Tổng Giám đốc SJC 'một mình một chợ' định giá vàng: Vi phạm nhiều mặt, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Với tổng số tiền phạt 2,14 tỉ đồng, SJC còn đối mặt với nguy cơ bị điều tra hình sự liên quan đến vi phạm về hóa đơn, chứng từ kế toán và thuế.

Kết luận thanh tra số 003/TB-TTNH4 được công bố ngày 30/5/2025 đã chỉ rõ những thiếu sót và vi phạm của SJC. Mặc dù công ty này có những mặt tích cực như tuân thủ giấy phép kinh doanh vàng miếng, thực hiện báo cáo số liệu mua bán vàng, niêm yết giá, và có chuyển biến trong phòng chống rửa tiền, nhưng những "góc khuất" đã bị phơi bày.

Quyền lực định giá tập trung vào một cá nhân: Rủi ro lớn cho thị trường

Điểm đáng chú ý nhất trong kết luận thanh tra là việc giá mua, giá bán vàng tại SJC do chính Tổng Giám đốc quyết định và chỉ đạo trực tiếp. Điều này diễn ra khi không có bất kỳ quy định hay quy trình nội bộ nào về các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể để xác định giá. Thậm chí, không có sự phân tách trách nhiệm giữa các bộ phận liên quan trong quá trình tham mưu giá.

Thanh tra NHNN nhấn mạnh: "Việc quyết định giá mua, giá bán vàng do 01 cá nhân là Tổng giám đốc quyết định khi không có các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể dẫn đến rủi ro trong việc xác định giá ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty SJC cũng như thị trường vàng do Công ty SJC chiếm thị phần tương đối lớn."

Mặc dù chưa có cơ sở xác định mức tăng giá vàng của SJC trong giai đoạn từ 02/10/2023 đến 15/4/2024 là bất hợp lý, nhưng cơ chế định giá thiếu minh bạch này tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Loạt vi phạm từ hóa đơn, thuế đến phòng chống rửa tiền

Bên cạnh vấn đề định giá, SJC còn bị phát hiện nhiều vi phạm khác:

- Kinh doanh vàng: Vi phạm chế độ báo cáo hoạt động mua bán vàng miếng. Có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

- Phòng chống rửa tiền: Ban hành quy định nội bộ không đầy đủ, không có hệ thống quản lý rủi ro để xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị, không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo, không kiểm toán nội bộ và đào tạo về phòng chống rửa tiền, không đánh giá và cập nhật rủi ro rửa tiền, chưa quy định cụ thể tần suất cập nhật thông tin khách hàng, và chưa có quy định về phân cấp trách nhiệm nhận biết khách hàng.

- Kế toán, hóa đơn và thuế: Lập hoặc thay thế và phát hành một số hóa đơn bán hàng nhưng không có mã của Cơ quan thuế. Hạch toán khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho vào giá vốn hàng bán dẫn đến thiếu thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Không ghi đầy đủ hoặc ghi chưa chính xác thông tin CMTND/CCCD của một số khách hàng trên bảng kê.

Chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Đặc biệt nghiêm trọng, ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại Công ty SJC sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.

Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với SJC với tổng số tiền phạt là 2,14 tỉ đồng cho các hành vi vi phạm. Đồng thời, yêu cầu SJC chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền, chế độ kế toán, thuế.

SJC cũng được yêu cầu khẩn trương ban hành quy định xác định giá mua bán vàng hàng ngày, đảm bảo phù hợp với thực tế và quy định pháp luật.

QT (SHTT)