cầu xây dựng mới nhưng gặp khó khăn về kinh phí nên bà Diệp đã đề nghị với ông Vy Nhật Tảo (Giám đốc) được hoán đổi trụ sở này với khu đất 57 Cao Thắng rộng 1.040 m2. Nữ đại gia đưa ra các phương án hấp dẫn có lợi cho cả hai bên như ngoài việc bù thêm phần thiếu so với giá thị trường, bà sẽ hỗ trợ xây dựng trung tâm có quy mô lớn, hiện đại hơn. Công ty của bà Diệp sẽ hợp nhất được khối mặt bằng 185 Hai Bà Trưng với các khu đất liền kề của bà để xây dựng khách sạn 5 sao.

Bà Diệp gửi nhiều công văn cũng như gặp trực tiếp thuyết phục các lãnh đạo cơ quan liên quan chấp thuận đề xuất của mình. Tuy chưa được UBND TP HCM chấp thuận nhưng ông Tảo và bà Diệp đã thống nhất và xin giấy phép xây dựng cho công trình TTCNN tại 57 Cao Thắng.

Sau khi đối chiếu với các quy định của pháp luật, UBND TP HCM từ chối đề xuất của bà Diệp. Tuy nhiên, sau đó ông Nguyễn Thành Tài chỉ đạo Văn phòng UBND TP HCM ký công văn chỉ đạo, giao Sở Tài chính phối hợp với Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Xây dựng, Sở VHTT&DL, nghiên cứu và có ý kiến đề xuất vì cho rằng phương án này có lợi cho thành phố.

Ngày 18/1/2010, sau hai lần tổ chức cuộc họp với các sở ngành bà Đào Thị Hương Lan, Giám đốc Sở Tài chính (Thường trực Ban Chỉ đạo 09, có nhiệm vụ sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn TP HCM) đã ký đề xuất hoán đổi vì cho rằng đây là "sự việc đã rồi".

Quá trình họp bàn lãnh đạo các sở ngành không ai yêu cầu bà Diệp xuất trình bản chính giấy chứng nhận quyền sỡ hữu đối với khu đất 57 Cao Thắng. Thực tế, bất động sản này đã được nữ đại gia đem thế chấp cho ngân hàng trước đó để vay hàng nghìn lượng vàng.

Đến ngày 5/3/2010 ông Nguyễn Thành Tài ký văn bản gửi các đơn vị liên quan có nội dung chấp thuận cho hoán đổi nhà đất 185 Hai Bà Trưng và 57 Cao Thắng.

Cuối năm 2011, do bất đồng quan điểm với thành phố về việc định giá công trình 57 Cao Thắng, số tiền bù khi hoán đổi và cho rằng thành phố gây khó khăn trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với khu đất 185 Hai Bà Trưng nên bà Diệp yêu cầu huỷ bỏ thỏa thuận. Sau nhiều lần họp bàn phương án giải quyết, cuối cùng thành phố phải nhượng bộ không thu thêm từ công ty của bà Diệp khoản tiền chênh lệch hơn 4 tỷ đồng còn thiếu.

Sở Tài nguyên - Môi trường được giao làm thủ tục cấp giấy chứng nhận sở hữu khu đất 185 Hai Bà Trưng cho Công ty Diệp Bạch Dương. Bà Diệp sau đó đã bàn giao công trình xây dựng cho TTCNN xây mới trên khu đất 57 Cao Thắng. Đến lúc này vẫn không ai phát hiện chủ quyền nhà đất đã được thế chấp ngân hàng.

Đầu năm 2013, Bà Diệp tiếp tục đem khu đất 185 Hai Bà thế chấp cho ngân hàng TMCP Phương Nam (nay là Sacombank) vay 160 tỷ đồng. Hiện, bà không có khả năng trả nợ.

Mấy tháng sau, khi UBND TP HCM đề nghị xác lập quyền sở hữu nhà nước tại địa chỉ 57 Cao Thắng cho TTCNN sử dụng thời gian lâu dài thì mới biết bà Diệp đã thế chấp cho ngân hàng.

Cơ quan công tố xác định Nhà nước đã mất quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đối với tài sản 185 Hai Bà Trưng, không xác lập được quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đối với tài sản 57 Cao Thắng. Bà Diệp đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt khu nhà đất 185 Hai Bà Trưng trị giá 352 tỷ đồng (giá năm 2019).

Qúa trình điều tra, ông Nguyễn Thành Tài cho biết là Phó chủ tịch thường trực nhưng không được phân công quản lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước. Khi nghe Vy Nhật Tảo và bà Diệp trình bày về đề nghị hoán đổi đã bị thuyết phục, vì bà Diệp xây khách sạn 5 sao sẽ mang lại lợi ích cho thành phố. Do không thuộc lĩnh vực mình phụ trách, ông Tài báo cáo Chủ tịch UBND TP HCM Lê Hoàng Quân và được chấp thuận. Ông Quân giao ông Tài trực tiếp chỉ đạo việc hoán đổi này.

Theo ông Tài, bản thân nhận thức được quyền sở hữu hợp pháp, không có tranh chấp, thế chấp đối với nhà 57 Cao Thắng của Công ty Diệp Bạch Dương là điều kiện tiên quyết, bắt buộc để thực hiện việc hoán đổi, nhưng ông lại thiếu sót khi không chỉ đạo kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý. Bởi ông tin tưởng TTCNN và Ban chỉ đạo 09 sẽ làm việc này.

Ông Tài cho rằng mình không vụ lợi, hay có động cơ cá nhân. Nhưng là người chấp nhận chủ trương và chỉ đạo giải quyết việc hoán đổi, ông sẽ chịu trách nhiệm về hậu quả đã xảy ra.

Theo Hải Duyên (VnExpress.net)