Vì sao giá điện tăng vào mùa nắng nóng?

Ngày 16-5, tại tọa đàm trực tuyến về giá điện do Báo Thanh Niên tổ chức, nhiều bạn đọc thắc mắc vì sao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lại chọn tăng giá điện ngay lúc nắng nóng, sao không chờ khi mùa mưa, thời tiết mát mẻ, dùng điện ít hãy tăng giá?

Ông Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng ban Kinh doanh Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), trả lời việc điều chỉnh giá bán điện bình quân của EVN thực hiện trên cơ sở các hướng dẫn, quy định tại Quyết định số 24/2017 của Thủ tướng.

Hàng năm, sau khi kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN, giá bán điện bình quân được xem xét, điều chỉnh theo biến động khách quan thông số đầu vào của tất cả các khâu (phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều hành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện) so với thông số được sử dụng để xác định giá bán điện bình quân hiện hành.

Tuy nhiên, 4 năm qua, giá bán lẻ điện không điều chỉnh trong khi giá nhiên liệu thế giới liên tục tăng, điều này khiến EVN gặp nhiều khó khăn trong việc sản xuất kinh doanh cung ứng đủ điện cho nền kinh tế quốc dân.

Sau khi có kết quả kinh doanh được kiểm toán của năm 2022, các báo cáo giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN được công bố, EVN đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương và các Bộ ngành cho phép điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hiện hành.

Ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN Việt Nam, thông tin thêm, về nguồn điện, EVN và các công ty thành viên chủ động 40% công suất, 60% còn lại huy động bên ngoài theo nguyên tắc: nguồn điện giá rẻ huy động trước, giá cao huy động sau. Đặc điểm của ngành điện là huy động đủ nguồn điện cho nhu cầu tức thì, không dự trữ được.

"Khi nào nhu cầu điện tăng cao, ngành điện huy động nhiều hơn, giá thành cao hơn. Có những lúc, EVN huy động nguồn điện chạy bằng dầu với giá hơn 5.000 đồng/kWh trong khi giá bán điện bình quân của EVN là 1.920 đồng/ kWh."- ông Lâm giải thích.

Ở góc độ hiệp hội, ông Nguyễn Tiến Thoả, Chủ tịch hội thẩm định giá Việt Nam cũng cho rằng từ năm 2019 đến nay, thị trường nguyên liệu biến động nhanh và các chi phí đều tăng lên, do vậy ngành điện phải tiếp tục điều chỉnh giá.

Nếu tính trong giai đoạn 2019-2022, lạm phát luỹ tiến đã tăng khoảng 10% thì nguyên liệu đầu vào để sản xuất điện tăng lên khoảng 20,3%.

Năm 2022, giá than nhập khẩu về pha trộn với than trong nước để sản xuất điện đã gấp 2,6 lần so với năm 2021 và gấp 6 lần so với năm 2020. Giá than tăng nên EVN phải mua nhiệt điện than tăng khoảng 25% và nhiệt điện khí tăng khoảng 11,3%, chưa kể trượt giá. Trong khi đó, giá thành sản xuất điện của EVN đã kiểm toán năm 2022 tăng 9,27% so với 2021.

“Nếu không tăng giá điện, bù đắp chi phí cho đơn vị sản xuất thì dòng tiền của EVN bị ngắt. Khi đó EVN sẽ không có điều kiện để sản xuất kinh doanh, cung ứng điện cho nền kinh tế.

Chi phí đầu vào tăng là ngoài tầm tay của EVN và của Việt Nam vì đó là giá thị trường thế giới", ông Nguyễn Tiến Thoả nói.

PN (SHTT)