Van điều nhiệt là một bộ phận thuộc hệ thống làm mát của ô tô, nó đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh nhiệt độ của động cơ. Nó kiểm soát dòng chảy của chất làm mát giữa động cơ và bộ tản nhiệt.
Nếu động cơ nguội, van điều nhiệt vẫn đóng để làm nóng động cơ. Khi động cơ nóng lên, van điều nhiệt dần dần mở ra để cho phép chất làm mát tiếp cận bộ tản nhiệt.
Van điều nhiệt khiến động cơ quá nóng hoặc quá lạnh
Đầu tiên cần lưu ý, những chiếc ô tô làm mát bằng gió sẽ không được trang bị van điều chỉnh nhiệt. Tuy nhiên, hầu hết ô tô hiện đại ngày nay đều có sử dụng van điều nhiệt này.
Triệu chứng phổ biến nhất cho thấy dấu hiệu van điều khiển nhiệt kém hoặc hỏng là hiện tượng động cơ quá nóng. Điều này có thể xảy ra do van điều nhiệt quá cũ và bị kẹt ở vị trí đóng, chất làm mát sẽ không thể tiếp cận bộ tản nhiệt và động cơ sẽ quá nóng, gây ra thiệt hại lớn và tốn kém.
Ngược lại, triệu chứng ít được biết đến hơn là khi máy điều nhiệt khiến động cơ bị lạnh quá mức, tức là động cơ không bao giờ đạt đến nhiệt độ hoạt động. Điều này xảy ra khi van điều nhiệt bị kẹt mở và cũng gây thiệt hại không kém.
Để kịp thời can thiệp khi van điều nhiệt có vấn đề, bạn hãy để ý đồng hồ đo nhiệt độ. Nếu không có, hãy theo dõi các đèn cảnh báo khác nhau trong cụm đồng hồ. Nếu động cơ đã có dấu hiệu bị quá nóng thì hãy tạm dừng xe lại để đảm bảo an toàn.
Nếu động cơ quá nóng, bạn có thể cân nhắc phương án bật máy sưởi để tản bớt nhiệt dư thừa. Mặc dù hành động này có thể khiến bạn bị nóng và cũng không khắc phục được tận gốc vấn đề của máy điều nhiệt, nhưng nó có thể giúp bạn đến đích mà không gây thiệt hại hay tốn kém chi phí.
Mặc dù bạn không nên lái một chiếc xe với động cơ quá nóng suốt hàng trăm km, nhưng vấn đề này không cấp thiết đến mức phải có thiết bị thay thế ngay lập tức. Trong khi đó, vấn đề van điều nhiệt khiến động cơ bị lạnh quá mức sẽ gây ra những thiệt hại nặng nề hơn nhiều, nó có thể làm giảm tuổi thọ động cơ.
Rò rỉ chất làm mát
Một dấu hiệu khác cho thấy sự cố liên quan đến van điều nhiệt là việc rò rỉ chất làm mát. Có một miếng đệm ngăn chất làm mát thấm ra khỏi vỏ van điều nhiệt khi nó chảy giữa động cơ và bộ tản nhiệt. Theo thời gian, miếng đệm có thể bị khô, giòn, không còn hoạt động nữa và khiến chất làm mát rò rỉ.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chất làm mát có thể bị rò rỉ từ hàng chục bộ phận. Nếu bạn phát hiện chất làm mát bên dưới ô tô của mình, đừng ngay lập tức kết luận rằng nó đến từ van điều nhiệt. Hãy quan sát xung quanh để tìm kiếm các dấu hiệu như vết nhỏ giọt của nước làm mát hay cặn bẩn. Nếu bạn không thấy gì bất thường thì rất có thể nguyên nhân rò rỉ đến từ bộ phận khác.
Cách kiểm tra hoặc thay thế van điều nhiệt
Việc kiểm tra và thay thế (nếu cần) van điều nhiệt không khó, nhưng có một số lưu ý quan trọng khi thực hiện. Đầu tiên, đừng bao giờ chạm đến hệ thống làm mát của ô tô nếu động cơ đang nóng, nếu không cẩn thận bạn sẽ dính vết sẹo bỏng suốt đời.
Hầu hết các ô tô có van điều nhiệt được đặt gần đầu động cơ. Tuy nhiên, nếu bạn lái một chiếc Subaru, bạn có thể phải chui xuống gầm xe mới có thể tiếp cận được bộ phận này.
Hãy tháo ống dẫn đến vỏ van điều nhiệt, nới lỏng các bu lông đang cố định phần trên của hộp, mở nó ra và dùng giẻ lau sạch bất kỳ vết nước làm mát nào dính ở đó và bạn sẽ thấy van điều nhiệt.
Tháo lấy van điều nhiệt và cẩn thận cạo hết cặn còn sót lại của miếng đệm. Nếu đã xác định được van điều nhiệt bị hỏng, bạn chỉ cần thay cái mới vào lại vị trí này và đảm bảo lắp đúng hướng. Sau đó, hãy thay miếng đệm mới, siết chặt các bu lông và lắp lại phần ống dẫn.
Còn trong trường hợp không chắc chắn về việc van điều nhiệt có vấn đề hay không, bạn hãy chuẩn bị một nồi nước lạnh, thả nó vào và đun sôi lên. Van điều nhiệt có vấn đề nếu bạn thả vào nồi nước lạnh nhưng nó lại mở, hoặc khi nước sôi nhưng vớt ra kiểm tra lại thấy nó đóng.
Theo Quân Hiếu (VietNamNet)