10 sự kiện ảnh hưởng đến thị trường ô tô Việt Nam 2020

1. Hủy triển lãm, giải đua ô tô vì Covid-19

Hai sự kiện lớn của ngành ô tô Việt Nam là đăng cai một chặng giải đua xe F1 và tháng 4 và Triển lãm ô tô tháng 10 đều bị hủy bỏ để phòng tránh dịch Covid-19.

Nếu như Triển lãm ô tô Việt Nam là một sự kiện mang tính chất thường niên kể từ năm 2004, có gián đoạn thì cũng chỉ ảnh hưởng một chút về kế hoạch quảng cáo của các hãng xe quen thuộc, nhưng hoãn chặng đua F1 Việt Nam với đường đua Mỹ Đình đã hoàn thiện gây hụt hẫng rất lớn với phần lớn người dân.

Để chuẩn bị cho chặng đua F1 lần đầu Việt Nam đăng cai, ban tổ chức đã hoàn tất thi công toàn bộ 5.607km và các hạng mục cố định đi kèm chỉ trong vòng chưa đầy 1 năm. Nếu diễn ra như kế hoạch, Hà Nội sẽ là thành phố thứ 22 trên thế giới tham gia đăng cai một chặng của giải đua xe danh giá nhất thế giới. Đây không chỉ là cơ hội quảng bá du lịch cho đất nước mà còn đưa tên Việt Nam lên tầm cỡ thế giới.

2. Gỡ bỏ quy định gây khó cho ô tô nhập khẩu

Ngày 5/2, Chính phủ đã ban hành Nghị định 17/2020/NĐ-CP về sửa đổi các Nghị định về điều kiện đầu tư kinh doanh, hiệu lực bắt đầu từ ngày 22/03. Nghị định 17 được ví như đã “cởi nút thắt” trong hoạt động nhập khẩu ô tô của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô tại Việt Nam sau hơn 2 năm quy định tại Nghị định 116/2017.

Trong đó, Nghị định 17/2020 đã gỡ bỏ một số quy định về giấy chứng nhận kiểu loại, kiểm tra theo từng lô xe nhập khẩu… Doanh nghiệp nhập xe không còn phải vất vả chuẩn bị giấy tờ, thời gian chờ kiểm định cả lô xe như trước khiến thời gian từ lúc xe về cảng đến lúc bán ra thị trường kéo dài từ 3 đến 6 tháng.

Kết quả chỉ sau 3 tháng Nghị định có hiệu lực, lượng xe nhập khẩu về Việt Nam tăng trở lại, gần gấp đôi so với tháng thấp điểm nhất. Trong những tháng cuối năm, lượng xe nhập đều đặn tăng trưởng tháng sau hơn tháng trước từ 7 đến 11% (theo Tổng cục Hải quan).

3. Chính sách ưu đãi 50% lệ phí trước bạ

Nửa đầu năm, doanh số toàn thị trường giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái, theo VAMA.  Đó cũng là nguyên nhân chính khiến các hãng xe cầu cứu Chính phủ. Cuối tháng 6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký Nghị định 70 quy định mức thu lệ phí trước bạ với ôtô sản xuất, lắp ráp trong nước được giảm 50% trong 2020, hiệu lực từ 28/6 đến hết năm.

Giảm trước bạ là chính sách được các chuyên gia đánh giá là rất hiệu quả, bởi số tiền giảm thực tế cho người mua rất đáng kể, từ vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng. Vinfast, Toyota, Hyundai, Kia,  Mercedes… là những hãng xe hưởng lợi nhờ chính sách của Chính phủ.

Khi cả thị trường đã nghĩ tới một năm thất bát thì chính sách ưu đãi 50% lệ phí trước bạ xuất hiện trở thành đòn bẩy thúc đẩy thị trường ô tô tăng trưởng trở lại. Cụ thể doanh số tháng 7, 9 đều tăng so với tháng 6, tháng 8 có phần giảm vì trùng tháng Ngâu. 

Đến tháng 10, bắt đầu quý cuối năm, khách hàng nhận ra thời gian không còn nhiều để nhận ưu đãi, xe lắp ráp tăng 15% doanh số. Tiếp đà tăng trưởng đó, kết thúc tháng 11, doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô đạt 36.359 xe, tăng 9% so với tháng trước đó và tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. 

4. Các máy ô tô tạm dừng sản xuất vì dịch Covid-19

Ngày 31/3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ban hành chỉ thị số 16/CT-TTg về việc Việt Nam sẽ tiến hành cách ly xã hội trong vòng 15 ngày kể từ 0 giờ ngày 1/4/2020 với mục tiêu ngăn chặn sự lây lan của virus Covid-19.

Phản ứng nhanh hơn trước dịch Covid-19 phải kể đến hai hãng lắp ráp ô tô Toyota và Ford Việt Nam. Không đợi đến khi Chính phủ có chỉ thị cách ly toàn xã hội, Toyota Việt Nam đã thông báo tạm dừng sản xuất từ ngày 30/3. Trong ngày 31/3, Honda Việt Nam thông báo tạm dừng các hoạt động sản xuất tại Việt Nam kể từ ngày 1/4. Ngay sau đó, Tập đoàn TC Motor cũng tiến hành đóng cửa hệ thống nhà máy Hyundai tại thành phố Ninh Bình.

Nissan Việt Nam chuyển sang làm việc trực tuyến thông qua các công cụ như hotline, email… để duy trì liên lạc công việc với khách hàng, đối tác kinh doanh và các nhà cung cấp từ ngày 1/4 đến 15/4/2020.

Động thái ngưng sản xuất, kinh doanh của các hãng xe tại Việt Nam cũng đã kéo theo doanh số bán hàng toàn thị trường 6 tháng đầu năm sụt giảm 31% so với cùng kỳ năm 2019, chỉ đạt 107.183 xe (theo số liệu VAMA).

6. Nở rộ ra mắt xe online

Lần đầu tiên trong lịch sử thị trường ô tô Việt Nam, các thương hiệu từ bình dân đến xa xỉ đều chọn cách ra mắt xe trực tuyến trên mạng internet.

Khởi xướng cho hoạt động này là Trường Hải bằng việc cho ra mắt 10 mẫu xe và phiên bản BMW mới vào lúc 12 giờ ngày 22/4. Sau BMW, nhà phân phối xe Audi ra mắt 3 mẫu xe A4, Q3 và Q7 vào ngày 8/5.

Cho dù đã qua thời điểm cách ly xã hội khá dài nhưng đến ngày 9/12, Honda Việt Nam tiếp tục tổ chức ra mắt từ xa mẫu Honda City thế hệ mới do xuất hiện điểm dịch mới tại Tp HCM, nơi dự kiến ra mắt xe.

Không chỉ ra mắt trực tuyến, thời điểm tháng 4 và tháng 5, các đại lý ô tô cũng áp dụng biện pháp làm việc từ xa, nhân viên tiếp xúc khách hàng qua điện thoại và gọi điện video. Thậm chí, sau khi chốt mua xe, khách hàng được nhận dịch vụ giao xe tận nhà để phòng tránh dịch bệnh.

7. Ô tô Trung Quốc gây ồn ào vì khoe công nghệ

Trong nửa đầu năm 2020 và kéo dài tới những tháng cuối năm, những cái tên xe Trung Quốc như Zotye Z8, BAIC Q7, Brilliance V7 và Beijing X7 có giá chỉ trên dưới 700 triệu đồng liên tục “chiếm sóng” trên mạng xã hội cũng như kênh Youtube của giới KOL (còn gọi là người có ảnh hưởng). 

Điều được dư luận quan tâm là vớ giá thậm chí chỉ bằng 1 nửa so với xe Nhật, Hàn cùng phân khúc, những chiếc ô tô đến từ “hàng xóm” sở hữu các option cao cấp như cửa sổ trời panorama, màn hình giải trí 12 inch, camera 360 độ, cần số điện tử thò thụt, phanh đỗ tự động...

Không chỉ giá rẻ, tràn ngập công nghệ mà nhà phân phối còn tự tin bảo hành xe bán ra lên tới 5 năm thay vì 3 năm như thường thấy. Điều này càng khiến dư luận trở nên quan tâm để ý tới những mẫu xe Trung Quốc vốn từng thất bại 2 lần trong 2 thập niên cuối thế kỷ 20 và đầu 21 khi tìm đường vào Việt Nam.

Tuy nhiên, một số chuyên gia ô tô cho rằng xe Trung Quốc có thể tạo được sóng dư luận ban đầu, ảnh hưởng ít nhiều đến thị trường bán lẻ ô tô trong nước nhưng sẽ không kéo dài bởi tính chất “ăn xổi” thường thấy của các nhà phân phối, khi chỉ tập trung bán hàng mà không làm chỉn chu dịch vụ chăm sóc khách hàng.

8. Xe ô tô kinh doanh đổi sang biển số vàng

Từ 1/8/2020, tất cả xe kinh doanh vận tải buộc phải đổi sang biển số nền vàng, đồng thời thay đổi lại số và giấy tờ xe theo quy định tại Thông tư 58/2020/TT-BCA của Bộ Công an.

Đồng thời, cũng theo Thông tư 58, các xe ô tô tư nhân đăng ký mới hoặc đổi biển cũng buộc phải sử dụng loại biển số mới màu trắng có kích thước tương tự là 165x330mm. Các xe sẽ được cấp mặc định 2 biển số kích thước giống nhau, thay cho trước đây các xe được cấp 2 biển: một dài và 1 vuông với kích thước 110x470mm và 200x280mm.

Khi mới triển khai, những biển số màu vàng khiến nhiều người cảm thấy lạ lẫm, thế nhưng sau một thời gian, việc nhiều xe kinh doanh vận tải sử dụng loại biển số này trên đường đã được người dân cảm thấy “quen mắt”.

Không những vậy, biển số với màu khác biệt sẽ giúp lực lượng chức năng nhận biết rõ hơn các xe có đăng ký kinh doanh vận tải như xe taxi, xe công nghệ,… để dễ quản lý, xử phạt vi phạm.

Theo thống kê của Cục CSGT (Bộ Công an), ước tính có khoảng 2 triệu xe thuộc đối tượng này. Lộ trình đổi toàn bộ xe kinh doanh vận tải sang sử dụng biển số màu vàng là hết ngày 31/12/2021.

9. Đua nhau thay nhà phân phối ô tô

Sau hơn 2 năm âm thầm rút khỏi Việt Nam, thương hiệu xe Pháp Renault bất ngờ tuyên bố trở lại vào tháng 4 nhà phân phối mới CT Wearnes-công ty đang nắm quyền phân phối hàng loạt hãng như Bentley, Aston Martin, Lamborghini, Ducati tại Việt Nam.

Ngày 1/10, Công ty TNHH Phát triển Công nghiệp Ôtô Việt Nam (VAD) thành lập chưa đầy một tháng sau khi Tan Chong chấm dứt quyền phân phối thương hiệu Nissan đã thông báo tiếp quản hoạt động kinh doanh. Từ nay đến cuối năm, nhà phân phối mới chủ yếu tập trung vào xây dựng lại hệ thống đại lý cũng như đảm bảo dịch vụ bảo dưỡng, sửa chữa, phụ tùng xe Nissan cho các khách hàng cũ.

Sau khi mất quyền phân phối xe Nissan, Tan Chong chuyển hướng sang kinh doanh xe MG (Morris Garages), ra mắt từ tháng 7 bằng hai sản phẩm đầu tiên ZS và HS. MG là thương hiệu của Anh nhưng đã chuyển chủ sở hữu sang hãng xe Trung Quốc SAIC từ năm 2007.

Tháng 10 năm nay, nhà phân phối xe Rolls-Royce chính hãng tại Việt Nam là Công ty cổ phần ôtô Regal đã thông báo dừng hoạt động sau 7 năm tồn tại. Hai tháng sau, Rolls-Royce châu Á Thái Bình Dương công bố nhà phân phối mới là S&S Automotive, một công ty mới hoạt động được 2 tháng. Cũng trong tháng 12, thương hiệu xe địa hình Mỹ là Jeep đã công bố nhà phân phối mới - Jeep Vietnam Automobiles (JVA) sau khoảng 10 năm vắng bóng.

10. Xe Vinfast liên tục lọt top xe bán chạy

Những tháng cuối năm 2020, hãng Vinfast liên tục lọt Top xe bán chạy của tháng khiến mọi con mắt đều đổ dồn vào hãng xe Việt non trẻ này.

Từ tháng 5, VinFast lần đầu công bố số liệu bán hàng. Hai mẫu xe Vinfast lọt top 10 xe bán chạy nhất là Fadil đứng thứ 4 với 1.156 xe và Lux A2.0 đứng thứ 8 với 682 xe bán ra.

Sang tháng 6, Fadil lại một lần nữa vượt mặt đối thủ Hyundai Grand i10 dẫn đầu phân khúc hạng A với 1.364 xe được bán ra, đứng thứ 4.

Từ đó đến nay, Vinfast Fadil liên tục lọt top xe bán chạy hàng tháng với doanh số đạt được khá ấn tượng.

Vinfast Fadil vươn lên vị trí dẫn đầu phân khúc xe hạng A về số lượng xe bán ra hàng tháng chỉ sau chưa đầy một năm có mặt trên thị trường, phần nhiều nhờ hãng xe Việt liên tục triển khai chương trình hỗ trợ nhằm kích cầu như: miễn lãi trả góp trong hai năm; trừ 10% giá bán nếu khách thanh toán 100%; hỗ trợ trước bạ, tặng voucher mua xe, miễn phí gửi xe, tặng voucher du lịch...

Theo Đình Quý – Y Nhụy – Hoàng Hiệp (VietNamNet)