Ngày 22/3, Văn phòng chính phủ gửi công văn hỏa tốc cho Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và Khoa học và Công nghệ (KHCN) đề nghị tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện hệ thống Tiêu chuẩn và Quy chuẩn Việt Nam với xe nhập khẩu để tăng cường quản lý mặt hàng này, đồng thời phù hợp với các cam kết quốc tế.
Công văn được gửi đi chỉ vài ngày sau khi Bộ GTVT chấp nhận Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô (VTA) từ Indonesia, một yêu cầu khó khăn nhất của Nghị định 116 quy định về điều kiện kinh doanh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu ôtô, ban hành hồi tháng 10/2017. Giấy VTA từ Thái Lan cũng được Bộ chấp nhận từ cuối tháng 2. Hiện xe nhập từ thị trường này đã giao dịch bình thường.
Ngày 28/3, trao đổi với PV, ông Hoàng Hà, Vụ trưởng Khoa học công nghệ (Bộ GTVT) cho biết Bộ đang rà soát lại các tiêu chuẩn, nếu cần thiết sẽ chỉnh sửa. Ông cũng khẳng định Bộ luôn cập nhật các tiêu chuẩn mới của thế giới vì phương tiện của Việt Nam không chỉ lưu thông trong nước mà phải đảm bảo tiêu chuẩn để lưu thông trên nhiều nước theo Hiệp định tiểu vùng sông Mê Kong mở rộng.
Hãng xe mông lung
Trước thông tin này, các hãng kinh doanh xe nhập khẩu tỏ ra lo lắng. Đại diện Toyota, Honda cho rằng hàng rào kỹ thuật có thể trở thành một chướng ngại vật mới mà xe nhập khẩu phải vượt qua nếu muốn vào thị trường Việt Nam, tương tự Nghị định 116.
"Yêu cầu hàng rào kỹ thuật với xe nhập khẩu không mới, đã có từ vài năm nay, nhưng yêu cầu mới đây có thể là động thái để bổ sung thêm cho những rào cản đã tạo trong Nghị định 116", ông Phạm Anh Tuấn, tổng trưởng ban chiến lược Toyota Việt Nam nhận định.
Hãng cũng mông lung, chưa hình dung được rào cản kỹ thuật sẽ áp dụng vào khía cạnh nào. "Việt Nam đi sau các nước về công nghiệp ôtô, vì vậy quy chuẩn khó lòng cao hơn họ, có lẽ khả thi hơn sẽ là mảng thủ tục giấy tờ", vị đại diện Toyota nhận xét.
Hiện trong bộ hồ sơ để kiểm định ôtô nhập khẩu, buộc phải có Bản sao giấy chứng nhận kiểu loại linh kiện của 4 loại là lốp, gương chiếu hậu, đèn chiếu sáng phía trước và kính được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền. Một số hãng khác cho rằng tăng số lượng linh kiện trong quy định này hoặc thêm các loại giấy tờ chứng nhận có thể là cách để dựng hàng rào mới. Nhưng là cách nào chăng nữa, hàng rào kỹ thuật của Việt Nam khó lòng yêu cầu cao hơn nước ngoài nếu tuân thủ đúng các cam kết quốc tế về cạnh tranh công bằng giữa xe nhập khẩu và xe lắp ráp.
Từ cuối 2017, xe nhập khẩu phải đối mặt với nhiều bất lợi khi ưu tiên của Chính phủ là phát triển ngành công nghiệp lắp ráp ôtô. Nghị định 116 và Thông tư 03 (GTVT) gây khó với Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại. Nghị định 125 giúp xe lắp ráp tràn đầy cơ hội giảm giá. Sắp tới nếu đề xuất miễn Thuế Tiêu thụ đặc biệt cho phần giá trị tạo ra trong nước thành hiện thực và các Bộ ngành tạo thêm rào cản kỹ thuật mới, xe nhập khẩu sẽ càng khó khăn.
Theo Đức Huy - Đoàn Loan (VnExpress.net)