Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh trả lời báo chí về lý do mà Bộ xin Thủ tướng cho tiếp tục xuất khẩu gạo.
Nói về lý do Bộ Công Thương có văn bản đề xuất cho tiếp tục xuất khẩu gạo sau "lệnh" tạm dừng, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho hay: ảnh hưởng của dịch bệnh khiến nhu cầu nhu yếu phẩm, nhất là gạo, tăng cao trên thế giới. Một số nước đã tăng dự trữ gạo.
Trong 2 tháng đầu năm xuất khẩu gạo đã đạt 930.000 tấn, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó một số thị trường có mức tăng tương đối mạnh. Giá cả trong nước cũng có biến động theo chiều hướng chung, tăng từ 20-25% tùy theo từng chủng loại thóc cũng như là lúa gạo.
"Đứng trước tình hình này nếu như xuất khẩu gạo, an ninh lương thực trong tháng 3 có thể đối mặt rủi ro là thiếu gạo cho tiêu dùng trong nước", ông Khánh nói. "Vì vậy chúng tôi đề xuất với Thủ tướng Chính phủ một số đề xuất, cân nhắc một số phương án, trong đó có phương án tạm giãn tiến độ xuất khẩu gạo, phương án nữa là xem xét cấp giấy phép xuất khẩu gạo".
Sau khi cân nhắc, lắng nghe ý kiến của các bộ ngành, Thủ tướng đã kết luận hoãn xuất khẩu gạo đến cuối tháng 5.
Ông Khánh nhấn mạnh tạm hoãn xuất khẩu nhằm đảm bảo an ninh lương thực trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến khó lường. Ông Khánh cũng nói đây là tạm giãn chứ không phải dừng xuất khẩu.
Nói về lý do lại tiếp tục xin xuất khẩu, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết đã nhận được ý kiến của một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo, trong đó có độ vênh về số liệu.
Theo đó, số liệu gạo sản xuất, dự trữ và xuất khẩu mà Bộ Công Thương nắm được đã có độ vênh nhất định so với thực tế, đặc biệt là sản lượng tại đồng bằng sông Cửu Long và lượng tồn kho trong dân.
Theo đại diện Bộ Công Thương, trước đây lượng gạo sản xuất, lượng gạo ký hợp đồng gạo tồn kho chúng ta nắm rất chắc thông qua Hiệp hội lương thực Việt Nam. Tuy nhiên sau khi có Nghị định 107/2018/NĐ-CP, không còn số liệu này nữa, tự do hóa hoàn toàn. Doanh nghiệp không phải đăng ký hợp đồng xuất khẩu, không phải thông báo về số lượng đã ký hợp đồng, đã xuất khẩu, số liệu tồn kho... cho nên xuất hiện độ vênh số liệu.