Viện nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) vừa công bố con số 7,3 tỷ USDtrong quý III/2015 đi từ Việt Nam ra nước ngoài.
Ông Tô Huy Vũ, Vụ trưởng Vụ dự báo Thống kê (NHNN) xác nhận đúng là có con số 7,3 tỷ USD, nhưng số liệu này là số liệu được phản ánh trong hạng mục Đầu tư khác ròng trên bảng cán cân thanh toán Quý III/2015 mà NHNN đã công bố trên trang thông tin điện tử.
“Con số này không chỉ bao gồm tiền gửi ra nước ngoài, mà còn bao gồm khoản vay trả nợ nước ngoài ngắn, trung dài hạn của nền kinh tế”, ông Vũ cho biết.
Ông Vũ phân tích,theo số liệu thống kê cán cân thanh toán trong quý III/2015, tiền gửi ở nước ngoài của các NHTM tăng thêm 5,9 tỷ USD. Do hệ thống ngân hàng là trung gian tài chính, nên số liệu này biến động thường xuyên, liên tục và phản ánh đúng diễn biến của nền kinh tế trong nước.
“Ngoài hạng mục tiền và tiền gửi của các TCTD, trên bảng cán cân thanh toán còn có hạng mục tiền và tiền gửi của khu vực khác (các doanh nghiệp, các tổ chức tài chính khác…). Trong quý III/2015, tiền và tiền gửi của khu vực khác là 2 tỷ USD, không có biến động bất thường so với các quý trước”, ông Vũ phân tích.
Theo ông Vũ, trong quý III/2015, xu hướng găm giữ ngoại tệ của doanh nghiệp và dân cư tăng lên trước sự kiện đồng Nhân dân tệ bị phá giá mạnh và những đồn đoán về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sớm tăng lãi suất đã gia tăng sức ép đối với tỷ giá VND/USD.
“Khi tiền gửi ngoại tệ của khu vực tổ chức kinh tế và dân cư tăng mạnh thì việc các NHTM mang ngoại tệ ra gửi ở nước ngoài trong bối cảnh tín dụng ngoại tệ giảm là diễn biến hết sức bình thường trong hoạt động ngân hàng”, ông Vũ nhận định.
Ông Vũ cho biết thêm, con số này chảy ra nước ngoài không phải là do tác động của chính sách lãi suất tiền gửi USD xuống 0%, vì diễn biến này là của quý III/2015, trong khi lãi suất tiền gửi 0% bắt đầu thực hiện đối với tổ chức kinh tế từ 28/9 và đối với dân cư từ 18/12/2015.
“Cũng cần nói thêm rằng, sau khi NHNN có phản ứng nhanh nhạy về chính sách tỷ giá, thị trường ổn định trở lại thì sang quý IV/2015, tâm lý thị trường được giải tỏa, lượng tiền gửi ra nước ngoài của các ngân hàng chỉ tăng thêm có 369 tỷ USD”, ông Vũ cho biết thêm.
Ông Vũ cũng nhấn mạnh: Hệ thống ngân hàng là trung gian tài chính, khi huy động tiền gửi ngoại tệ của TCKT và dân cư, nếu phần sử dụng ở trong nước ít hơn thì họ tăng tiền gửi ở nước ngoài là chuyện hết sức bình thường.
“Các ngân hàng chỉ để một phần ngoại tệ tiền mặt để phục vụ các nhu cầu của dân cư, còn lại đầu tư dưới hình thức nào phải phù hợp với quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối. Việc gửi tiền ở nước ngoài là để đảm bảo tính thanh khoản cao, có thể sử dụng bất cứ khi nào nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán của doanh nghiệp và người dân”, ông Vũ phân tích.
Trong quý III/2015 (từ đầu đến cuối quý), dòng tiền 7,968 tỷ USD đã đi từ Việt Nam ra nước ngoài dưới dạng tiền gửi. Trừ đi khoản phải thu khác là 104 triệu USD, thì dòng tiền còn 7,864 tỷ USD.
Trong dòng tiền 7,968 tỷ USD trên, có 5,968 tỷ USD (gần 6 tỷ) là tiền gửi của các tổ chức tín dụng (TCTD) của Việt Nam ra nước ngoài. Con số 6 tỷ USD (mà các báo trích dẫn là vậy) chỉ tính của các TCTD, tính trong quý III/2015 và số gộp không điều chỉnh cho dòng tiền vào.
Ngoài tiền gửi của các TCTD, còn có dòng tiền 2 tỷ USD là của “khu vực khác” gửi ra nước ngoài trong quý III/2015.
Cũng trong quý III/2015, có dòng tiền 535 triệu USD là tiền gửi của tổ chức/người nước ngoài vào Việt Nam và một số khoản đầu tư khác không phân vào đâu.
Lấy 7,64 tỷ USD dòng tiền ra trừ đi 535 triệu USD dòng tiền vào, ta có được dòng tiền đi ra "ròng" dưới dạng tiền gửi là 7,329 tỷ USD. Đây là con số 7,3 tỷ USD mà VEPR công bố.
Theo Trần Giang (Dân Việt)