Trung Quốc đóng lối nhỏ, tôm cá rớt giá, dân Việt khóc ròng

Thời điểm tháng 6, bà con ngư dân ở huyện Núi Thành (Quảng Nam) lâm cảnh khó khăn khi hàng ngàn tấn mực khô rơi cảnh ế ẩm dù giá đã giảm xuống rất thấp. Một số chủ tàu cho biết, giá mực hạ thấp nhưng thương lái vẫn không chịu thu mua. Mực ế chất đống không bán được khiến hàng loạt tàu thuyền phải làm bờ bởi không có tiền trả chi phí nhân cao lao động và phí tổn cho chuyến đi biển trước đó.

Nguyên nhân là do gần đây phía Trung Quốc yêu cầu việc nhập khẩu một số sản phẩm nông nghiệp, trong đó có mực khô, phải xuất theo đường chính ngạch, thay vì tiểu ngạch như trước. Vì thế, gần 1.000 tấn mực khô của ngư dân huyện Núi Thành bị tồn đọng.

Trước tình trạng hàng ngàn tấn mực khô bị tồn ứ, tỉnh Quảng Nam đã đề nghị Chính phủ các Bộ, ngành Trung ương can thiệp để ngư dân có thể bán được mực với giá phù hợp.

Thế nhưng, mực khô ở Quảng Nam chưa giải quyết được thì đến lượt cá nục khô của người dân huyện Gio Linh (Quảng Trị) xuất khẩu sang Trung Quốc gặp nhiều trở ngại. Bởi Trung Quốc yêu cầu các chủ hàng phải có giấy chứng nhận nguồn gốc cá và an toàn thực phẩm.

Với yêu cầu bất ngờ từ phía bạn hàng Trung Quốc, cá nục khô ở Quảng trị cũng chịu cảnh tồn kho cả ngàn tấn.

Chia sẻ trên báo Pháp luật VN, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đức Chính nhận xét sự việc đã ảnh hưởng rất lớn đến đời sống ngư dân cũng như các cơ sở hấp sấy cá và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Khi ấy, ông yêu cầu các ban ngành của tỉnh phải vào cuộc, kể cả lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo huyện cũng phải tìm cách “bán cá” cho dân bằng cách giới thiệu sản phẩm, quảng bá...

Vừa mới đây, ngư dân nuôi tôm hùm ở Phú Yên cũng thua lỗ nặng vì giá lao dốc. Cụ thể, người nuôi tôm hùm ở thị xã Sông Cầu cho biết, giá tôm hùm thương phẩm từ tháng 3/2019 đến nay hạ xuống rất thấp. Giá tôm hùm xanh loại 1 khi xuất bán còn khoảng 500.000-550.000 đồng/kg (năm 2018 khoảng 900.000 đồng đến 1 triệu đồng/kg), còn tôm hùm bông chỉ còn 1-1,2 triệu đồng/kg (năm 2018 khoảng 1,4-1,6 triệu đồng/kg).

Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân khiến cho giá tôm hùm thiếu sự ổn định là do người nuôi phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Trong khi, giai đoạn này phía Trung Quốc lại có những kiểm soát về mặt kỹ thuật và tiêu chuẩn của tôm rất kỹ, nên tôm hùm ở Sông Cầu bị tồn đọng lại với lượng lớn, giá bán giảm.

Trước đó, ở thủ phủ nuôi tôm Cam Ranh tại tỉnh Khánh Hoà cũng gặp tình trạng Trung Quốc ngừng mua tôm hùm khiến giá mặt hàng này giảm xuống mức thấp kỷ lục, người nuôi tôm theo đó chịu thua lỗ hàng tỷ đồng.

Cùng chung cảnh ngộ với người nuôi tôm, từ sau Tết Nguyên đán đến nay, giá ốc hương thương phẩm trên địa bàn Cam Ranh (Khánh Hòa) giảm mạnh, xuống mức thấp nhất chưa từng có. Hiện giá ốc giảm chỉ còn 130.000-135.000 đồng/kg.

Theo người nuôi, giá ốc hương bắt đầu giảm từ cuối tháng 2, đầu tháng 3 năm nay khi Trung Quốc ngừng hẳn nhập khẩu tiểu ngạch.

Ông Võ Nam Thắng, PGĐ Sở NN-PTNT Khánh Hòa cho biết trên báo NNVN, thị trường Trung Quốc đã có những yêu cầu nghiêm ngặt đối với các mặt hàng nhập khẩu, siết chặt việc nhập khẩu thương mại nông thủy sản qua đường tiểu ngạch, thắt chặt kiểm tra an toàn thực phẩm đối với nông thủy sản xuất khẩu qua đường chính ngạch.

Trong khi đó nhiều doanh nghiệp thu mua ốc hương, tôm hùm,... trên địa bàn tỉnh vốn quen với việc xuất khẩu qua đường tiểu ngạch. Nhưng các doanh nghiệp này hầu hết chưa đáp ứng quy định của thị trường Trung Quốc.  

Trước tình trạng Trung Quốc ngừng mua, nhiều người đã phải tạm dừng thả nuôi. Bởi với mức giá như hiện nay, trong quá trình nuôi mà bị hao hụt nhiều thì người nuôi có thể thua lỗ tiền tỷ.

Theo báo cáo của các ngành chức năng tại khu vực biên giới, hiện còn nhiều lô hàng thủy sản tồn đọng tại khu vực cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh) do không thể thông quan gồm: Tôm của Khánh Hòa 129,21 tấn; mực, cá từ Bà Rịa - Vũng Tàu gần 34,32 tấn; cá chỉ vàng Tiền Giang gần 60 tấn; tép khô Phan Thiết (Bình Thuận) gần 14 tấn,...

Thống kê của tỉnh Quảng Ninh cho thấy, 6 tháng đầu năm, trị giá xuất khẩu hàng hóa thủy sản qua cửa khẩu, lối mở tỉnh Quảng Ninh chỉ đạt 79,6 triệu USD, giảm 32,1% so với cùng kỳ năm 2018.

Hiện nay, Trung Quốc không chỉ ngừng mua một số mặt thuỷ hải sản qua đường tiểu ngạch khiến ngư dân nước ta điêu đứng vì hàng rớt giá thê thảm, mà ở đường chính ngạch, thị trường 1,4 tỷ dân này cũng đưa ra hàng loạt rào cản, quy định khắt khe từ bao bì cho tới tem nhãn, giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, xuất xứ hàng hoá.

Việc này đã gây khó cho hàng loạt doanh nghiệp các doanh nghiệp xuất khẩu trong ngành bởi xưa nay vẫn quen xuất khẩu qua đường tiểu ngạch.

Theo Lưu Minh (VietNamNet)