Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump khơi mào cho cuộc chiến tranh thương mại nhiều tháng qua, căng thẳng nhất là cuộc chiến với cường quốc thứ 2 thế giới – Trung Quốc. Đáp lại những “đòn” thuế quan liên tiếp của ông Trump, thứ 6 tuần trước, Trung Quốc tuyên bố áp thuế nhập khẩu mới lên hơn 5.200 hàng hóa từ Trung Quốc, nếu Mỹ thực hiện lời đe dọa áp thuế 25% lên 200 tỷ USD hàng nhập khẩu từ nước này.
Từ đầu năm nay, Mỹ bắt đầu áp thuế lên nhôm, thép nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU), Mexico và Canada. Và các quốc gia này cũng không ngần ngại đưa ra biện pháp trả đũa. Dưới đây là một số ngành công nghiệp đã bắt đầu chịu ảnh hưởng từ cuộc chiến này.
Ôtô và xe máy
Đến nay, ngành công nghiệp ôtô dường như phải chịu ảnh hưởng lớn nhất. 3 nhà sản xuất ôtô lớn mới đây cảnh báo những thay đổi về chính sách thương mại đang ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của mình.
Ford và General Motors đã phải hạ dự báo lợi nhuận cho năm 2018, vì giá nhôm, thép cao hơn, do thuế nhập khẩu mới. Fiat Chrysler cũng hạ triển vọng doanh số năm nay, sau khi doanh thu tại Trung Quốc sụt giảm vì người mua hoãn việc mua xe để chờ thuế nhập khẩu thấp hơn.
Hồi tháng 5, Trung Quốc tuyên bố giảm thuế nhập khẩu ôtô từ 25% xuống 15% vào ngày 1/7 – động thái nhằm giảm căng thẳng thương mại với Mỹ. Tuy nhiên không lâu sau đó, nước này tăng thuế nhập khẩu với ôtô sản xuất tại Mỹ lên tới 40%, để trả đũa việc Mỹ đánh thuế lên 34 tỷ USD hàng Trung Quốc.
Mới đây, Jaguar Land Rover – nhà sản xuất ôtô lớn nhất tại Anh, lần đầu báo lỗ trong 3 năm, do doanh số sụt giảm tại Trung Quốc. Một trong những nguyên nhân là nhiều khách hàng hoãn mua xe, bởi những thay đổi trong thuế nhập khẩu của nước này.
BMW mới đây cho biết sẽ tăng giá 2 dòng xe của hãng từ ngày 30/7, do thuế nhập khẩu xe sản xuất tại Mỹ vào Trung Quốc tăng. Hãng xe điện Tesla cũng cho biết sẽ tăng giá 2 dòng xe.
Anna-Marie Baisden – người đứng đầu mảng nghiên cứu ôtô của Fitch Solutions, chỉ ra rằng cũng có những tác động tích cực cho Trung Quốc.
"Chúng tôi thấy rằng nhiều nhà sản xuất ôtô, gồm Tesla, đang đẩy nhanh kế hoạch đầu tư xây cơ sở sản xuất tại Trung Quốc, để tránh thuế nhập khẩu”, Baisden nói.
Một số doanh nghiệp khác trong ngành này cũng đang cân nhắc các lựa chọn tương tự.
"Điều mỉa mai là những công ty chịu thiệt hại nặng nhất lại là các công ty của Mỹ, hoặc sản xuất tại Mỹ, dù thuế nhập khẩu của Mỹ nhằm mục đích giúp các công ty nội địa”, bà Baisden nói.
Nhà sản xuất môtô Harley-Davidson cũng đang có kế hoạch chuyển một phần sản xuất ra khỏi nước Mỹ, để tránh gánh nặng “đáng kể” từ thuế nhập khẩu của EU – động thái đáp trả thuế nhôm, thép của Mỹ.
Thực phẩm và đồ uống
Một số công ty trong ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống cũng đã hạ triển vọng kinh doanh và tăng giá, để ứng phó với chính sách thuế quan mới. Tyson Foods mới đây hạ dự báo lợi nhuận, bởi cho rằng các loại thuế trả đũa nhằm vào thịt bò và lợn xuất khẩu của Mỹ.
Hãng rượu khổng lồ của Mỹ Brown-Forman, cho biết sẽ tăng giá dòng rượu Jack Daniel's và một vài loại whiskey khác tại một số nước châu Âu.
Coca-Cola cũng cho biết sẽ tăng giá bán tại Bắc Mỹ trong năm nay, để bù đắp cho chi phí vận chuyển và giá thép tăng cao, theo Wall Street Journal.
Các nạn nhân khác
Doanh nghiệp trong một số ngành khác đang tìm cách giảm làm ăn với Trung Quốc, nhằm tránh thuế nhập khẩu vào nước này.
Hãng sãn xuất đồ chơi Toymaker Hasbro đang chuyển bớt sản xuất khỏi Trung Quốc. Còn tập đoàn đa ngành Honeywell muốn dùng nhiều nguyên liệu đầu vào từ các nước ngoài Trung Quốc.
Trong khi đó, hãng nội thất RH dự kiến giảm lượng hàng hóa nhập từ nước này, theo Reuters.
Kinh tế thế giới
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết các động thái trả đũa thương mại có thể khiến tăng trưởng toàn cầu sụt 0,5% vào năm 2020. Các báo cáo gần đây cho thấy tăng trưởng ngành sản xuất của Trung Quốc đã chậm lại trong tháng 7, và niềm tin của người tiêu dùng cũng sụt giảm do nỗi lo thuế nhập khẩu.
Morgan Stanley dự báo chiến tranh thương mại toàn diện có thể khiến GDP toàn cầu mất 0,81%. Kịch bản này có thể xảy ra nếu Mỹ áp thuế 25% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ cả Trung Quốc và EU, rồi bị trả đũa thương tự.
Ngân hàng này cho rằng ảnh hưởng lên tăng trưởng có thể bắt đầu trong năm 2019. Hầu hết tác động – gần 80% - đến từ sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
Theo Phương Anh (Tri Thức Trực Tuyến)