2019: Năm của những kỷ lục
Năm 2019 là năm khó khăn cho các nhà đầu tư trên mọi thị trường. Tuy nhiên, một điều bất ngờ là hầu hết các sản phẩm tài chính trong năm 2019 đều là sản phẩm tăng giá. Đó là sự lên tiếng của giá vàng sau nhiều năm im lặng. Sản phẩm tăng giá mạnh nhất trong 2019 là tiền kỹ thuật số Bitcoin tăng giá gấp đôi. Chứng khoán Mỹ liên tục lập kỷ lục với hơn 3.900 ngày trong thị trường con bò tót. Kinh tế Mỹ có 1 trong 2 chuỗi tăng trưởng dài nhất trong lịch sử suốt 11 năm, khiến nhiều nhà đầu tư lớn hoảng sợ vì cảm thấy phía trước quá nhiều rủi ro. Sự tăng trưởng này có vấn đề vì chỉ đẹp ở bên ngoài còn bên trong quá nhiều bất ổn như chỉ số PMI sản xuất thấp nhất một thập kỷ ở mốc 48.
Mặc dù có nhiều sản phẩm tăng giá nhưng rủi ro lớn nhất là thanh khoản sụt giảm cực kỳ mạnh, đặc biệt là thị trường cổ phiếu, bất động sản. Dòng tiền đổ mạnh vào các kênh đầu tư an toàn như: Trái phiếu chính phủ, một số đồng tiền đặc biệt (CHF, JPY, THB)...
Làn sóng nới lỏng tiền tệ lan rộng của các ngân hàng trung ương, trong đó một số ngân hàng giảm tới 3-4 lần trong năm 2019. Lãi suất tại Hàn Quốc, Thái Lan đang ở mức thấp kỷ lục trong lịch sử. Một trong những lý thuyết cơ bản của vay nợ là người đi vay phải trả lãi cho người cho vay. Tuy nhiên, quy luật này đã bị đảo lộn trong thị trường trái phiếu toàn cầu khi có hơn 16.000 tỷ USD trái phiếu mang lãi suất âm. Thậm chí, một ngân hàng Đan Mạch đưa ra lãi suất âm 0,5% kỳ hạn 10 năm cho những người vay thế chấp vay tiền mua nhà. Hay khách hàng gửi tiền tại Credit Suisse sẽ phải trả phí 0,75% cho những khoản gửi tiết kiệm trên 2 triệu CHF (khoảng 2 triệu USD).
Năm 2019 chứng kiến dự trữ vàng cao kỷ lục. Hội đồng vàng thế giới cho biết, dự trữ vàng toàn cầu tăng tới hơn 350 tấn trong nửa đầu năm 2019, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2018. Ecuador lần đầu tiên tăng dự trữ vàng kể từ năm 2014, Nga và Trung Quốc là hai quốc gia mua thêm vàng nhiều nhất trong năm 2019, hơn 100 tấn/quốc gia, Ba Lan, Kazakhstan, Qatar và Columbia cũng mua thêm đáng kể. Các quỹ ETF cũng gia tăng mua vàng vật chất lên cao nhất mọi thời đại.
Trong khi đó, thị trường bất động sản giao dịch trầm lắng. Bất động sản tại Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) giảm 30% từ năm 2014. Theo Bloomberg, Canada và New Zealand là hai quốc gia có nguy cơ xảy ra bong bóng nhà đất lớn nhất thế giới, theo sau là Australia, Na Uy, Thụy Điển, Anh, Nhật và Hàn Quốc.
Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Công ty TNHH MTV Chứng khoán Maybank KimEng nhận định: Tại Việt Nam, kinh tế tăng trưởng thần kỳ, nợ công giảm, xuất khẩu tăng nhưng nhập khẩu còn tăng mạnh hơn, đặc biệt là nhập khẩu đến từ Trung Quốc. Giống như nhiều nơi trên thế giới, bất động sản tại Việt Nam cũng gặp khó khăn, thanh khoản giảm mạnh. Giá đất tại những nơi nóng sốt trước đây như: Phú Quốc, Đà Nẵng, Vân Phong, Vân Đồn... giảm đến 50-70%.
Quy mô vốn hóa của thị trường chứng khoán tăng 12% do niêm yết mới và niêm yết bổ sung nhưng thanh khoản lại giảm 35%. Trong năm 2019, thị trường tăng điểm nhưng cổ phiếu giảm điểm áp đảo số cổ phiếu tăng điểm. Cổ phiếu họ Vingroup (VIC, VHM, VRE), VCB, FPT, MWG, PNJ... tăng trưởng mạnh nhưng nhiều cổ phiếu bluechips thuộc ngành xây dựng, vật liệu xây dựng, bất động sản, hóa chất, tài chính, tiêu dùng... lại giảm. Trong những tháng cuối năm, dòng tiền chảy vào một số cổ phiếu vốn hóa nhỏ giúp nhiều mã penny tăng 2-3 lần.
Người giàu giữ tiền
Con đường mà thế giới đang đi được lát bằng “gạch” nợ nần và đó lại là đường một chiều khi núi nợ của thế giới đạt 250.000 tỷ USD. Quỹ tiền tệ thế giới (IMF) cảnh báo về tình trạng nợ của doanh nghiệp leo lên mức cao hơn, vốn đã chịu ảnh hưởng tiêu cực vì động thái hạ lãi suất liên tiếp của các ngân hàng trung ương.
Các tổ chức tài chính thế giới như Ngân hàng Thế giới (World Bank), IMF và một số định chế tài chính vẫn liên tục hạ dự báo kinh tế thế giới, thậm chí đưa ra cảnh báo suy thoái. Cuộc suy thoái kinh tế có thể bắt đầu vào cuối năm 2020 hoặc giữa năm 2021, bởi vì theo dữ liệu từ Credit Suisse cho thấy 5 lần gần nhất xảy ra sự đảo ngược giữa lãi suất kỳ hạn 2 năm và 10 năm đều dẫn tới suy thoái. Tính trung bình, sau khi xuất hiện sự đảo ngược trên, suy thoái kinh tế sẽ diễn ra 22 tháng sau đó. Nếu nền kinh tế không bị suy thoái thì tỷ lệ tăng trưởng cũng rất thấp.
Báo cáo 2019 do UBS và Campden Research công bố có 42% trong tổng số 360 công ty quản lý tài sản gia đình giàu có trên thế giới đang tăng dự trữ tiền mặt. Giới các nhà đầu tư siêu giàu đang có sự thận trọng và lo sợ với thị trường cổ phiếu niêm yết. Thị trường ngày càng ngờ vực khả năng sinh lời của nhiều startup khi hàng loạt kỳ lân như: Uber, WeWork, Slack, Airbnb... vẫn chưa có lợi nhuận dù hoạt động nhiều năm, kinh tế chia sẻ có thể là một quả bom khổng lổ. Nguồn vốn đang rút khỏi các quỹ đầu tư cổ phiếu trên toàn cầu trong khi quỹ đầu tư trái phiếu, vàng lại đón nhận dòng vốn lớn.
Tập đoàn đầu tư Berkshire Hathaway của tỷ phú huyền thoại Warren Buffett hiện đang “ngồi” trên số tiền mặt kỷ lục 122 tỷ USD khiến nhiều nhà đầu tư thất vọng. Tuy nhiên, tỷ phú được mệnh danh là nhà tiên tri của Ohama có lý do để sở hữu tiền mặt khổng lồ như thế này. Với triết lý: “Hãy biết sợ khi người khác đang tham lam và tham lam khi mọi người đang sợ hãi” và Warren Buffett đã bán cổ phiếu ra trước khi thị trường lên đỉnh.
Trước những biến động như trên, ông Phan Dũng Khánh nhận định dòng tiền trong năm 2020 sẽ bối rối giữa kênh đầu tư an toàn và kênh đầu tư mạo hiểm. Các kênh đầu tư như: Cổ phiếu, bất động sản, hàng hóa sẽ gặp rất nhiều rủi ro còn thị trường vàng, ngoại hối, trái phiếu, tiền kỹ thuật số sẽ tăng trưởng, hút dòng tiền.
Theo Nguyễn Như (Nguoitieudung.com.vn)