Phó thủ tướng: Kiên quyết để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Ông Don Lam - Phó trưởng ban Nguyên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân:

Ông Don Lam cảm ơn sự tham dự của lãnh đạo Chính phủ, các chuyên gia, doanh nghiệp cũng như những ý kiến đóng góp sâu sắc của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cùng diễn giả có mặt tại sự kiện. Sau 4 tiếng, diễn đàn đưa ra nhiều thông tin và nhiều kiến nghị hữu ích về thực trạng thị trường Vốn - Tài chính. Những giải pháp đề xuất trong diễn đàn sẽ được tổng hợp để trình Thủ tướng Chính phủ vào cuối năm nay.

12h04

Với đề xuất về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có việc thành lập các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, đại diện Chính phủ khẳng định sẽ có lộ trình để Việt Nam sớm có các tổ chức này. 

"Cần chủ động huy động vốn trung dài hạn với phương châm nội lực quan trọng nhưng không thể không có ngoại lực", Phó thủ tướng nói.

Nhắc lại quyết tâm Việt Nam có thể được thừa nhận là thị trường chứng khoán mới nổi trong 2 năm tới của lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà Nước, Phó thủ tướng chỉ đạo cần kiên trì xây dựng thị trường chứng khoán bền vững, lành mạnh. Chính phủ sẽ chỉ đạo và ban hành chiến lược về phát triển thị trường chứng khoán để có thể tái cơ cấu mạnh mẽ.

Với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, theo ông Vương Đình Huệ, ngoài các đơn vị xếp hạng tín nhiệm cần có trung tâm chứng khoán doanh nghiệp đưa vào giao dịch bình thường để tạo thanh khoản. Hiện Chính phủ ban hành Nghị định 1191 về phát hành trái phiếu Chính phủ và chỉ đạo Bộ Tài chính trong đó có Dự thảo Nghị đinh 90 về thị trường chứng khoán.

"Thông điệp của Chính phủ là kiên quyết để Việt Nam sớm là công nhận thị trường chứng khoán mới nổi", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Về quỹ hưu trí tự nguyện, Chính phủ cho biết đã có nhiều động thái nhằm tăng cường quỹ này bổ sung cho thị trường vốn.

Riêng về ý kiến "lộ trình cổ phần hóa diễn ra chậm", Phó thủ tướng cho rằng, nếu nhìn về số lượng doanh nghiệp có thể chậm song về lượng vốn thì có thể nói là khả quan. Sáu tháng đầu năm nay, giá trị từ cổ phần hóa tăng hơn 2 lần so với năm ngoái. " Do vậy chưa chắc tốc độ đã chậm, lộ trình tiếp theo như thế nào Việt Nam đều đã công bố cho các nhà đầu tư rồi. Điều này thể hiện minh bạch của thị trường", ông Vương Đình Huệ nói.

Về gợi ý liên quan đến chứng chỉ ký quỹ không biểu quyết, đại diện Chính phủ đánh giá đây là ý kiến hay khi đảm bảo an ninh quốc gia và khẳng định Việt Nam sẽ lắng nghe và nghiên cứu.

12h: "Điều quan trọng là cần có những nhà đầu tư chuyên nghiệp"

"Chúng ta cần giải quyết tốt mối quan hệ giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ. Một trong những điều kiện quan trọng để giải quyết vấn đề này là áp dụng các công cụ, gỡ được áp lực về mặt tỷ giá, lãi suất biến động", Phó Thủ tướng nói tiếp

Ông cũng đưa ra một số giải pháp như đa dạng hóa sản phẩm, thị trường chứng khoán phải phát triển cả ở thị trường cơ sở, chính phủ cần có biện pháp phát triển thị trường này. Về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, cần phát triển sản phẩm hưu trí tự nguyện...

Theo ông, quá trình tái cấu trúc thị trường vốn tài chính cần gắn chặt với quá trình chuyển mình của nền kinh tế. Chính phủ cần tạo điều kiện cho thị trường phát triển rồi mới đặt vấn đề quản lý nó.

Về việc có cần thiết phải lập thị trường cổ phiếu riêng hay không, cá nhân ông Vương Đình Huệ cho rằng: "điều quan trọng lúc này là cần có nhà đầu tư chuyên nghiệp, có tổ chức, không cần phân biệt là tư nhân hay quỹ đầu tư lớn, tất nhiên, việc có một sàn giao dịch riêng cũng là vấn đề mà chúng ta cần hướng tới".

Ông cũng nhấn mạnh sự minh bạch, công khai trong thị trường, việc cần thiết phải có hệ thống quản trị tốt, tăng cường giám sát đồng thời siết chặt lại thị trường theo hướng tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tham gia thị trường một cách ổn định, có tổ chức và nâng cao hoạt động của thị trường.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tổng kết diễn đàn

Sau bốn tiếng đồng hồ với hai phiên thảo luận, Diễn đàn đi đến đoạn kết với bài phát biểu "thu hoạch" của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ. 

Phó Thủ tướng phát biểu tổng kết diễn đàn.

Sau khi nghe ý kiến đa chiều, toàn diện từ nhiều diễn giả, Phó Thủ tướng đã chia vấn đề làm 3 nhóm.

Qua phần trình bày chung, Phó Thủ tướng cho rằng: "Có vẻ Chính phủ đang điều hành đúng, kể cả vấn đề kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tháo gỡ các vướng mắc nguồn vốn...".

Các đánh giá và xếp hạng các tổ chức quốc tế cho thấy rõ điều này. Đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động khó lường, liên tục tăng lãi suất mà chúng ta vẫn giữ vững ổn định và được nâng hạng là điều tích cực, ông nói.

Đồng hành cùng chính phủ là các doanh nghiệp trong ngoài nước - những nhân tố rất quan trọng. Phó Thủ tướng mong rằng chúng ta sẽ tiếp tục duy trì điều này. 

Về tái cấu trúc thị trường, tất cả diễn giả đều thống nhất thị trường tài chính Việt Nam hiện nay được cấu thành bởi thị trường vốn và tiền tệ, trong đó ngân hàng đang giữ vai trò quan trọng, chủ đạo, mặc dù thị trường chứng khoán và các thể chế phi ngân hàng có nỗ lực nào đó phát triển tích cực. Đây là sự mất cân bằng. Để giải quyết vấn đề này, Phó Thủ tướng nhận định, chúng ta cần tăng vai trò của thể chế phi ngân hàng, một vấn đề nữa là giải quyết tốt thị trường vốn và thị trường tiền tệ. 

11h40: Việt Nam có cần thị trường cổ phiếu riêng cho nhà đầu tư?

Một trong những đề xuất từ các diễn giả mà ông Thành thấy thú vị là "nên chăng Việt Nam cần có thị trường cổ phiếu riêng cho các nhà đầu tư tổ chức, quan tâm hơn đến các nhà đầu tư cá nhân". Nguyên lãnh đạo CIEM muốn hỏi ông Warrick Cleine - Chủ tịch kiêm CEO KPMG tại Việt Nam và Campuchia về ý kiến này.

"Đây là đề xuất hay", ông Warrick Cleine thốt lên và cho biết hiện Việt Nam mới cho 2 triệu nhà đầu tư, trong khi dân số có đến 90 triệu người. Phần lớn các nhà đầu tư tại Việt Nam đều tiềm năng và tuân thủ chính sách.

"Họ có thể mở rộng lĩnh vực, đầu tư như tích lũy, tiết kiệm thay vì bất động sản như hiện này", ông này gợi ý.

Theo diễn giả này, nhà đầu tư nước ngoài rất hồ hởi khi đóng góp vào sự thành công của nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Việt Nam có thể làm tốt hơn việc phát triển thị trường vốn trong tương lai.

Ông Alatabani: Hai việc cần làm để đưa thị trường chứng khoán phát triển

"Có hai vấn đề cần giải quyết để khuyến khích thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển", ông nói.

Một là làm cách nào để Việt Nam trở thành điểm đầu tư hấp dẫn, thu hút. Theo ông, nhiều nhà đầu tư trên thế giới rất quan tâm đến quỹ đầu tư cho người về hưu ở Việt Nam. Ông cho rằng, lộ trình này có thể được thực hiện trong 3 năm tới. 

Hai là phát triển tiềm năng của nền kinh tế Việt Nam. Ông Alatabani cho rằng, nền kinh tế nước ta có tỷ lệ tích lũy trong dân cao, tới khoảng 60 tỷ USD nằm trong người dân mà ta chưa huy động hết. Đây là tiềm năng lớn.

Theo ông: "Khi đầu tư dài hạn, cần nghĩ xem làm cách nào để huy động được nguồn vốn nhàn rỗi của người dân, đồng thời, tạo ra môi trường tốt để có khoản đầu tư dài hạn, tạo điều kiện cho thị trường trái phiếu chứng khoán của Việt Nam phát triển".

11h30 Việt Nam có thể được thừa nhận là thị trường mới nổi trong 2 năm tới

Trả lời câu hỏi Phó Thủ tướng đặt ra ngay lúc khai mạc "Hai, ba năm nữa Việt Nam có thể được thừa nhận là thị trường mới nổi không?", ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, với cách xếp hạng dựa vào định lượng và định tính thì điều này rất khó nói. Thay vì thế, chúng ta nên đặt vấn đề là bao giờ chúng ta xứng đáng, điều này phụ thuộc nhiều vào chính sách của Chính phủ, tiềm năng thị trường...

Việc nâng hạng thị trường không thể hiện qua chứng khoán mà phụ thuộc vào tiềm năng phát triển của thị trường Việt Nam, chính sách vĩ mô.

Với sự quyết liệt của Chính phủ, đặc biệt là việc tạo môi trường đầu tư bình đẳng cả trong và ngoài nước, ông Dũng tin rằng chúng ta sẽ sớm được đưa vào danh sách các thị trường mới nổi. Nếu chúng ta kỳ vọng vào năm 2019 thì không tưởng, nhưng hai năm thì có thể làm được.

11h25

Câu hỏi tiếp theo của chủ đề này về giải pháp phát triển quỹ hưu trí tự nguyện. Chia sẻ câu chuyện phát triển các sản phẩm hưu trí, ông Larry Madge - Công ty Sun Life Việt Nam cho biết, kể từ khi hoạt động tại thị trường Việt Nam từ năm 2013, công ty đã cung cấp nhiều gói sản phẩm dành cho những người lao động, người đã về hưu.

Dù tình hình kinh doanh thuận lợi nhưng doanh nghiệp cũng gặp nhiều rào cản nhất định. Đầu tiên là đòi hỏi của người làm việc cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó là nghị định 88 và quyết định 115 và chế độ áp thuế của Bộ Tài Chính. Thuế thu nhập cá nhân đánh ở những mức thu nhập khác nhau khiến việc chi trả quỹ hưu trí khó khăn.

"Như vậy, cần có chính sách nhất định để điều chỉnh quỹ cho người về hưu nhưng cần phân tích kỹ nhu cầu của doanh nghiệp để chi trả linh hoạt nguồn quy này. Chúng ta có thể sử dụng lương hưu trước hoặc sau sau đó hoàn lại. Đây là những cách doanh nghiệp Việt Nam có thể áp dụng", ông Larry Madge cho biết.

11h22 Quỹ hưu trí tự nguyện, nguồn lực cho vốn dài hạn

Người điều phối Võ Trí Thành chuyển chủ đề sang quỹ hưu trí tự nguyện, vốn được xem là một trong những nguồn lực quan trọng cho vốn dài hạn.

Theo ông, lúc này Việt Nam vẫn hầu như chưa có quỹ hưu trí mở nào. Mong muốn có câu trả lời từ một đơn vị công ty quản lý quỹ, ông đặt câu hỏi này cho bà Nguyễn Thị Thái Thuận - Tổng Giám đốc, Công ty Cổ phần Quản lý quỹ VinaCapital (VCFM).

Bà Thuận cho hay, tại Việt Nam từ 2013 các công ty bảo hiểm nhân thọ đã có sản phẩm hưu trí tự nguyện. Một số công ty quản lý Quỹ đều đã có cơ chế về sản phẩm, song Việt Nam lúc này vẫn chưa có Quỹ hưu trí tự nguyện thật sự bởi 3 lý do:

Thứ nhất là vấn đề thuế. Để thúc đẩy nhà đầu tư tham gia cần có ưu đãi thuế, trong đó ưu đãi đầu vào cho các nhà đầu tư cá nhân. Hiện đầu vào đã khắc phục một phần khi doanh nghiệp sử dụng lao động được miễn 3 triệu đồng một tháng, song các quỹ chỉ giảm một triệu đồng một tháng là mức chưa thể hấp dẫn

Lý do thứ hai nằm ở khâu đào tạo, giáo dục. Hiện nhiều đơn vị sử dụng lao động còn chưa biết đến khái niệm về Quỹ hưu trí tự nguyên. "Đầu năm nay chúng tôi làm việc với 20 doanh nghiệp nhưng gần như họ không ai biết đến quỹ này. Vì vậy để nâng cao nhận thức sản phẩm cần sự tham gia của nhiều bên", bà Thuận nói.

Thứ ba, cơ chế cho sản phẩm. "Nhà đầu tư cá nhân chưa quen đầu tư dài hạn, để tham gia quỹ hưu trí đòi hỏi họ đầu tư trong 20-40 năm, chắc chắn họ e ngại", bà nói. Do đó, cần có cơ chế cho nhà đầu tư, trong đó cho phép họ rút vốn sớm để mua nhà, hoặc trả học phí cho con cái đi học.

11h19 Tiến sĩ Võ Trí Thành đặt câu hỏi về nguyên nhân phát triển chậm của thị trường vốn tài chính ở Việt Nam

Trả lời câu hỏi này, ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán nhà nước cho biết: "Đúng là chúng ta chậm so với thế giới nhưng bản thân chúng ta cũng đã phát triển rất nhanh. Cụ thể, nếu năm 2012, Chính phủ đề ra mục tiêu thị trường chứng khoán đến năm 2020 thì năm 2017, chúng ta đã hoàn thành mục tiêu. Tuy nhiên chúng ta lại chưa đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đó là cái chậm".

Ông cũng đưa ra 3 lý do khiến thị trường vốn tài chính Việt Nam phát triển chậm gồm: một là phụ thuộc vào giai đoạn phát triển của đất nước khi chuyển từ thời kỳ bao cấp sang kinh tế hàng hóa nhiều thành phần; hai là do nhận thức xã hội và ba là chưa có nền tảng để phát triển, cụ thể là các kế hoạch, hoạch định chiến lược phải phù hợp với từng giai đoạn phát triển.

11h15 Chuyên gia Ketut Kusuma chia sẻ lời khuyên để Việt Nam tham gia vào thị trường trái phiếu quốc tế

Nhận được câu hỏi đưa ra lời khuyên để Việt Nam tham gia vào thị trường trái phiếu quốc tế, chuyên gia Ketut Kusuma nói, đối với thị trường trái phiếu Chính phủ, chúng ta tiếp tục phải cải cách, giảm những phần manh mún của thị trường. 

Với trái phiếu, cần tăng cường hơn nữa tính minh bạch. Thứ hai, với chứng khoán và cổ phiếu, cũng phải có những cách tính phù hợp với thông lệ quốc tế, như bảng vàng... Đồng thời hồ sơ của những doanh nghiệp phát hành cũng phải minh bạch, uy tín, chuyên nghiệp, nổi bật khiến các nhà đầu tư nước ngoài thấy tin tưởng.

Cũng theo ông Ketut Kusuma, chúng ta sẽ phải mời những nhà đầu tư nước ngoài tới Việt Nam để xem thị trường Việt Nam đã bắt kịp, đạt tiêu chuẩn thị trường quốc tế chưa. Sau đó sẽ xác định nếu quy mô Việt Nam còn nhỏ thì phải mở rộng quy mô của thị trường để bắt kịp thị trường quốc tế. Cụ thể, chúng ta sẽ phải làm những công việc cụ thể, như quy mô doanh nghiệp, giá trái phiếu, cổ phiếu...

11h05

Tiếp nối phần thảo luận, điều phối viên Võ Trí Thành khẳng định, kinh tế Việt Nam ngày càng mở. Ông cho rằng, nội lực là quyết định, ngoại lực là quan trọng và câu hỏi đặt ra là làm thế nào để phát triển cả nội và ngoại lực. 

Trả lời câu hỏi này, ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch ủy ban Chứng khoán Nhà nước nói, trước đây, nền kinh tế Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào vốn ODA và FDI nhưng những năm gần đây, vai trò của nội lực ngày càng thể hiện rõ nét. Dự kiến, vốn ODA trong thời gian tới sẽ giảm. 

"Phải nhìn nhận trong thời gian tới, với thực trạng trái phiếu chính phủ và nợ công, nội lực sẽ tăng. Sự tham gia của khối ngoại với cổ phiếu còn thấp so với các nước trong khu vực nên cần có chính sách chỉ thu hút nhà đầu tư nước ngoài", ông Dũng nói.

Theo ông, thị trường vốn cần có chính sách để cần bằng thị trường tín dụng, thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu. Hiện nay, Việt Nam chỉ có khoảng 2.000 nhà đầu tư cổ phiếu - con số khiêm tốn so với các nước khu vực. Bài toán là làm sao để phát triển nhà đầu tư có tổ chức.

Bên cạnh đó, vấn đề ít được nhắc đến nhưng không kém phần quan trọng là phát triển nhà đầu tư cá nhân. Để phát triển, Việt Nam phải có sản phẩm, phát triển các loại quỹ đồng thời đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư.

Một trong những vấn đề quan trọng là phát huy vai trò của các tổ chức, định chế tài chính, các công ty chứng khoán, quản lý quỹ. "Chúng tôi kiến nghị chính phủ, tư nhân tham gia công tác tuyên truyền để doanh nghiệp, người dân hiểu về thị trường vốn và tiếp cận được nguồn vốn", ông Dũng nhấn mạnh.

11h00 Các diễn giả cùng thảo luận về giải pháp mở rộng thị trường

Sau tham luận của chuyên gia thị trường vốn của Ngân hàng Thế giới, phiên thảo luận thứ hai do Tiến sĩ Võ Trí Thành - nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) điều phối với nội dung đầu tiên xoay quanh nền kinh tế số trong cuộc cách mạng 4.0.

Mở đầu phiên thảo luận, đại diện Ngân hàng Nhà nước - Nguyễn Thị Hồng cho biết, lĩnh vực ngân hàng tài chính không thể đứng ngoài xu thế cách mạng công nghiệp 4.0. Do vậy Ngân hàng Nhà nước đang có nhiều điều chỉnh hoạt động để tiếp cận gần hơn với ngân hàng số trong đó nổi bật là Fintech.

Nhắc lại đánh giá của các chuyên gia ở phiên trước, một lần nữa bà Hồng tái khẳng định, Fintech là một trong só giải pháp có thể hạn chế được thị trường tín dụng đen. Hiện Ngân hàng Nhà nước đã thành lập Ban chỉ đạo Fintech.

Tại Việt Nam hiện có 40 công ty Fintech nhưng 60% trong số này hoạt động chủ yếu ở lĩnh vực thanh toán, các phân khúc khác còn hạn chế. "Tiềm năng phát triển Fintech tại Việt Nam còn lớn do đó,cơ quan quản lý sẽ dần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để thúc đẩy hình thức này phát triển tại Việt Nam", đại diện Ngân hàng Nhà nước nói.

Tiếp lời bà Hồng với phong cách dí dỏm thường thấy, ông Võ Trí Thành hóm hỉnh nhắn nhủ: "Fintech không chờ đợi ai, nên Ngân hàng Nhà nước phải nhanh lên".

10h55 Ông Ketut Kusuma: cần huy động nguồn vốn nhàn rỗi của người dân một cách hiệu quả

Tiếp tục nói về giải pháp mở rộng thị trường vốn, ông Kusuma nói: "Một trong những vấn đề cần chú ý và giải quyết nhiều hơn là nhìn vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn nhiều khả năng tăng trưởng, phần lớn tăng trưởng thể hiện ở thị trường tư nhân. Chúng ta thấy rằng, những con số đưa ra trong tham luận này chưa phản ánh hoàn toàn thực tế".

Về cơ sở nhà đầu tư tổ chức trong nước, chuyên gia tài chính cao cấp Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho biết, danh sách các nhà đầu tư tổ chức trong nước có số lượng ít với quy mô nhỏ, trong đó, doanh nghiệp bảo hiểm, quỹ bảo hiểm xã hội chỉ chiếm 16%.

Theo ông Ketut Kusuma, nếu nhìn vào từng nhà đầu tư, chúng ta thấy doanh nghiệp bảo hiểm có đầu tư gián tiếp, trực tiếp, có chứng khoán doanh nghiệp, có trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh... Như vậy, vấn đề đặt ra là làm thế nào huy động được nguồn vốn nhàn rỗi trong các hộ gia đình để họ yên tâm khi đầu tư vào các kênh khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, gửi ngân hàng... Ông cho rằng, các nguồn tích lũy tiết kiệm cần được đầu tư vào đâu là câu hỏi cần được quan tâm.

"Khi chúng ta huy động được nguồn vốn nhàn rỗi trong dân chúng hiệu quả, đầy đủ, chúng ta sẽ đảm bảo nguồn vốn dài hạn, đáp ứng nhu cầu vay của người dân", ông nói. 

Ông Ketut cũng đưa ra một số khuyến nghị như tăng cường tính minh bạch trong khung thông tin, tiếp tục công cuộc cải cách thị trường trái phiếu chính phủ, thúc đẩy hệ thống đầu tư tư nhân mở rộng quỹ đầu tư hưu trí, quỹ bảo hiểm xã hội, phát hành trái phiếu rộng rãi trong công chúng, mở rộng quy mô của các quỹ nhà nước, đặc biệt là quỹ bảo hiểm xã hội, quỹ lương hưu.

10h45 Giải pháp mở rộng thị trường vốn dài hạn cho Việt Nam

Sau 10 phút giải lao, Diễn đàn bước vào phiên thứ hai với chủ đề "Giải pháp mở rộng vốn dài hạn cho Việt Nam".

Mở đầu cho phần hai, ông Ketut Kusuma - Chuyên gia cao cấp về Thị trường vốn, Ngân hàng Thế giới trình bày tham luận về những giải pháp chính.

Gửi lời chào đến Phó Thủ tướng, các bộ ban ngành, cơ quan quản lý Việt Nam, ông Ketut Kusuma chia sẻ, cơ cấu thị trường vốn dài hạn tại Việt Nam thời gian vừa qua có nhiều tín hiệu khởi sắc. Thị trường vốn Việt Nam đang bắt kịp các nước khác trong khu vực. Cơ cấu tài sản tài chính chia thành nhiều nhóm khác nhau, đồng thời nhìn vào kết quả kinh tế vĩ mô, ông Ketut Kusuma thấy nhiều tín hiệu tích cực về tăng trơngr GDP, kiểm soát lạm phát tốt, cũng như dòng tăng trưởng tiền tệ.

Dùng nhiều slide chi tiết để trình bày, ông nhận xét giá chứng khoán, cổ phiếu cũng tăng trong thời gian vừa qua, thị trường trái phiếu cũng tăng trưởng tốt. Đây là tín hiệu tốt cho cả Chính phủ cũng như các doanh nghiệp. 

Cũng theo chuyên gia Kusuma, tài sản tài chính có khả năng sinh lời cao những năm qua. Ông minh chứng qua hai slide thể hiện kết quả thị trường chứng khoán, lợi tức chính phủ trong hai năm. Tăng trưởng thị trường về chiều rộng và sâu, khả năng vốn hoá cũng tốt. Tuy nhiên, tính minh bạch cần làm tốt hơn, nằm ở nhóm dưới trong cơ cấu các doanh nghiệp. 

Làm thế nào để cải thiện hơn nữa tính minh bạch của thị trường chứng khoán trên toàn quốc? Ông Kusuma cho rằng, cơ hội thúc đẩy thị trường chứng khoán từ cổ phần hoá là vấn đề then chốt. Cổ phần hoá thông qua phát hành cổ phiếu, đa dạng hoá quyền sở hữu cổ phiếu, xác định giá cổ phiếu. Thực tế, khoảng 400 doanh nghiệp Việt Nam đã được thoái vốn và cổ phần hoá - theo ông là con số rất ấn tượng.

Thị trường cổ phiếu cũng có bước tăng trưởng tích cực, như dư nợ có tăng trưởng, tính thanh khoản cũng được nâng cao. Thị trường trái phiếu Chính phủ cũng có những bước phát triển tích cực. Tỷ lệ trái phiếu Chính phủ so với các nước trong khu vực cũng đã tăng, tuy nhiên sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài chưa nhiều.

"Với trái phiếu và cổ phiếu, chúng ta cần dùng những thị trường khác nhau để làm tham chiếu. Với trái phiếu chính phủ, vấn đề đặt ra là quy mô tính minh bạch của thị trường, làm thế nào để tăng trưởng quy mô, giá trị trái phiếu, cách phát hành trái phiếu...", ông nói.

Vấn đề tính minh bạch của thị trường cũng được ông đề cập. Thực tế, thị trường trái phiếu tương đối minh bạch với nhà đầu tư trong nước, nhưng với nhà đầu tư nước ngoài thì chưa, ông nói.

Do đó, về cổ phiếu, chúng ta cần chú ý vấn đề quy mô, thả nổi, làm rõ những nguyên tắc, phương pháp khác nhau, vị chuyên gia này nói tiếp. 

Để kết thúc chương trình của phiên một, điều phối viên Nguyễn Xuân Thành đặt câu hỏi làm thế nào để minh bạch hóa thị trường cổ phiếu.

Theo ông MacCana, tính minh bạch của thị trường cổ phiếu đóng vai trò quan trọng và làm thế nào để phù hợp với thông lệ kiểm toán quốc tế là bài toán Việt Nam cần giải đáp.

"Để nâng cao tính minh bạch của thị trường cổ phiếu, chúng ta có thể tính toán mức độ xử phạt với trường hợp không tuân thủ, ở mức độ nào thị xác định mức xử phạt", ông nói.

Việt Nam có thời gian để thành lập và vận hành thị trường cổ phiếu và đạt nhiều kết quả. Ông cho rằng về tính minh bạch của thị trường cổ phiếu, Việt Nam đã làm tốt. Với những điều kiện thuận tiện, không chỉ doanh nghiệp lớn mà cả nhà đầu tư nhỏ hơn cũng có thể đầu tư vào thị trường cổ phiếu Việt Nam.

Điều quan trọng để nâng cao tính minh bạch là việc mua bán cổ phiếu cần cung cấp thông tin đầy đủ, quá trình truyền thông cần tốt hơn, chính xác, nhanh chóng và tin cậy để nhà đầu tư cảm thấy yên tâm, thoải mái khi rót tiền vào Việt Nam. Nếu thông tin sai, những khoản đầu tư có thể được tính toán sai lầm, gây thiệt hại cho doanh nghiệp.

10h15 Phó Thủ tướng hỏi về kinh nghiệm các nước khi xử lý tín dụng đen

Câu chuyện về tín dụng đen đặc biệt thu hút sự quan tâm của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khi ông muốn biết kinh nghiệm từ các quốc gia trên thế giới xử lý vấn đề này ra sao?

Cho rằng thay vì dùng từ tín dụng "đen" ông Warrick Cleine đề xuất cách gọi "tín dụng không chính thức" nhằm "tránh những ý tưởng không hay". Theo Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của KPMG tại Việt Nam và Campuchia, Chính phủ cần có hệ thống giám sát, kiểm soát bộ phận tín dụng này rõ ràng, cũng như có biện pháp để bảo hộ các hoạt động tín dụng chính thức.

Chuyên gia Ngân hàng Thế giới - ông A. Alatabani gợi mở giải pháp bằng các gói sản phẩm tín dụng khác nhau cho thị trường. Ông này cho biết hiện nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa thể tiếp cận vốn ngân hàng. Vì vậy, các gói sản phẩm như thuê mua tài sản có thể là kênh để các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận khoản vay; hoặc công cụ khác như Fintech.

Tiếp lời đại diện World Bank, từ kinh nghiệm làm việc với nhiều doanh nghiệp tư nhân, ông Nguyễn Kim Hùng - Chủ tịch Verco cho rằng, cộng đồng doanh nghiệp tư nhân cũng có thể góp phần hạn chế tín dụng tín dụng đen. "Là đơn vị chuyên tái cấu trúc doanh nghiệp, chúng tôi thấy rằng họ không ngần ngại đầu tư", ông Hùng nói.

Theo vị này, có những sàn của doanh nghiệp tư nhân có thể kết nối và thu hút 35.000 tỷ đồng trong 6 tháng. Nếu có cơ chế, khung pháp lý, nền tảng cho các doanh nghiệp sử dụng công nghệ, các doanh nghiệp tư nhân sẵn sàng tham gia các giải pháp về vốn và có thể lượng tiền lớn, ngay cả các startup cũng có thể IPO trên nền tảng số.

"Tuy nhiên, tôi đề xuất Chính phủ trong nền tài chính thứ cấp, nếu cho thử nghiệm mà sai thì không nên hình sự hóa", ông Hùng bày tỏ.

Ông Warrick Cleine - Chủ tịch kiêm CEO KPMG tại Việt Nam và Campuchia: Tín dung đen không hoàn toàn xấu

Ông Warrick Cleine cho rằng: "Đen ở đây không hoàn toàn là xấu, vì nó có những mặt để tạo điều kiện cho người vay tiền. Tuy nhiên, chúng ta cần có chính sách để kiểm soát thị trường này một cách hiệu quả. Câu hỏi đặt ra ở đây là chúng ta phải thể chế hóa, chính thức hóa những tín dụng đen như thế nào, cần đưa vào khuôn khổ ra sao để điều tiết thị trường này. Chúng ta có thể học hỏi kinh nghiệm của một số ngân hàng lớn ở Hà Lan". 

Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của công tác truyền thông, giáo dục người dân trong việc tiếp cận các quỹ tín dụng đen, trong khi đó, nhà nước, cần có biện pháp quản lý thị trường này hiệu quả.

"Các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận khoản vay của ngân hàng qua nhiều kênh, chính thống hoặc không. Các ngân hàng cần có thủ tục gọn nhẹ để người dân tiếp cận khoản vay một cách hiệu quả. Ví dụ, một người nông dân muốn vay để mua một con bò cần tín chấp như thế nào, điều này cũng hoàn toàn khác với khoản vay của các doanh nghiệp. Do đó, chúng ra cần có cơ chế khác nhau, tùy thuộc vào khoản vay, quy mô và đối tượng", ông Warrick Cleine cho biết.

Ông Hà Huy Tuấn - Phó Chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia: Bốn nguyên nhân khiến tín dụng đen nở rộ

Đồng ý với những chia sẻ của đại diện doanh nghiệp vừa và nhỏ, ông Tuấn cho rằng cần phải xác định nguyên nhân tại sao nở rộ tín dụng đen. 

Nguyên nhân thứ nhất, theo ông, quỹ tín dụng đen tồn tại theo nhu cầu của người dân. Vay theo hình thức này khá nhanh gọn, không vướng điều kiện chặt chẽ như của ngân hàng.

Thứ hai, có tình trạng dùng nguồn vay từ tín dụng đen trả nợ ngân hàng. Một nguyên nhân nữa là trong thời gian vừa qua, sự phát triển công nghệ thông tin  khiến cho cách tiếp cận trực tiếp giữa bên có nhu cầu vay và cho vay càng trở nên thuận tiện. Thứ tư là vấn đề khơi thông nguồn vốn. Người ta không muốn gửi ngân hàng vì cho vay bên ngoài lãi suất cao hơn.

Ông Tuấn cho rằng quỹ tín dụng đen không phải xấu, ông khá cởi mở trong chuyện này, vấn đề là phải suy nghĩ về giải pháp.

Đối với thế giới, tín dụng đen đã tồn tại từ rất lâu dưới dạng cũng hoạt động như ngân hàng nhưng không được công nhận. Vì vậy, chúng ta đang đứng trước thực tiễn do cung cầu mà hình thức này tồn tại. 

Ông Tuấn cho rằng có hai cách tiếp cận với tình trạng này, đó là làm sao hợp thức hoá được, cơ quan thuế cần có bằng chứng ở mức độ hợp lý, như ở nhiều nước, họ phải tính toán một tỷ lệ nào đó phù hợp.

Thứ hai là chúng ta phải nghiên cứu sử dụng dịch vụ về thuế, đơn cử thuế tư nhân... để giải trình hợp lý. 

Về phía cơ quan Nhà nước, chúng ta cần phải làm thế nào để Nhà nước giúp và cung ứng nguồn vốn được. Cụ thể, phải làm sao để người dân hiểu ngân hàng cũng muốn cho vay. Theo đó, hai bên phải có những ra soát lại để đơn giản hoá thủ tục cho vay, đơn giản hoá thủ tục thanh toán.

Bên cạnh đó, Nhà nước cần có những chương trình ưu đãi để có cách tiệm cận tốt hơn. Vấn đề nữa là kiểm soát những sản phẩm mới, chúng ta không nên gò bó nhưng cũng phải kiểm soát và khuyến khích. Cơ quản lý cần truyền thông tích cực để người dân thấy được tính hai mặt của quỹ tín dụng này, đồng thời tố cáo những hình thức bẫy mang thuần tính lừa đảo.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ khó tiếp cận nguồn vốn, buộc phải sử dụng tín dụng đen

Điều phối viên Nguyễn Xuân Thành cho biết, việc phát triển thị trường vốn hiện nay mới giải quyết được nguồn vốn cho doanh nghiệp lớn và có quy mô trung bình. Tuy nhiên, những doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn và buộc phải sử dụng đến nguồn "tín dụng đen". 

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Kim Hùng - Giám đốc Công ty CP tái cấu trúc doanh nghiệp Việt khẳng định, các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa có cấu trúc vốn. Từng tham gia cấu trúc nhiều doanh nghiệp, ông nhận thấy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ được chia thành 3 loại, trong đó, phần lớn là những thanh niên, kỹ sư đi lên từ đam mê, mong muốn khởi nghiệp.

Theo ông, nhóm doanh nghiệp này không biết gì về vốn trong khi việc tiếp cận ngân hàng, gặp nhiều khó khăn. Vốn thực chỉ chiếm 20-30%, còn lại là liên kết tài chính giữa gia đình, bạn bè, anh chị em. Khi ngân hàng không cho vay, trái phiếu Chính phủ không thể tiếp cận, họ buộc phải sử dụng đến nguồn vốn không chính thức hay gọi là "tín dụng đen".

"Chỉ cần tìm kiếm cụm từ 'cho vay vốn' trên Internet sẽ ra 20 triệu kết quả. Thị trường có nhiều loại hình cho vay, nhưng chi phí sử dụng tương đối cao", ông  Hùng cho biết.

"Có những doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí có tới 60% tổng vốn sản xuất kinh doanh là vốn từ tín dụng đen", ông nói.

Nếu được trình bày về giải pháp, ông Hùng mong Chính phủ có thể tạo ra khung pháp lý để giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tiếp cận nguồn vốn này một cách hợp lệ bởi chi phí sử dụng vốn lên đến trên 10% nhưng chưa được hoạch định vào chi phí hợp lệ.

Cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ thay đổi nhanh, phải thích ứng với thị trường nhưng lại chưa có hành lang pháp lý để xác định giá trị thực của hàng hóa. Họ buộc phải tính toán để có thể hợp lý hóa những khoản vốn này. 

Việc tiếp cận với nguồn vốn, quỹ, công ty tài chính rất xa vời, chưa kể đến các nguồn quỹ mà Nhà nước đang khuyến khích. Ông Hùng cũng mong, bằng cách nào đó, Chính phủ có thể hợp thức hóa "tín dụng đen" để giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 

9h45 Dẫn nối từ các đề xuất về thị trường trái phiếu doanh nghiệp của ông Andy Ho và ông Fiarcha MacCana, người điều phối mời đại diện Ủy ban chứng khoán Nhà nước có ý kiến.

Ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán nhà Nhà nước ghi nhận các ý kiến từ chuyên gia và cho biết, chiến lược của thị trường vốn tài chính Việt Nam là hướng đến sự cân bằng giữa thị trường ngân hàng, thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu. "Hiện Việt Nam có thị trường trái phiếu Chính phủ rất phát triển và tiến tới đẩy mạnh hơn thị trường trái phiếu doanh nghiệp", ông Dũng nói.

Lý giải thêm nguyên nhân thị trường trái phiếu Chính phủ phát triển, đại diện UBCKNN cho biết, là do thị trường có thanh khoản, cấu trúc kỳ hạn tốt và đã có đường cong lãi suất.

Về đề xuất thành lập các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam, vị này cho biết cơ quan quản lý đang xin phép Bộ Tài chính. Tuy nhiên ông cho rằng, sau khi cấp phép vẫn cần có thời gian để đánh giá quá trình hoạt động của tổ chức xếp hạng tín nhiệm. Như tại Thái Lan, khi các doanh nghiệp phát hành trái phiếu cần phải thông qua đánh giá của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm.

Liên quan đến sự minh bạch, theo đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, để thị trường trái phiếu minh bạch cần phải niêm yết. Hiện cơ quan này có đề án xây dựng thị trường trái phiếu doanh nghiệp. "Chúng tôi thu thập các thông tin liên quan, Bộ Tài chính đang chỉ đạo để xây dựng trung tâm thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xây dựng sàn giao dịch tập trung, trên cơ sở đó, nhà đầu tư có thể biết được giá của doanh nghiệp", ông Dũng nói.

'Gia tăng vai trò của các định chế phi ngân hàng trong việc cung ứng vốn cho thị trường'

Cũng nói về giải pháp tái cấu trúc thị trường, ông Andy Ho - Giám đốc điều hành Tập đoàn VinaCapital đề cao môi trường pháp lý, chính sách minh bạch để gia tăng vai trò của các định chế phi ngân hàng trong việc cung ứng vốn cho thị trường.

Minh chứng cho giải pháp của mình, ông Andy Ho cho biết, từ năm 2014 đến nay, thị trường vốn tài chính Việt Nam phát triển nhanh và sôi động, nổi bật là thị trường cổ phiếu với nhiều khởi sắc. Theo ông, đây là cách hữu hiệu để tăng nguồn vốn dài hạn và là động lực để khuyến khích các nhà đầu tư tập trung vào thị trường trái phiếu. Ông cũng cho rằng khi áp dụng các hình thức đầu tư, chúng ta cần xem lợi nhuận thu được và khả năng thanh khoản.

"Khi mua trái phiếu doanh nghiệp, chúng tôi hy vọng doanh nghiệp sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán được đánh giá tín nhiệm. Chúng ta phải sử dụng cơ quan xếp hạng tín nhiệm được đánh giá cao trên thế giới, đảm bảo sau khi phát hành chúng, những người sở hữu trái phiếu của doanh nghiệp sẽ không phải gặp vấn đề rủi ro bên ngân hàng hay khả năng quản lý kém của ngân hàng", ông Andy Ho nhấn mạnh.

Ngoài ra, Giám đốc điều hành VinaCapital cũng cho rằng, chúng ta có thể chỉ định một quỹ ủy thác hoặc cơ quan ủy thác đứng ra trong việc mua bán trái phiếu của doanh nghiệp, để tạo cảm giác thoải mái và an tâm khi họ mua trái phiếu, chứng khoán, cổ phếu dưới những dạng thức đa dạng, đồng thời cần có môi trường về mặt pháp lý, chính sách minh bạch.

9h31 Chuyên gia Ngân hàng Thế giới - ông A. Alatabani: Phát hành trái phiếu Chính phủ là bước đi phù hợp với bối cảnh Việt Nam hiện tại.

Tiếp lời Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, chuyên gia từ Ngân hàng Thế giới nhận định, nhìn vào bối cảnh của Việt Nam, những năm vừa qua, ông Alatabani thấy nhiều giải pháp can thiệp đã tỏ ra hiệu quả. Tuy nhiên, các ngân hàng vẫn phải chịu những áp lực nhất định, nhất là với tăng trưởng về tín dụng, nguồn vốn dài hạn tương đối mỏng. "Nếu nhìn ra bên ngoài, chúng ta sẽ thấy có một số giải pháp khác như kỳ hạn của những gói vay, huy động 6 tháng, 9 tháng hay một năm. Đặc biệt, chúng ta phải làm thế nào huy động được nguồn vốn dài hơi hơn", ông nói. 

Nhắc đến cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang được Chính phủ quan tâm, ông cho rằng đây cũng là cơ hội tạo bước đột phá mới, cần đổi mới sáng tạo hơn nữa để khắc phục tình trạng vốn mỏng, hay làm thế nào để chung tay giúp Việt Nam tự tin bước vào cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4, nhất là mở rộng nguồn vốn dài hạn. 

"Cuối cùng, chuyên gia cho biết, như các diễn giả đã trình bày, phát hành trái phiếu chính phủ là bước đi đúng hướng, phù hợp với bối cảnh Việt Nam hiện tại", ông nói.

9h21 Phiên thảo luận thứ nhất: Tái cấu trúc thị trường Vốn - Tài chính Việt Nam

Phiên thảo luận thứ nhất được điều phối bởi ông Nguyễn Xuân Thành - Giám đốc phát triển, Trường Đại học Fulbright Việt Nam. 

Mở đầu phiên thảo luận, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho rằng, thị trường tài chính trong những năm qua chưa phát triển đúng theo mong muốn nhưng thị trường chứng khoán và tiền tệ vẫn phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua. Đây là kênh cung cấp vốn chủ yếu cho nền kinh tế.

Những năm gần đây, thị trường chứng khoán có nhiều điểm đột phá. Vốn hóa thị trường chứng khoán năm 2017 tăng trên 70%. Với thị trường tiền tệ, tính chung, tỷ lệ tín dụng trên GDP khoảng 130%. Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp thấp, chỉ chiếm 1,25%, trong khi quy mô trái phiếu Chính phủ vẫn chiếm chủ yếu. Đây đều là nguồn vốn ngắn hạn nên nhu cầu vốn vay trung dài hạn lớn, tạo áp lực cho các tổ chức tín dụng.

Với nguồn vốn hiện tại, tỷ trọng vốn ngắn hạn chiếm 70% GDP nhưng đã cải thiện nhiều so với 5-6 năm trước. Áp lực cho vay trung, dài hạn vẫn lớn và các tổ chức tín dụng phải đối mặt với rủi ro về chênh lệch kỳ hạn. Đối với trái phiếu chính phủ, các tổ chức tín dụng vẫn nắm hơn 80% lượng trái phiếu. 

Trong những năm qua, Ngân hàng Nhà nước chú trọng khắc phục 2 điểm này. Trong đó, Ngân hàng chú trọng cân đối nguồn vốn để kiểm soát rủi ro, nhất là ở thị trường bất động sản, chứng khoán. Chính sách lãi suất cũng khuyến khích nguồn vốn dài hạn để cải thiện nguồn vốn dài hạn.

Bên cạnh đó, chính sách lãi suất và chính sách tỷ giá được quan tâm để tránh những rủi ro về chênh lệch kỳ hạn.

9h15 Ngoài quỹ hưu trí tự nguyện tư nhân, vị đại diện từ HSC còn nhắc đến một số giải pháp nhằm gia tăng sự hiện diện cho các nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường vốn.

Theo ông Fiachra MacCana, trong thị trường vốn, quỹ lưu ký có thể là giải pháp để nâng trần khối ngoại. Trong đó, chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết của nhà đầu tư nước ngoài và cổ phần vàng cho nhà nước được xem là cách để tăng sở hữu nước ngoài, giúp nhà đầu tư thâm nhập sâu hơn cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

"Đây là sáng kiến mà Việt Nam đưa cách ra cách đây 10 năm, tôi thấy rằng nếu thực hiện thành công các bạn sẽ thu lợi nhiều từ vấn đề an ninh quốc gia", vị này nhấn mạnh.

Thực tế, đã có một số ý kiến cần sửa đổi quy định hình hành khi các doanh nghiệp nước ngoài giữ tỷ trọng vốn nhiều hơn, vị này cho rằng cần nhắc tháo dỡ quy định trần vốn 49% của nhà đầu tư nước ngoài, để họ có thể nắm giữ mức trần vốn lớn hơn. Chuyên gia này cho rằng, một số doanh nghiệp nước ngoài đã niêm yết nên xem là đối tượng quan trọng. Như tại Thái Lan, việc sử dụng chứng chỉ lưu ký đã giải quyết bài toàn nâng trần và vẫn đảm bảo an ninh quốc gia.

Liên quan đến thị trường trái phiếu và xếp hạng tín nhiệm, đại diện HSC đề xuất ý kiến các tổ chức tín dụng Việt Nam có thể liên kết các tổ chức tín dụng nước ngoài nhằm gia tăng tín nhiệm tạo điều kiện thuận lợi khi tham gia thị trường vốn.

9h09 Ông Fiachra MacCana (HSC): Xây dựng thị trường vốn dài hạn ngay từ bây giờ để con cháu hưởng thành quả

Mở đầu phiên một, ông Fiachra MacCana - Giám đốc điều hành trách nhiệm Khối Khách hàng tổ chức và nghiên cứu, Công ty CT Chứng khoán TP HCM (HSC) chia sẻ về Tái cấu trúc thị trường vốn, tài chính ở Việt Nam

Theo ông, chúng ta gặp ba vấn đề, thứ nhất là sự thiếu vốn dài hạn. Thực tế ông MacCana cho biết mình đã mất một tuần để thiết kế slide giải thích về sự thiếu vốn dài hạn ở Việt Nam. Điểm quan trọng quỹ hỗ trợ vốn dài hạn là một trong những giải pháp các ngân hàng giải quyết tình trạng vốn mỏng. Khi nói tới dài hạn, ta phải xác định đây là một trong những giải pháp các ngân hàng cần nâng vốn để giảm tình trạng vốn mỏng, đồng thời cung cấp các giải pháp để có gói vay dài hơn.

"Khi nói đến vấn đề dài hạn, chúng ta nói đến khoản vay thế chấp dài hạn, trong thời gian 30-40 năm. Trong khoảng 20 năm nữa, Việt Nam sẽ xây dựng dược khoản vay dài hạn lớn, dựa vào quỹ hưu trí tư nhân - công cụ cung cấp vốn dài hạn hiệu quả. Đây cũng là một trong những giải pháp nâng nguồn vốn cho các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thị trường trái phiếu cũng đóng vai trò quan trọng", ông nói.

Ông chia sẻ thêm, những người chưa có cơ hội tham gia vào thị trường nhà ở, bất động sản, khi có nguồn vốn, họ có thể tham gia. Vì vậy, chúng ta cần đào tạo cho lực lượng lao động Việt Nam trong 15-20 năm nữa sẽ được tiếp cận nguồn vốn dài hạn.

Vai trò của Chính phủ là làm thế nào để sửa đổi về luật thuế, luật doanh nghiệp. "Khi chúng tôi tiến hành nghiên cứu thì thấy nói nhiều đến quỹ hưu trí tư nhân -  một trong những mô hình Thái Lan tâm đắc. Sự phát triển quỹ hưu trí tư nhân cũng phát triển tại nhiều nước khác, Việt Nam có thể học hỏi để nâng nguồn vốn dài hạn", ông phát biểu tiếp.

"Tất nhiên, để thành lập và vận hành quỹ tư nhân này thành công cần thời gian dài, có thể phải 20-30 năm. Ngay bây giờ chúng ta thực hiện những sáng kiến này thì con cháu chúng ta khoảng 20-30 năm nữa sẽ được hưởng thành quả".

8h55 Phó Thủ tướng đặt câu hỏi về chất lượng báo cáo kiểm toán, tín dụng đen

Tiếp tuc đánh giá thực trạng thị trường hiện nay, Phó Thủ tướng cho biết, chúng ta cần xem tình trạng cơ cấu của thị trường mất cân đối chỗ nào - giữa thị trường tín dụng với thị trường vốn. Trong hoạt động tín dụng mất cân đối giữa tỷ trọng với các dịch vụ gia tăng, như phi ngân hàng, nhiều tổ chức tín dụng chủ yếu là dựa trên nền tảng hoạt động tín dụng. 

"Gánh nặng của huy động vốn phải chăng ngân hàng đang quá sức", ông nói. Mục tiêu đến 2020, tổng vốn hoá trên thị trường là 70% GDP. Bên cạnh đó là sự mất cân đối giữa thị trường vốn do chứng khoán cung cấp, mất cân đối giữa thị trường ngắn hạn và dài hạn...

Chia sẻ về kỳ hạn trái phiếu, Phó Thủ tướng cho biết, trước đây chỉ kéo dài khoảng 3 năm, giờ chúng ta phát hành 10, 20 thậm chí 30 năm. Không dừng lại ở đó, Phó Thủ tướng đặt câu hỏi, chúng ta phải làm gì để tái cơ cấu thị trường này, để tham gia nhiều hơn vào thị trường trái phiếu Chính phủ.

Nói về thị trường chứng khoán, vấn đề bất cập là phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Chúng ta phải phát triển nhanh điều này cũng như đưa ra các biện pháp để giải quyết những bất cập liên quan.

Phần thứ ba, Phó Thủ tướng mong các diễn giả tham mưu giúp Chính phủ hoàn thiện những thể chế phát triển thị trường này. "Chúng ta phải phát triển thị trường theo hướng hiện đại và quốc tế, đặc biệt là giải pháp cung cấp vốn, các giải pháp cần đẩy mạnh trong công tác cổ phần hoá, thoái vốn, tái cấu trúc thị trường, tăng cường năng lực hấp thu của hệ thống các chủ thể tham gia thị trường và củng cố tài chính ngân hàng, nhất là trong tình hình kinh tế có nhiều biến động", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Một vấn đề nữa là thị trường vốn và tài chính trong điều kiện cách mạng 4.0 - vấn đề Chính phủ rất quan tâm. Sắp tới, Thủ tướng sẽ trực tiếp chủ trì một hội nghị toàn quốc để bàn về vấn đề này. 

Bên cạnh đó là vấn đề thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường để đảm bảo thị trường hoạt động minh bạch, nhất là đấu tranh chống gian lận, ngăn chặn tình trạng tín dụng đen và các giải pháp hành chính cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, làm sao để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ngày càng phát triển.

Chất lượng của các báo cáo kiểm toán, trách nghiệm của kiểm toán viên và công ty kiểm toán, khắc phục việc đưa ra quá nhiều báo cáo tài chính là vấn đề được quan tâm hiện nay để đảm bảo trách nghiệm của đạo đức và trách nghiệm pháp lý. Các chủ thể tài chính cũng quan tâm nhiều đến vấn đề xây dựng vốn cho nền kinh tế. Thông qua diễn đàn, ông mong muốn được lắng nghe ý kiến của các chuyên gia về các vấn đề của thị trường trường tài chính, xây dựng nền kinh tế như thế nào, cải cách kinh tế ra sao.

Thông qua diễn đàn, ông mong muốn được lắng nghe ý kiến của các chuyên gia về các vấn đề của thị trường trường tài chính, xây dựng nền kinh tế như thế nào, cải cách kinh tế ra sao.

8h45 Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Băn khoăn về vốn mỏng của doanh nghiệp

Gửi lời chào đến các vị đại biểu, Phó Thủ tướng đánh giá cao và hoan nghênh việc tổ chức diễn đàn chuyên đề Vốn - Tài chính. Theo ông, Chính phủ đang quan tâm đến 3 vấn đề liên quan đến việc phát triển doanh nghiệp và củng cố môi trường đầu tư. Chính phủ coi việc phát triển kinh tế vĩ mô là nhiệm vụ quan trọng, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang biến động trong khi quy mô kinh tế Việt Nam còn nhỏ.

Chính phủ tạo điều kiện để các thành phần kinh tế phát triển, cắt giảm khoảng 50% điều kiện kiểm tra chuyên ngành. Tháo gỡ các vướng mắc khó khăn về thể chế để phát triển thị trường tài chính. 

Thông qua diễn đàn, ông cũng mong muốn các vị đại biểu đánh giá về các chủ thể tham gia thị trường kinh tế. Vấn đề băn khoăn là sức khỏe của chủ thể này và vốn mỏng của các doanh nghiệp. Theo số liệu đến 31/12/2016, có đến 53% hoạt động tại Việt Nam không có lợi nhuận.

Phó Thủ tướng đặt câu hỏi, vì sao hoạt động kinh doanh lại thiếu khả quan, phải chăng do tình trạng vốn mỏng. Nhiều doanh nghiệp hoạt động chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng, do đó chi phí tài chính cao cộng thêm các chi phí khác khiến doanh nghiệp kinh doanh chưa tốt. Bên cạnh đó, vốn chủ sở hữu nhà nước còn hạn chế. 

8h41 Ông Don Lam - Phó trưởng ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân phát biểu khai mạc:

Bày tỏ sự vui mừng khi diễn đàn có sự hiện diện của Chính phủ, ban, ngành và các tổ chức quốc tế, ông Don Lam đánh giá, sự phát triển thị trường vốn - tài chính Việt Nam thời gian qua có khởi sắc nhưng vẫn gặp những thách thức do đó cần có đối thoại chính sách để hoạch định chiến lược vĩ mô. Diễn đàn chuyên đề Thị trường Vốn - tài chính hôm nay nối tiếp một loạt chủ đề mà Ban IV đã tổ chức trước đó.

"Một trong vấn đề thị trường vốn cần lưu tâm là huy động vốn nội địa, sử dụng hiệu quả cho những dự án đầu tư. Để làm được điều này cần nỗ lực các doanh nghiệp và Nhà nước. Làm thế nào sử dụng vốn dài hạn là một trong những mục tiêu mà chúng ta phải theo đuổi", ông Don Lam nhấn mạnh và hy vọng diễn đàn hôm nay có được nhiều đóng góp từ đại diện Chính phủ, ban, ngành, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.

08h00

Sau nhiều tháng chuẩn bị, Diễn đàn chuyên đề Vốn – Tài chính bắt đầu diễn ra lúc 8h sáng nay tại Hà Nội. 

Với chủ đề "Mở rộng thị trường vốn – tài chính Việt Nam, thách thức và giải pháp", Diễn đàn được kỳ vọng sẽ là nơi các chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp cùng thảo luận, đi tìm lời giải cho bài toán vốn trung và dài hạn của Việt Nam.

Diễn đàn sẽ kéo dài trong 3 tiếng với hai phiên thảo luận. Trong phiên thứ nhất với chủ đề "Tái cấu trúc thị trường tài chính Việt Nam - Từ thực trạng tới chính sách", các diễn giả sẽ chỉ ra thực trạng của thị trường vốn, các mô hình tài chính trên thế giới có thể tham khảo áp dụng tại Việt Nam hay giải pháp xây dựng một hệ thống giám sát tài chính nội địa hiệu quả...

Sang phiên thứ hai, nhà quản lý, chuyên gia trong và ngoài nước sẽ cùng đóng góp ý kiến về giải pháp tận dụng các dòng tiền nhàn rỗi trong khu vực tư nhân để thúc đẩy kinh tế; chính sách thúc đẩy và các cơ hội đa dạng hóa môi trường đầu tư...

Đây là sự kiện thứ hai trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Việt Nam (Vietnam Economic Forum - ViEF) kéo dài đến tháng 12 do VnExpress phối hợp tổ chức cùng Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân. 

Sự kiện có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải; Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng; ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý Vốn Nhà nước; ông Hà Huy Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia.

Bên cạnh đó còn có đại diện Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng phát triển Châu Á, Đại sứ Australia tại Việt Nam - ông Craig Chittick, Đại sứ Israel tại Việt Nam - ông Nadav Eshcar, đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam - ông Kim Do Hyon, các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, các chuyên gia về vốn, tài chính, công nghệ... trong nước và quốc tế.

Chương trình có sự đồng hành cùng các đối tác bao gồm nhà tài trợ Vàng Ngân hàng TMCP An Bình; Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam; nhà tài trợ Bạc Công ty cổ phần tái cấu trúc doanh nghiệp Việt (Verco); nhà tài trợ Đồng Công ty Cổ phần Chứng khoán Thành Phố Hồ Chí Minh (HSC).

Theo PV (VnExpress.net)