Nhãn vào mùa ngon ngọt khó cưỡng, nhưng 4 nhóm người này nên 'tránh thật xa'

Lương y Đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), nhóm người dưới đây tuyệt đối không nên ăn nhãn.

1. Người bị tiểu đường, gan nhiễm mỡ

Nhãn là trái cây có hàm lượng đường cao, vừa cung cấp nhiều năng lượng vừa cung cấp lượng đường lớn trong máu. Với người bình thường không sao, nhưng với người có bệnh tiểu đường thì ăn nhãn không có lợi vì nhãn khiến đường huyết tăng cao đột ngột rất nguy hiểm.

2. Người bị mụn nhọt

Ăn nhiều nhãn cũng là nguyên nhân gây ra mụn nhọt, mẩn ngứa… Bởi vì nhãn chứa nhiều đường, rất ngọt nên khi ăn nhiều sẽ làm tăng đường trong máu, ảnh hưởng đến da. Nếu người nóng trong, hay nổi mụn nhọt, khi ăn nhãn thì cần bổ sung đủ nước (2 - 2,5l/ngày) và rau xanh (200 - 300 g/ngày).

3. Phụ nữ mang thai

Theo Đông y, nhãn có mùi thơm vị ngọt, tính ôn nhiệt, có chức năng bổ ích tâm tỳ, ích khí, dưỡng huyết an thần. Còn có thể sinh tân dịch, nhuận ngũ tạng, là loại quả ngon, bổ dưỡng tốt. Nhưng do nhãn tính ngọt thơm, ấm, nên đối với người đờm hỏa bên trong và bị bệnh nóng trong thì không nên ăn, nhất là phụ nữ có thai lại càng phải kiêng.

Phụ nữ có thai, phần lớn xuất hiện âm hỏa hư, có triệu chứng nóng trong và thường có các hiện tượng như táo bón, tiểu tiện sẻn đỏ, rêu lưỡi khô và vàng, miệng đắng, họng rát, cần tư âm thanh nhiệt, lương huyết an thai, nếu lúc này ăn nhãn, chẳng những không có tác dụng bồi bổ, ngược lại còn làm tăng nóng trong, động thai, ra huyết đau bụng, đau tức bụng dưới, thậm chí tổn thương thai khí, dẫn tới sảy thai, đặc biệt là phụ nữ có thai thời kỳ đầu đến 7 - 8 tháng, càng phải kiêng ăn nhãn.

4. Người bệnh tăng huyết áp

Cũng như xoài hay mít, nhãn cũng là loại quả mà người bị bệnh tăng huyết áp không nên ăn vì trong những loại quả này có tính nhiệt cao, nếu ăn vào sẽ gây áp lực cho tim mạch, dẫn đến tăng huyết áp, không tốt cho sức khỏe.

Nhãn nên ăn bao nhiêu là đủ?

PGS.TS Trần Đình Toán (Viện trưởng Viện Dinh dưỡng lâm sàng) đưa ra khuyến cáo chung: Người khỏe mạnh bình thường cũng chỉ nên ăn 200-300g nhãn mỗi ngày là đảm bảo cung cấp đủ lượng chất dinh dưỡng cần thiết và cơ thể cũng hấp thụ hiệu quả.

Không phải cái gì tốt thì cứ ăn càng nhiều sẽ càng tốt. Ăn nhãn điều độ sẽ đem lại lợi ích sức khỏe, trong khi vượt mức dễ gây nóng trong, dẫn đến nổi mề đay, rôm sảy.

Tác dụng phụ có thể gặp khi ăn nhãn

Ăn nhiều nhãn sẽ khiến cơ thể bị nóng: Nhãn là loại quả nhiệt đới có tính nóng, hàm lượng đường cao, ăn nhiều dễ khiến cơ thể bị nóng, nổi mụn, nhọt, táo bón,…Đây là một nhược điểm lớn nhất của quả nhãn. Theo đó, những người mắc chứng nóng trong, mụn nhọt thì hạn chế ăn loại quả này.

Ăn nhiều nhãn không tốt cho bệnh nhân mắc chứng tiểu đường: Dựa trên bảng công bố dinh dưỡng của nhãn, các nhà khoa học nói rằng, nhãn là loại quả có hàm lượng đường cao, không phù hợp cho các bệnh nhân tiểu đường loại 1 hoặc loại 2.

Ăn quá nhiều gây béo phì: Vì nhãn ngọt, có hàm lượng cao nên nếu ăn nhiều loại quả này sẽ cung cấp cho cơ thể nguồn năng lượng khá lớn, dẫn đến tăng cân.

Lưu ý khi mua và ăn nhãn

Khi chọn nhãn bạn nên mua loại có cả chùm, lá tươi, cuống xanh nhìn cứng cáp, có mùi thơm đặc trưng của nhãn. Chúng ta cũng có thể dùng tay để bóp nhẹ quả nhãn, nếu thấy mềm tay, không bị cứng thì đó là quả nhãn nhiều thịt, chín ngon.

Nhãn có vỏ quá sáng và sạch bóng hay đã rụng cành có thể là nhãn đã được bảo quản bằng thuốc. Nhãn chín tự nhiên không có thuốc nhiều khi thường có kiến bò ở phần quả và cành. Tránh chọn những quả nhãn đã thối, hỏng, có đốm đen.

Nên chọn quả nhãn có kích thước to, vỏ nhãn có màu vàng sậm, nhãn dày cùi, khô, hạt nhỏ và mọng nước. Khi nếm sẽ có vị thơm ngọt và dai sần sật.

Nhãn hay bám hóa chất bảo quản, côn trùng, nấm mốc, vi khuẩn, bụi... Hãy rửa sạch, ngâm nước muối loãng 10 phút trước khi ăn. Chỉ nên dùng tay tách vỏ, chú ý ngón tay không chạm cùi.

Nhãn có hạt trơn nên rất dễ bị nuốt vào bụng và cũng nguy hiểm như khi nuốt phải dị vật. Nếu đường ruột không thể thải được dị vật này, khiến nó bị tắc trong đường ruột theo thời gian có thể gây tắc ruột. Đặc biệt, trẻ em có hệ tiêu hóa non kém càng nguy hiểm hơn… Chuyên gia khuyến cáo phụ huynh nên lọc hạt nhãn trước khi cho con ăn, không nên để bé tự nhằn hạt vì như vậy rất nhiều nguy hiểm.

PN (SHTT)