Theo nhà khoa học, lương y Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), cam có giá trị dinh dưỡng rất cao, có tác dụng bổ dưỡng sức khỏe và tăng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Nhiều loại vitamin có giá trị trong trái cam cho sức khỏe như vitamin C, vitamin B9 (acid folic) rất có lợi trong việc phục hồi sức khỏe cho người bị bệnh.
Bên cạnh đó, cam còn rất có lợi để phòng ngừa bệnh tim mạch, bệnh mỡ máu cao, chống lão hóa và tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể.
Lương y Bùi Đắc Sáng cũng nêu cách sử dụng cam hiệu quả. Trong đó, tác dụng thứ nhất là giải khát, mát phổi, tiêu đờm (cách dùng: vắt lấy nước uống). Tác dụng thứ hai là trị đờm trệ, tiêu hóa kém (cách dùng: vỏ cam sắc lấy nước uống). Tác dụng thứ ba là trị sau đẻ bị phù (cách dùng: vỏ cam, vỏ bưởi lượng bằng nhau sắc lấy nước uống).
Ai không nên uống nước cam hàng ngày?
Nước cam có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng không phải sẽ tốt cho tất cả mọi người và uống bao nhiêu cũng được.
- Người bệnh đái tháo đường không nên uống nước cam hằng ngày: Mặc dù các chuyên gia đều khuyến khích người mắc bệnh đái tháo đường nên ăn trái cây họ cam quýt. Tuy nhiên, nước cam có chứa đường, lại thiếu chất xơ, chất cần thiết cho việc điều chỉnh lượng đường trong máu. Vì vậy, nếu uống nước cam hàng ngày có thể làm tăng đột ngột lượng đường trong máu.
Người bệnh nên ăn cả múi sẽ tốt hơn là uống nước vì như vậy sẽ tăng thêm lượng chất xơ cho cơ thể. Và do nhiều đường nên chỉ uống 1-2 cốc nước cam/tuần chứ không nên uống thường xuyên, hàng ngày.
- Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ nên hạn chế uống nước cam: Nước cam có hàm lượng đường tự nhiên cao, vì vậy những người có yếu tố nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ nên hạn chế uống nước cam. Thay vào đó nên ăn cam, quýt nguyên múi. Vì việc tiêu thụ nhiều đường fructose làm tăng sự phát triển của tình trạng bệnh. Không sử dụng nước ép cam đóng chai sẵn vì những sản phẩm này có thể chứa nhiều đường, không cung cấp nhiều vitamin vốn có trong nước cam và ít chất xơ.
- Ngời bị trào ngược dạ dày không nên uống nước cam thường xuyên: Cam có tính axit, có thể dẫn đến kích ứng dạ dày. Nếu uống nước cam mỗi ngày, có thể bị ợ chua khó chịu, nghiêm trọng, có thể dẫn đến nôn mửa. Vì vậy, những người này nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn cam.
- Người mắc bệnh thận: Trong một quả cam (184g) có 333 mg kali, 1 ly nước cam (240 ml) có 473 mg kali. Những thực phẩm có chứa quá nhiều kali có thể gây ra tình trạng tăng kali máu. Do hàm lượng kali trong cam, có thể cần phải tránh hoặc hạn chế cam và nước cam trong chế độ ăn kiêng dành cho người bệnh thận để đảm bảo sức khỏe.
Ngoài ra, do nước cam có nhiều axit, có thể làm hỏng cấu trúc hóa học của thuốc, làm mất đi tác dụng của thuốc kháng sinh. Hơn nữa, trong nước cam có chứa chất tương tự narigin, khiến thuốc khó hấp thụ làm cho bệnh lâu khỏi. Vì vậy, nên tránh dùng nước cam khi đang uống thuốc kháng sinh.
Thời điểm tốt nhất để uống nước cam
Nên uống nước cam sau bữa ăn khoảng 1-2 giờ, lúc này dạ dày không quá no cũng không quá đói. Nếu uống lúc đói, lượng vitamin C trong nước cam có thể tương tác với acid trong dạ dày, dễ gây ra viêm loét. Uống nước cam lúc đói cũng khiến những người đang mắc bệnh dạ dày dễ bị tăng nồng độ acid, dẫn đến các triệu chứng như ợ nóng và làm cho tình trạng viêm loét trở nên trầm trọng thêm.
Ngược lại, nếu uống vào lúc no, lúc này dạ dày phải hoạt động để tiêu hóa thức ăn, uống nước cam lúc này sẽ gây khó chịu, tức bụng.
Nước cam sau khi vắt nên dùng ngay, không nên bảo quản trong một thời gian dài vì sẽ giảm dinh dưỡng, đôi khi còn gây nguy hiểm cho hệ tiêu hóa.
Nước cam có tác dụng lợi tiểu, vì vậy nếu uống nước cam vào buổi tối khiến bạn tiểu đêm nhiều lần, gây mất ngủ. Nước cam cũng giúp tăng cường sự tỉnh táo, uống vào buổi tối khiến cho trí não tỉnh táo, khó bước vào giấc ngủ.
PN (SHTT)