Thị trường bất động sản hiện được đánh giá là chưa phát triển tương xứng với tiềm lực, còn tồn tại nhiều vướng mắc kéo dài.
Kết luận từ cuộc họp mới đây của Thường trực Chính phủ chỉ rõ nhiều vấn đề cấp bách, như là nguồn cung vẫn hạn chế, không đáp ứng nhu cầu của thị trường, trong khi cơ cấu sản phẩm chưa cân đối, thiếu nhà ở phù hợp cho người lao động, người trẻ, nhưng lại dư thừa biệt thự, nhà thấp tầng. Giá nhà đất hiện cũng chưa phù hợp với khả năng chi trả của người có nhu cầu thực. Tình trạng đầu cơ, thổi giá, lũng đoạn thị trường vẫn diễn ra tại nhiều khu vực, gây mất ổn định thị trường.
Giá nhà tăng mạnh thời gian qua được xác định do nhiều nguyên nhân cộng hưởng, bao gồm chi phí đầu vào như vật liệu, nhân công, lãi vay neo cao; nguồn cung mới hạn chế vì vướng mắc pháp lý; và tâm lý đầu tư đón đầu quy hoạch, hạ tầng. Đặc biệt, tại một số địa phương, giá đất tăng "phi mã" chỉ sau vài tháng, nhất là những nơi có thông tin sáp nhập đơn vị hành chính hoặc nâng cấp đô thị.
Trước thực trạng này, Thường trực Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương hành động:
- Làm rõ nguyên nhân tăng giá: Xác định các yếu tố cụ thể khiến giá bất động sản bị đẩy lên cao, bao gồm giá đất, nguyên vật liệu, lãi vay...
- Giảm các thành tố làm tăng giá: Xây dựng phương án cụ thể để cắt giảm các yếu tố cấu thành nên giá thành sản phẩm, nhằm mở rộng nguồn cung và nâng cao khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân.
- Xử lý nghiêm hành vi tiêu cực: Xử lý kiên quyết các tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động đấu giá để đẩy giá đất, gây ách tắc cho hoạt động phát triển dự án.
- Quy hoạch gắn với thực tiễn: Công tác quy hoạch được yêu cầu phải gắn liền với nhu cầu thực tế, bố trí đất sản xuất, kinh doanh hợp lý, tránh tình trạng quy hoạch treo hoặc không khả thi về hạ tầng.
Mô hình "sàn chứng khoán" bất động sản và cắt giảm thủ tục hành chính
Để minh bạch hóa thị trường về lâu dài, Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng đề án mô hình "Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý".
Mô hình này sẽ tích hợp toàn bộ quy trình giao dịch bất động sản – từ công chứng, nộp thuế đến đăng ký giao dịch đất đai – lên môi trường điện tử. Mục tiêu là tạo ra một "sàn giao dịch" tương tự sàn chứng khoán, nhằm minh bạch hóa thông tin về tài sản, giá mua bán, hạn chế thất thu thuế và tăng hiệu quả quản lý. Đề án này dự kiến sẽ trình Thủ tướng trong tháng 6.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng yêu cầu cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết, loại bỏ các yêu cầu giấy tờ, hồ sơ phức tạp. Mục tiêu là giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết thủ tục và chi phí tuân thủ đối với các dự án bất động sản. Các quy định liên quan đến chấp thuận chủ trương đầu tư, thẩm định thiết kế, cấp phép xây dựng, kiểm tra nghiệm thu cũng sẽ được nghiên cứu cắt giảm để rút ngắn quy trình, tăng tính minh bạch, giảm chi phí tiền kiểm, đồng thời siết chặt hậu kiểm. Những quy chuẩn, tiêu chuẩn gây phát sinh chi phí (như chỗ đỗ xe, phòng cháy chữa cháy) nếu không còn phù hợp cũng sẽ được rà soát, sửa đổi hoặc bãi bỏ.
Hỗ trợ người dân tiếp cận nhà ở thực
Cuối cùng, Thường trực Chính phủ yêu cầu nghiên cứu các chính sách hỗ trợ cụ thể cho những người có nhu cầu mua nhà ở thực, đặc biệt là người trẻ tuổi, nhằm giúp họ tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn và bảo đảm quyền có chỗ ở theo quy định của Hiến pháp. Các địa phương cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu mô hình phát triển các khu nhà ở đa dạng phân khúc, bố trí hạ tầng kỹ thuật và xã hội đầy đủ tại các khu chức năng để người dân có thêm lựa chọn phù hợp với khả năng tài chính.
Những chỉ đạo quyết liệt này từ Chính phủ cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong việc chấn chỉnh thị trường bất động sản, hướng tới sự phát triển bền vững và đảm bảo an sinh xã hội.
PV (SHTT)